ΕΔΩ ΠΙΕΡΙΑ

ΕΔΩ ΠΙΕΡΙΑ

Παρασκευή 1 Σεπτεμβρίου 2023

Το Ευρωπαϊκό σκάνδαλο των σκανδάλων

Το Ευρωπαϊκό σκάνδαλο των σκανδάλων
 Η κεντρική προμήθεια εμβολίων στην ΕΕ, ήταν και είναι ίσως το μεγαλύτερο «Τζακ ποτ» όλων των εποχών – επειδή ακόμη και σήμερα, όπου η πανδημία δεν διαδραματίζει πια κανέναν σημαντικό ρόλο, δοχεία με εμβόλια παραδίδονται καθημερινά στις ευρωπαϊκές υπηρεσίες.

Η ΕΕ έχει 450 εκατομμύρια κατοίκους. Επομένως, ακόμη και αν κάποιος δεν θέσει το ερώτημα εάν ο εμβολιασμός κατά του κορωνοϊού έχει νόημα για ολόκληρο τον πληθυσμό της ΕΕ, είναι ακατανόητο γιατί η Κομισιόν, ως κεντρικός διαπραγματευτικός εταίρος για όλα τα κράτη της ΕΕ, έχει δεσμεύσει 2,4 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίου – καθώς επίσης επί πλέον 2,2 δισεκατομμύρια δικαιώματα αγοράς (options).

Συνολικά δηλαδή 4,6 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων – κάτι που αντιστοιχεί σε περισσότερες από δέκα δόσεις εμβολίων ανά άτομο κάθε ηλικίας στην ΕΕ, από τα βρέφη στην Εσθονία, έως τους ηλικιωμένους στην Ελλάδα. Με δεδομένο δε το ότι, έχουν χρησιμοποιηθεί έως σήμερα 975 εκατομμύρια δόσεις, σύμφωνα με τις επίσημες πληροφορίες (πηγή), σημαίνει πως πάνω από κάθε δεύτερη δόση εμβολίου που έχει δεσμευτικά παραγγελθεί και πληρωθεί, πρέπει να καταστραφεί – ενώ εάν προσθέσει κανείς τις προαιρετικές δόσεις (options), η ΕΕ έχει παραγγείλει περισσότερα από τετραπλάσια εμβόλια, σχετικά με αυτά που θα χρειάζονταν ποτέ.

Από την πλευρά βέβαια των φαρμακευτικών εταιριών, η κεντρική προμήθεια εμβολίων στην ΕΕ, ήταν και είναι ίσως το μεγαλύτερο «Τζακ ποτ» όλων των εποχών – επειδή ακόμη και σήμερα, όπου η πανδημία δεν διαδραματίζει πια κανέναν σημαντικό ρόλο, δοχεία με εμβόλια παραδίδονται καθημερινά στις ευρωπαϊκές υπηρεσίες. Πολύ χειρότερα, οι παραδόσεις θα συνεχιστούν τουλάχιστον έως το 2026 – αφού αυτό έχει συμφωνηθεί μεταξύ της Pfizer και της κυρίας von der Leyen.

Ειδικότερα, έως τις αρχές του 2021, εξακολουθούσαν να συμμετέχουν στην προμήθεια της ΕΕ με εμβόλια έξι εταιρίες: οι AstraZeneca, Sanofi/GSK, Janssen, CureVac, Pfizer/BioNTech και Moderna. Εν τούτοις το Μάιο του 2021, ο αμερικανικός φαρμακευτικός όμιλος Pfizer, μαζί με τη γερμανική εταιρεία συνεταίρο του, την BioNTech, κυριάρχησαν μονοπωλιακά – ενώ καθοριστικός παράγοντας (game changer) ήταν μία σύμβαση μεταξύ της Pfizer και της επιτροπής της ΕΕ, για 900 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων συν ακόμη 900 εκατομμύρια με δικαίωμα αγοράς.

Το σκάνδαλο von der Leyen

Συνεχίζοντας, για να γίνουν κατανοητές οι ενέργειες της von der Leyen, οφείλουμε να ξεκινήσουμε από την άνοιξη του 2021 – όπου τότε, το χειμερινό κύμα της πανδημίας είχε στοιχίσει πολλές ζωές στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Εκείνη την εποχή λοιπόν τόσο τα ΜΜΕ, όσο και η Πολιτική, είχαν κυριευθεί από μία κυριολεκτικά «εμβολιαστική μανία» – ενώ ακόμη και όποιος δεν ήταν εχθρικός, αλλά απλά επιφυλακτικός, θεωρούταν γραφικός, αμόρφωτος αντιεμβολιαστής ή κάτι ακόμη χειρότερο, από τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων.

Αν και αργότερα τώρα το θέμα ήταν να παροτρυνθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι να εμβολιαστούν, εκείνη την εποχή το θέμα ήταν η εξασφάλιση επαρκών εμβολίων και η οργάνωση αρκετών εμβολιασμών για τον πληθυσμό – ο οποίος ήταν αναστατωμένος και φοβισμένος από τα ΜΜΕ. Σε αυτό δε ακριβώς το χρονικό σημείο, τα ΜΜΕ είχαν συμφωνήσει σχετικά με το ότι, τόσο οι εθνικές πολιτικές, όσο και η ΕΕ είχαν αποτύχει – όσον αφορά γενικότερα τη διαχείριση της πανδημίας.

Ως εκ τούτου, η ΕΕ επιλέχθηκε ως κεντρικός διαπραγματευτικός εταίρος για τα κράτη μέλη της – έτσι ώστε να αποτρέψει εγωιστικά και οικονομικά ισχυρά κράτη, όπως η Γερμανία, από το να αγοράσουν ότι υπήρχε, «αδειάζοντας» την αγορά (όπως συνέβη με το LNG το καλοκαίρι του 2022, όπου η Γερμανία αγόραζε ότι εύρισκε, εκτοξεύοντας τις τιμές). Είχε δε εξασφαλίσει τον Απρίλιο του 2021 ήδη 1,36 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων από διάφορους παρασκευαστές, με δεσμευτικές παραγγελίας – με εγγυημένες επί πλέον 1,21 δισεκατομμύρια δόσεις, μέσω συμβατικών επιλογών.

Σε κάθε περίπτωση, όταν αργότερα η κυρία von der Leyen κατέστησε την προμήθεια των εμβολίων δικό της θέμα ως προέδρου της Κομισιόν, παραβιάζοντας όλους τους ισχύοντες κανόνες προμηθειών της ΕΕ, δεν υπήρχε κανένα θέμα έλλειψης εμβολίων κατά του κορωνοϊού – αντικειμενικά και χωρίς καμία διάθεση υπερβολής.

Παρά το ότι λοιπόν δεν υπήρχε θέμα έλλειψης, η von der Leyen διαπραγματεύθηκε προσωπικά, κυρίως μέσω SMS (κάτι πρωτοφανές για την ΕΕ), ένα συμβόλαιο με τον κ. Bourla – με τον διευθυντή της Pfizer. Αφορούσε περίπου 900 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων που παραγγέλθηκαν δεσμευτικά – καθώς επίσης ακόμη 900 εκατομμύρια, με δικαίωμα αγοράς.

Εν προκειμένω, θα υπέθετε εύλογα κανείς πως ένας τόσο τεράστιος όγκος παραγγελιών, θα συνοδευόταν από μία ανάλογη μείωση της τιμής της δόσης – όπου όμως συνέβη ακριβώς το αντίθετο, αφού η Pfizer αύξησε την τιμή στα 19,50 € ανά δόση, από 15,50 € στις προηγούμενες συμβάσεις. Για σύγκριση, το εμβόλιο της AstraZeneca κόστισε στην ΕΕ 2,30 € ανά δόση – ενώ το «ιδιωτικό συμβόλαιο» που έκλεισε η Γερμανίδα για όλους εμάς, είχε συνολική αξία τουλάχιστον 35 δισεκατομμύρια €.

Επρόκειτο επομένως μακράν για το μεγαλύτερο ιστορικά συμβόλαιο μεταξύ της ΕΕ και μίας εταιρείας – ενώ συμφωνήθηκε χωρίς καν πρόσκληση σε άλλες εταιρείες υποβολής προσφορών, έστω για λόγους λογοδοσίας και ασφάλειας. Ήταν δηλαδή μία απευθείας ανάθεση 35 δις €, σε μία μόνο εταιρεία – ενώ ακόμη και σήμερα δεν έχει πρόσβαση στο συμβόλαιο ούτε το κοινό, ούτε το Ελεγκτικό Συνέδριο της ΕΕ, ούτε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Πόσο μάλλον στα έγγραφα συνομιλίας των Bourla και von der Leyen – σχετικά με τη σύναψη του.

Η επόμενη ημέρα

Περαιτέρω, το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς, η έλλειψη εμβολίων του χειμώνα δεν ήταν πλέον θέμα – αντίθετα, όλες οι κυβερνήσεις αναζητούσαν απεγνωσμένα ανθρώπους που ήθελαν ακόμη να εμβολιαστούν, σχεδιάζοντας επί πλέον μία τέταρτη δόση. Παράλληλα, κυκλοφόρησε σιγά σιγά η είδηση στα ΜΜΕ, σχετικά με το ότι το εμβόλιο δεν είχε τα αποτελέσματα που υποσχέθηκε ο παρασκευαστής του – ενώ ναι μεν η θνησιμότητα των ομάδων υψηλού κινδύνου θα μπορούσε να ΄περιορισθεί με τον εμβολιασμό, αλλά το όφελος για τη συντριπτική πλειονότητα δεν αποδείχθηκε ποτέ. Πόσο μάλλον η ανοσία που είχε αρχικά υποσχεθεί η Pfizer – ενώ το θέμα των παρενεργειών κρύφτηκε κάτω από το χαλί, αποσιωπήθηκε.

Μόλις λίγες εβδομάδες τώρα μετά τη συμφωνία μαμούθ με την Pfizer, τα κράτη δεν ήξεραν τι να κάνουν με τις τόσες πολλές δόσεις εμβολίων – σημειώνοντας πως στον ελληνικό προϋπολογισμό έχουν διατεθεί περίπου 300 εκατομμύρια €, για την αγορά δόσεων. Έτσι στην αρχή αποθηκεύτηκαν ή/και καταστράφηκαν από τους παρασκευαστές στο εργοστάσιο – ενώ από αυτό το σημείο και μετά, οι κύριες παραδόσεις ήταν δοχεία που αντικατέστησαν εκείνα τα κουτιά στις αποθήκες που έπρεπε να καταστραφούν επί τόπου, λόγω της ημερομηνίας λήξης.

Εν τούτοις, επειδή τα συμβόλαια πρέπει να τηρούνται, ακόμη και σήμερα παράγονται καθημερινά νέες δόσεις που κανένας δεν θέλει και που κοστίζουν πολλά χρήματα – με αποκλειστικά και μόνο ευθύνη της Γερμανίδας.

Με σημερινή ημερομηνία τώρα, η ΕΕ έχει υφιστάμενες υποχρεώσεις πληρωμής στην Pfizer ύψους 10.000.000.000 € – ενώ διεξάγονται επαναδιαπραγματεύσεις με την εταιρεία, επειδή η ΕΕ θέλει να περιορίσει τη ζημία που μας προκάλεσε η von der Leyen με την ιδιωτική της συμφωνία, στο όνομα όλων μας. Παραδόξως όμως κανένας δεν αναφέρεται σε ενδεχόμενη διαφθορά ή χρηματισμό της, μάλλον απλά και μόνο επειδή είναι Γερμανίδα – παρά το ότι η Γερμανία είναι η βασίλισσα της απάτης, με τα τεράστια σκάνδαλα της Deutsche Bank, του Dieselgate κοκ.

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας, το μέχρι στιγμής ενδιάμεσο αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων  είναι το ότι, από τις περίπου 500 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου που πρέπει να λάβει ακόμη η ΕΕ από την Pfizer, θα αφαιρεθούν τα 220 εκατομμύρια – όπου όμως η ΕΕ πρέπει να πληρώσει ένα είδος ποινικής ρήτρας, ύψους 2 δισεκατομμυρίων €. Όσον αφορά δε τις υπόλοιπες 280 εκατομμύρια δόσεις, θα παραδοθούν με μία νέα σύμβαση/πλαίσιο, έως το 2026 – ή, μάλλον, θα «καταστραφούν».

Ως αντάλλαγμα όμως του «συμβιβασμού» της Pfizer, η ΕΕ δεν θα πληρώσει για τα 280 εκ. δόσεις την παλαιά τιμή των 19,50 € που ήταν ήδη υπερτιμημένη, αλλά μία νέα και ακριβότερη. Όπως πολύ σωστά λοιπόν γράφει ένας Γερμανός,

«Εάν οι αναφορές τους είναι σωστές, τότε η Κομισιόν προτείνει την αντικατάσταση της υφιστάμενης υποχρέωσης πληρωμής 10 δισεκατομμυρίων € προς την Pfizer, με μία υποχρέωση πληρωμής 10 δισεκατομμυρίων € στην Pfizer – ένα ενδιαφέρον τέχνασμα θαυματοποιού».

Ενδιαφέρον πάντως είναι επίσης το γεγονός ότι, το κοινό δεν ενημερώνεται για όλα αυτά από τα μεγάλα ευρωπαϊκά ΜΜΕ, αλλά από το Reuters ή από τους βρετανικούς Financial Times – παρά το ότι πρόκειται για ένα κορυφαίο σκάνδαλο των σκανδάλων, μοναδικό ίσως στα ιστορικά χρονικά παγκοσμίως.