Η δημοκρατία μας δεν είναι στα καλύτερά της. Έχουμε μια κυβέρνηση που νιώθει ελεύθερη να παραβιάζει το Σύνταγμα και τους νόμους.
του Διονύση Δρόσου
Να υποκλέπτει ηλεκτρονικές διευθύνσεις πολιτών, να νομοθετεί αντίθετα από τα κατά το Σύνταγμα οριζόμενα. Να επιτρέπει την αχαλίνωτη κερδοσκοπία, να καταργεί ουσιαστικά την πρόσβαση στην υγεία για τους οικονομικά ασθενέστερους. Η χώρα μας περνά δύσκολες ώρες και η δράση της κ. Καρυστιανού είναι φωτεινή εξαίρεση.
Άδηλες και άγνωστες στους πολίτες συμφωνίες που αφορούν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, τυφλή υπακοή στα συμφέροντα της υπερατλαντικής δύναμης, ακόμα και όταν αυτό κοστίζει την φιλία ή την ευμενή ουδετερότητα άλλων κρατών, με τα οποία δεν μας χωρίζουν διαφορές, υπαγωγή των ενόπλων δυνάμεών μας σε ξένη “ηγεσία” την εμπλοκή μας σε πόλεμο που δεν μας αφορά, τον συνεχιζόμενο αφοπλισμό μας έναντι του μόνου εξωτερικού κινδύνου… κοκ. Με ανησυχητικά απούσα την αντιπολίτευση και με την πλειοψηφία των πολιτών να δείχνουν πως παρακολουθούν παθητικοί και άβουλοι, αν δεν αδιαφορούν εντελώς.
Μέσα σε αυτό το ζοφώδες τοπίο, εμφανίζεται μια κίνηση, μια πρωτοβουλία που αυτή μόνη εδώ και πέντε χρόνια απειλεί να ανατρέψει το κλίμα της αδιατάρακτης μονοκρατορίας και ανεξέλεγκτης αυθαιρεσίας που χαρακτηρίζει την υπόλογη για πολλές αμαρτίες κυβέρνηση Μητσοτάκη. Και η πρωτοβουλία αυτή δεν προέρχεται ούτε από την δεξιά ούτε από την αριστερή αντιπολίτευση, ούτε από κάποια επαναστατική –με εισαγωγικά ή χωρίς– ομάδα ούτε από κάποια κομματική γραφειοκρατία, ούτε από φωνασκούντες αγανακτισμένους.
Μια κίνηση που ξεκίνησε από απλούς πολίτες. Απλούς πολίτες που βρήκαν τη δύναμη να διαχειριστούν τον πόνο και την αγανάκτησή τους με τρόπο πολιτικό. Γονείς και συγγενείς των 57 δολοφονημένων στα Τέμπη. Με επικεφαλής μια εξαιρετική προσωπικότητα, μια γυναίκα που μπορεί να αποτελέσει υπόδειγμα ενάρετου πολίτη, την κ. Καρυστιανού, που με μεστό, ουσιαστικό και άφοβο λόγο και μελετημένη πράξη, φαίνεται να ανοίγει έναν καινοφανή και ελπιδοφόρο για τα πολιτικά δεδομένα μας δρόμο. Τον δρόμο της ενεργοποίησης των πολιτών, που χωρίς “υποκίνηση” και χωρίς ιδιοτέλεια δηλώνουν την παρουσία τους στον στίβο των πολιτικών μας κοινών.
Το παράδειγμα του Πολυτεχνείου
Έξω από τις κομματικές στεγανοποιήσεις, κόντρα στην πρωτοφανή, κεντρικά κατευθυνόμενη και αδρώς αμειβόμενη πλύση εγκεφάλου που ασκούν με φανατισμό τα ΜΜΕ, πρωτοβουλίες όπως της κ. Καρυστιανού δηλώνουν πως ο δήμος είναι εδώ, πως δεν έχει μεταβληθεί σε άμορφη μάζα που τρέφεται με τον σανό της ελπίδας να καρπωθεί ένα ξεροκόμματο από το γενικευμένο πλιάτσικο που διενεργεί το πολιτικό σύστημα.
Υπάρχουν πολίτες λοιπόν σε αυτή τη χώρα, όπου σπανίζουν οι δικαστές, οι έντιμοι δημοσιογράφοι, οι υπεύθυνοι δημόσιοι λειτουργοί, οι φωτισμένοι κληρικοί, οι ευσυνείδητοι διαχειριστές των κοινών αγαθών, αλλά ούτε αξιόπιστες πολιτικές δυνάμεις που να μπορούν να πείσουν πως μπορούν να ανατάξουν την πορεία προς θάνατον της ελληνικής Πολιτείας. Υπάρχουν πολίτες με μνήμη, με ικανότητα πολιτικής κρίσης με παρρησία και κυρίως με δύναμη.
Ασφαλώς, έχει τα όρια της κάθε κίνηση της “βάσης” αν δεν μπορέσει να εκβάλει σε κίνημα με πολιτική αιχμή. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει, αν δεν υπάρξει αφύπνιση των κομματικών μηχανισμών και ανάδραση-ανταπόκριση σε τέτοιες πρωτοβουλίες πολιτών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την εμπειρία του Πολυτεχνείου του 1973, μια πρωτοβουλία που όχι μόνον δεν ξεκίνησε από κομματικούς σχεδιασμούς, αλλά πήγε κόντρα σε αυτούς και τελικά ανάγκασε κομματικές δυνάμεις να προστρέξουν και να πλαισιώσουν το κίνημα, για να μην βρεθούν αποκλεισμένα από ένα ιστορικό συμβάν που τα ξεπερνούσε.
Τηρουμένων των αναλογιών, θα μπορούσε σήμερα να λειτουργήσει η πρωτοβουλία των πολιτών, όπως αυτή της κ. Καρυστιανού και των συνοδοιπόρων της, κατά ανάλογο τρόπο και να μετακενώσει την ζωτική της ορμή σε πολιτικές δυνάμεις που θα συνθέσουν και θα μεταφράσουν σε κεντρικό επίπεδο το κίνημα σε θετικές θέσεις. Όσο κι αν είναι λίγες οι ελπίδες να πραγματωθεί ένα τέτοιο ιδεώδες, ωστόσο, ακόμα και στην χειρότερη περίπτωση, η έλλογη αυτή ενεργοποίηση των πολιτών θα λειτουργεί ως πίεση και έλεγχος στις κινήσεις των κυβερνώντων και των γραφειοκρατιών. Αν μη τι άλλο, μπορεί να κάνει την πολιτική μας ζωή πολύ πιο ενδιαφέρουσα.
Στα χνάρια της Καρυστιανού
Ό,τι έγινε με αφορμή την επαίσχυντη συγκάλυψη των ευθυνών για τη δολοφονία των Τεμπών, μπορεί να λειτουργήσει παραδειγματικά για την ανάδειξη σειράς πρωτοβουλιών πολιτών σε άλλα σημαντικά κοινωνικά μέτωπα. Θα μπορούσαμε να δούμε συντεταγμένη εκστρατεία πολιτών σε τρία στρατηγικής σημασίας για την πορεία της κοινωνίας μας μέτωπα.
Το πρώτο μέτωπο είναι η εθνική ανεξαρτησία. Πολίτες και στρατιωτικοί, ανεξαρτήτως κομματικής ένταξης, πλαισιωμένοι με ειδικούς και εμπειρογνώμονες μπορούν συντεταγμένα και συλλογικά να θέσουν ενστάσεις σε αποφάσεις που θέτουν σε κίνδυνο την εθνική ανεξαρτησία της χώρας και να απαιτήσουν λύσεις σε ζητήματα οργάνωσης της εθνικής άμυνας. Η αυτο-οργάνωση αυτή θα αποτελέσει την μαγιά για μια παλλαϊκή άμυνα σε περίπτωση ανάφλεξης που δεν φαντάζει πλέον και τόσο θεωρητική.
Το δεύτερο μέτωπο είναι το κράτος δικαίου. Ουσιαστικά στο πεδίο αυτό κινείται η τρέχουσα παραδειγματική πρωτοβουλία. Αποτελεί ζήτημα στρεβλής λειτουργίας του κράτους δικαίου και πολιτικής διαφθοράς η συγκάλυψη υπουργικών και κυβερνητικών ευθυνών. Είναι πασίδηλο ότι μπορούν να δοθούν πλήθος παραδείγματα τέτοιας παρακμής, ή ακόμα και αναίρεσης του κράτους δικαίου. Η κακοδικία αποτελεί ενδημικό φαινόμενο που προσβάλλει το κοινό περί δικαίου αίσθημα και την νοημοσύνη των πολιτών και κλονίζει την εμπιστοσύνη στον κεντρικής σημασίας για τη συνοχή της ευνομούμενης Πολιτείας θεσμό της Δικαιοσύνης.
Οι πολίτες, πλαισιωμένοι από νομικούς, μπορούν με γνώση και δημοκρατική παρρησία να αξιώσουν την ανεξαρτητοποίηση της Δικαιοσύνης από την εκτελεστική εξουσία και να πιέσουν για την αναθεώρηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, ο οποίος αποτελεί ασπίδα προστασίας και ατιμωρησίας κάθε αυθαιρεσίας και διαφθοράς. Οι πολίτες μπορούν να αναδείξουν τον παραλογισμό να φλυαρεί η κυβέρνηση (η πολιτική ελίτ γενικότερα) περί ατομικής ευθύνης των πολιτών, την ίδια στιγμή που εκδηλώνεται μια σκανδαλώδης ανευθυνότητα των στελεχών της. Αυτή η κραυγαλέα αντίφαση πρέπει να λυθεί, ή τουλάχιστον οι πολίτες όλου του πολιτικού φάσματος να αποδείξουν ότι αξίζουν να είναι κάτι καλύτερο από υπήκοοι σουλτανάτου.
Το τρίτο μέτωπο είναι η δημόσια διαχείριση των κοινών αγαθών. Η ανικανότητα της κρατικής γραφειοκρατίας και η κομματική ευνοιοκρατία, υποβοηθούμενες από στοχευμένες οικονομικές και νομικές παρεμβάσεις των νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων, οδήγησαν στην απαξίωση των δημόσια παρεχόμενων αγαθών και υπηρεσιών και αποτέλεσαν το άλλοθι ληστρικών για το δημόσιο συμφέρον ιδιωτικοποιήσεων. Η TRAINOSE αποτελεί μια τέτοια περίπτωση. Κύρια λεία των διεθνών funds είναι οι τομείς της παιδείας, της υγείας και της ενέργειας. Οι πολίτες μπορούν να κινητοποιηθούν σε οργανωμένες εκστρατείες π.χ. κατά της αισχροκέρδειας, κατά της απαξίωσης-διάλυσης του συστήματος δημόσιας υγείας, κατά της ασυδοσίας των τραπεζών κοκ.
Σε όλους αυτούς τους τομείς διαπράττονται παρανομίες, μικρά και μεγάλα σκάνδαλα και αυθαιρεσίες. Με την κατάλληλη στελέχωση νομικών, τεχνοκρατών και λοιπών επιστημονικών συμβούλων, μπορούν οι πολίτες να διοργανώσουν καμπάνιες και κινητοποιήσεις πιο “έξυπνες” από τις απλές διαδηλώσεις, οι οποίες μπορούν να οργανώνονται παράλληλα. Σήμερα με τις δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι αρετές του ενεργού πολίτη μπορούν να επινοήσουν πλήθος μορφών συλλογικής παρέμβασης.
Αυτό θα αλλάξει και τη συμπεριφορά των κομμάτων, εκ των οποίων άλλα θα σπεύσουν να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα και άλλα θα αποδείξουν την κενότητα τους, ή τον παρωχημένο χαρακτήρα τους. Εκείνο που χρειάζεται είναι παραδειγματικές πρωτοβουλίες. Μια τέτοια μας προσέφερε η κ. Καρυστιανού, η οποία με υποδειγματική πολιτική ωριμότητα και γενναιότητα κατόρθωσε να μεταπλάσει την προσωπική της οδύνη και οργή σε περιεσκεμμένη, έλλογη και αποτελεσματική πολιτική πράξη. Χρειαζόμαστε μερικές Καρυστιανού ακόμα…
