Μετά την ευρεία χορήγηση εμβολίων, έχουν αναφερθεί διάφορες παρενέργειες. Πρόσφατη έρευνα επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά ότι ορισμένα εμβόλια για τον COVID-19 μπορεί να προκαλέσουν οπτική νευρομυελίτιδα, μια κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση, παράλυση, ακόμη και θάνατο.
Η οπτική νευρομυελίτιδα, γνωστή και ως διαταραχή του φάσματος της οπτικής νευρομυελίτιδας (NMOSD) , είναι μια σπάνια και σοβαρή αυτοάνοση νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος. Το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών με αυτή την πάθηση επιτίθεται στο οπτικό νεύρο και στο νωτιαίο μυελό, οδηγώντας σε απώλεια όρασης και παράλυση.
Αυτή η κατάσταση χαρακτηρίζεται από το απρόβλεπτο και την τάση για υποτροπή – κάθε επεισόδιο οδηγεί σε ολοένα και πιο σοβαρή αναπηρία. Ενώ οι περισσότεροι ασθενείς ανακτούν μερική λειτουργικότητα μετά από ένα τέτοιο επεισόδιο, μερικοί μπορεί να εμφανίσουν μόνιμη απώλεια όρασης ή διάφορα νευρολογικά συμπτώματα, που δυνητικά οδηγούν σε θάνατο.
Τα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο στα μάτια, απώλεια όρασης, αδυναμία ή μούδιασμα των άκρων, παράλυση άκρων, δυσκολία στον έλεγχο της ουροδόχου κύστης ή των εντέρων, καθώς και ανεξέλεγκτο λόξυγγα και έμετο. Δυστυχώς, επί του παρόντος δεν υπάρχει θεραπεία για την οπτική νευρομυελίτιδα.
Έναρξη οπτικής νευρομυελίτιδας μετά από εμβολιασμό κατά του COVID-19
Μια 70χρονη γυναίκα, λίγο μετά τη λήψη του εμβολίου για τον COVID-19, εμφάνισε οπτική νευρομυελίτιδα. Αυτή η αναφορά περιστατικού, που τεκμηριώθηκε από ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Ιατρικών Επιστημών του Ισφαχάν στο Ιράν, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Multiple Sclerosis and Related Disorders το 2022.
Η ασθενής εισήχθη στο νοσοκομείο επτά ημέρες μετά τη λήψη της τρίτης δόσης του αδρανοποιημένου εμβολίου COVID-19, παρουσιάζοντας συμπτώματα που περιελάμβαναν μούδιασμα και αδυναμία στα αριστερά άκρα. «Η αριστερόστροφη υπαισθησία και η ημιπάρεση της εξελίχθηκε γρήγορα σε παραπληγία». Τις επόμενες τρεις ημέρες, τα συμπτώματα της πάρεσης του άνω άκρου επιδεινώθηκαν περαιτέρω.
Η μαγνητική τομογραφία (MRI) του νωτιαίου μυελού αποκάλυψε αιμορραγικές βλάβες στον αυχενικό και θωρακικό μυελό της ασθενούς, χωρίς να ανιχνευθούν ανωμαλίες στην ανάλυση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Επιπλέον, ο ασθενής βρέθηκε θετικός για αντισώματα AQP4-Ab. Με βάση τα κριτήρια του The International Panel for NMO Diagnosis, η διάγνωση επιβεβαιώθηκε ως οπτική νευρομυελίτιδα.
Η ασθενής υποβλήθηκε σε ενδοφλέβια θεραπεία με μεθυλπρεδνιζολόνη για πέντε ημέρες αλλά δεν παρουσίασε καμία βελτίωση. Ομοίως, η ανταλλαγή πλάσματος πραγματοποιήθηκε χωρίς επιτυχία. Στη συνέχεια, η ασθενής παρουσίασε αναπνευστική ανεπάρκεια και τα συμπτώματα κλιμακώθηκαν σε τετραπληγία. Παρά τη θεραπεία με κυκλοφωσφαμίδη, δεν υπήρξε βελτίωση και η ασθενής εμφάνισε πυρετό και λεμφοπενία. Τελικά, ο ασθενής υπέκυψε στην ασθένεια μετά από δύο μήνες νοσηλείας.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι αυτή η σπάνια αυτοάνοση νόσος συνήθως δεν επηρεάζει άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών. Ωστόσο, αυτή η γυναίκα ανέπτυξε την πάθηση στην ηλικία των 70 ετών και δεν είχε ιστορικό απομυελινωτικών ασθενειών ή άλλων αυτοάνοσων διαταραχών πριν λάβει το εμβόλιο.
Οι συγγραφείς της εργασίας τόνισαν ότι η ασθενής ανέπτυξε οπτική νευρομυελίτιδα όψιμης έναρξης επτά ημέρες μετά τη λήψη του εμβολίου και η θετικότητα του AQP4-Ab πιθανώς προκλήθηκε από τον εμβολιασμό. Ωστόσο, δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι μπορεί να υπήρχε προϋπάρχουσα ασυμπτωματική οροθετικότητα AQP4-Ab. Υπό αυτή την υπόθεση, η χορήγηση εμβολίου θα μπορούσε ενδεχομένως να προκαλέσει υποτροπή της οπτικής νευρομυελίτιδας, ακόμη και σε ηλικιωμένα άτομα.
Οι συγγραφείς δήλωσαν περαιτέρω ότι η μεταγενέστερη έναρξη της οπτικής νευρομυελίτιδας μετά τη λήψη του εμβολίου για τον COVID-19 καθιστά αυτή την περίπτωση μοναδική, παρέχοντας αδιάσειστα στοιχεία για τον πιθανό ρόλο του εμβολιασμού στην εμφάνιση ή επιδείνωση της οπτικής νευρομυελίτιδας.
Συσχέτιση μεταξύ πολλαπλών εμβολίων και οπτικής νευρομυελίτιδας
Η οπτική νευρομυελίτιδα και η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι επιπλοκές που σχετίζονται με τα εμβόλια COVID-19, και τα δύο εμπίπτουν στην κατηγορία των αυτοάνοσων απομυελινωτικών νόσων του κεντρικού νευρικού συστήματος. Τον Ιούνιο, το Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ δημοσίευσε μια μελέτη όπου οι ερευνητές ανέλυσαν 41 περιπτώσεις οπτικής νευρομυελίτιδας. Περιελάμβανε 15 πρόσφατα διαγνωσμένα κρούσματα μετά τη λοίμωξη με SARS-CoV-2, 21 περιπτώσεις νέας εμφάνισης μετά τον εμβολιασμό για τον COVID-19, 3 περιπτώσεις υποτροπής μετά τον εμβολιασμό και 2 περιπτώσεις που αρχικά υποτίθεται ότι ήταν σκλήρυνση κατά πλάκας αλλά αργότερα αποκαλύφθηκαν ως οπτική νευρομυελίτιδα μετά -εμβολιασμός. Συγκεκριμένα, οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 76% αυτών των περιπτώσεων.
Οι ερευνητές διεξήγαγαν λεπτομερή ανάλυση των κλινικών εκδηλώσεων και των αποτελεσμάτων της θεραπείας σε περιπτώσεις νεοεμφανιζόμενης και υποτροπιάζουσας οπτικής νευρομυελίτιδας μετά τον εμβολιασμό κατά του COVID-19. 26 ασθενείς ανέπτυξαν πρόσφατα απομυελινωτικά συμβάντα που σχετίζονται με οπτική νευρομυελίτιδα. Μεταξύ αυτών, το 81% βίωνε το αρχικό τους επεισόδιο, ενώ το 19% παρουσίασε επαναλαμβανόμενη επιδείνωση των συμπτωμάτων της οπτικής νευρομυελίτιδας μετά τον εμβολιασμό.
Τα εμβόλια που χορηγήθηκαν στους 26 ασθενείς περιελάμβαναν το εμβόλιο Pfizer-BioNTech BNT162b2 mRNA, το εμβόλιο Oxford-AstraZeneca ChAdOx1 nCoV-19 ιικού φορέα, το εμβόλιο Moderna mRNA-1273, το Sinopharm ή τον ιό Sinovacactivated COVID-19, εμβόλιο ιικού φορέα. Υπήρξε επίσης μια περίπτωση όπου το εμβόλιο ήταν απροσδιόριστο αλλά ανήκε στην κατηγορία ιικών φορέων. Συνολικά, το 54% των περιπτώσεων αφορούσε εμβόλια mRNA, το 31% αφορούσαν εμβόλια ιικών φορέων και το 15% αφορούσαν αδρανοποιημένα εμβόλια COVID-19.
Επιπλέον, κατά την κατανομή των δόσεων του εμβολίου και την έναρξη των συμπτωμάτων στους 26 ασθενείς, διαπιστώθηκε ότι το 58% παρουσίασε νευρολογικά συμπτώματα μετά τη λήψη της πρώτης δόσης, ενώ το 23% και το 8% των ασθενών ανέπτυξαν νευρολογικά συμπτώματα μετά τη δεύτερη και τρίτη δόση, αντίστοιχα.
Στην οξεία θεραπεία ασθενών, χρησιμοποιήθηκαν ενδοφλέβια μεθυλπρεδνιζολόνη, πλασμαφαίρεση (ανταλλαγή πλάσματος), ενδοφλέβια ανοσοσφαιρίνη και ανοσοθεραπεία συντήρησης. Οι περισσότεροι ασθενείς παρουσίασαν μερική ή πλήρη ανάρρωση μετά τη θεραπεία, αλλά δύο ασθενείς υπέκυψαν στην ασθένεια.
Οι ερευνητές συνέκριναν επίσης τα κλινικά χαρακτηριστικά ασθενών που ανέπτυξαν οπτική νευρομυελίτιδα μετά τη λοίμωξη από τον SAR-CoV-2 και τη χορήγηση εμβολίου μετά τον COVID-19. Το συμπέρασμα που εξήχθη ήταν ότι το ποσοστό των επιπλοκών και τα ποσοστά θνησιμότητας ήταν παρόμοια μεταξύ των δύο ομάδων. Ωστόσο, σε σύγκριση με την ομάδα μόλυνσης από SAR-CoV-2, η ομάδα του εμβολίου COVID-19 ήταν πιο πιθανό να είναι θετική για αντισώματα AQP4-Ab, με ποσοστά 65% και 85%, αντίστοιχα. Επιπλέον, η ομάδα του εμβολίου COVID-19 είχε υψηλότερη πιθανότητα ανάπτυξης αυτοάνοσων καταστάσεων σε σύγκριση με την ομάδα μόλυνσης από SAR-CoV-2, με ποσοστά 31% έναντι 13 %.
Σύμφωνα με τη μελέτη , οι σοβαρές επιπλοκές των εμβολίων COVID-19 περιλαμβάνουν θρομβωτική θρομβοπενία, μυοπερικαρδίτιδα, έμφραγμα του μυοκαρδίου και αναφυλαξία. Επιπλέον, οι νευρολογικές επιπλοκές περιλαμβάνουν σύνδρομο Guillain-Barré, νευροπάθεια μικρών ινών, γνωστική εξασθένηση, οξεία εγκάρσια μυελίτιδα, παράλυση Bell, θρόμβωση του εγκεφαλικού φλεβικού κόλπου, άγχος, ζάλη, επιληπτικές κρίσεις, παρεγκεφαλιδική αταξία, μυοασθένεια, οξεία μυελίτιδα , και πολλαπλή σκλήρυνση.
