Δεν υπάρχει συνταγματικό δικαίωμα που να μην καταστρατηγείται από τα μνημόνια που υπέγραψε η δοσίλογη κυβέρνηση. Η γη, το νερό, ο ήλιος, ολόκληρος ο εθνικός πλούτος εκποιείται. Οι εργαζόμενοι οδηγούνται στην ανεργια, την εξαθλίωση και τη μετανάστευση. Τα χαράτσια, οι απολύσεις, το ενιαίο μισθολόγιο αποτελειώνουν τα μικρομάγαζα και τους μικρομεσαίους, ακόμα κι εργοστάσια. Το ξεπέρασμα της πρωτοφανούς παγκόσμιας κρίσης σε όφελοςτου κεφαλαίου απαιτεί, οπως όλα δείχνουν, αποικίες και τριτοκοσμικές χώρες μέσα στην ίδια την ΕΕ.
Γι’ αυτό σήμερα μόνο το αίτημα για Εθνική Ανεξαρτησία και Λαϊκή Κυριαρχίαμπορεί να απαντήσει στις ανάγκες και στις αγωνίες και να συσπειρώσει τησυντριπτική πλειοψηφία του λαού, ενώ αποκτά, ίσως για πρώτη φορά, τόσο βαθιά ταξικό κι επαναστατικό περιεχόμενο. Γιατί σήμερα η εθνική ανεξαρτησία περνά υποχρεωτικά μέσα από την άρνηση πληρωμής του χρέους με έξοδο από το ευρώ και την ΕΕ. Χωρίς αυτά δεν υφίσταται και δεν διασφαλίζεται η λαϊκή κυριαρχία: το δικαίωμα του λαού να αποφασίσει κυρίαρχα για το δρόμο ανάπτυξης σε όφελος του ίδιου και του τόπου .
Μπροστά στην ολοκληρωτική καταστροφή που απειλεί τη χώρα και το λαό μας, όσοι θέλουν να εκφράσουν πολιτικά την εργατική τάξη, δεν μπορεί παρά να αναγνωρίζουν την επείγουσα αναγκαιότητα και τις τεράστιες δυνατότητες κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών που ανοίγονται σήμερα.
Να πάρει ο λαός την εξουσία στα χέρια του συνιστά de facto επαναστατική αλλαγή και δεν μπορεί παρά να κινηθεί σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση. Όχι μόνο γιατί με τη σημερινή διάρθρωση του καπιταλισμού για να αποκτήσει μια χώρα όπως η Ελλάδα την ανεξαρτησία της πρέπει να αποδεσμευτεί από κάθε ιμπεριαλιστικό οργανισμό, αλλά απλούστατα γιατί συμφέρον από μια Ελλάδα ανεξάρτητη έχουν αποκλειστικά και μόνο η εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα, οι σύμμαχοί της –αυτοί που ζουν από τη δουλειά τους.
Η μη αναγνώριση και διαγραφή του χρέους με έξοδο από το ευρώ και καθιέρωση εθνικού νομίσματος είναι ο στοιχειώδης όρος για να επιβιώσει η χώρα και ο λαός . Αποτελεί τη μόνη πραγματική διέξοδο κι άρα μπορεί να αποτελέσει πραγματικά παλλαϊκό αίτημα. Γι’ αυτό και ευρύτατα τμήματα του λαού -ακόμα κι αυτά που αποτέλεσαν προνομιακό χώρο επιρροής των αστικών κομμάτων- απελευθερώνονται, προσεγγίζουν και ανιχνεύουν αυτή την προοπτική. Γι’ αυτό κι ο αντίπαλος τρομοκρατεί με τα τέρατα της αποκάλυψης αν βγούμε από την ΕΕ. Η πρόταξη αυτού του αιτήματος από την Αριστερά, η συγκρότηση μετώπου με όσο το δυνατόν ευρύτερες, από άποψη πολιτικών καταβολών, λαϊκές δυνάμεις, μπορεί σήμερα να γίνει η σπίθα για την αναγέννηση και την ανάπτυξη ενός πραγματικά μαζικού λαϊκού κινήματος, ικανού να διεκδικήσει την εξουσία.
Όσοι θέλουν να εκφράσουν πολιτικά την πρωτοπόρα τάξη δεν μπορεί παρά να ξεκινήσουν απ’ τις πιο άμεσες κι επιτακτικές ανάγκες του λαού, Γιατί ακριβώς όπως έλεγε ο Μαρξ (στην Κριτική της Χεγκελιανής Φιλοσοφίας του Δικαίου): «Οι ανάγκες των λαών είναι οι ίδιες αποφασιστικός λόγος για την ικανοποίησή τους». Ούτε μπορεί να ζητούν ως προαπαιτούμενο την αποκήρυξη μετά βδελυγμίας του καπιταλισμού ή αλλιώς, της προηγουμενης συνείδησης του εργαζόμενου. Όποιος περιμένει οι λαϊκές μάζες να γίνουν πρώτα αριστερές και μετά να προσεγγίσουν το κίνημα, μάταια θα περιμένει. Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι, η επαναστατική Αριστερά, να συμπαραταχθεί για νασυγκροτήσει, με αιχμή την απαλλαγή του τόπου από την τρόικα και ταμνημόνια, ένα μεγάλο και πλειοψηφικό παλλαικό πολιτικό και κοινωνικό μετωπο, το οποίο, υπό την ηγεσία της εργατικής τάξης, θα βγάλει τη χώρα από την κρίση, θα προωθήσει την ανεξαρτησία της και θα προχωρήσει στην προοδευτική ανασυγκρότηση και ανόρθωση της, με στοχο το σοσιαλισμό.Αν το μέτωπο είναι αριστερό και θα αφορά την αριστερά, τότε αποκλείει εκ προοιμίου την μεγάλη πλειοψηφία του λαού που βρίσκεται αμήχανη, αλλά ακόμη εγκλωβισμένη στον δικομματισμό. Γιατί θα πρέπει πρώτα αυτός ο κόσμος να γίνει αριστερός για να παλέψει για ζητήματα και αιτήματα που ήδη καταλαβαίνει ότιεπείγουν;
Θέλω να πω μ’ αυτό ότι κανένα μέτωπο της αριστεράς, καμμιά αριστερή συσπείρωση δεν πρόκειται να κερδίσει τον απλό κόσμο, ακόμη κι αν έχει σωστές θέσεις. Κι αυτό γιατί θέτει ως προαπαίτηση, αφενός, να αλλάξει ο κόσμος μυαλάπριν παλέψει για τα αιτήματά του και, αφετέρου, να δεχθεί εκ προοιμίου ως ηγέτες την συνάντηση κορυφής δυνάμεων και ομάδων της αριστεράς χωρίς ιδιαίτερη λαϊκή απήχηση και επιρροή. Γιατί θα πρέπει να τα δεχτεί αυτά ο απλός κόσμος και γιατί δεν θα τα θεωρήσει ένα ακόμη καπέλο από περίεργους τύπους που θέλουν να τον καβαλήσουν, όπως έκαναν δεκαετίες τώρα τα κόμματα που ψήφιζε.
Το μόνο μέτωπο που μπορεί να πετύχει είναι μόνο εκείνο που αναφέρεταιαπευθείας στον λαό και τον καλεί να το οικοδομήσει ο ίδιος,ενα μετωπο που θα σφυρηλατεί αποτελεσματικά την ενότητα δράσης των εργαζομένων στη βάση, την κοινωνικοπολιτική συμμαχία του λαού (πολιτών, συλλογικοτήτων, λαϊκών συνελεύσεων, πρωτοβουλιών αλληλεγγύης και αγώνα, συνδικαλιστικών και πολιτικών φορέων) για αγώνα σε όλα τα επίπεδα εναντίον του Μαύρου Μετώπου. Οχι ομως “αποϊδεολογικοποιημένο μέτωπο” χωρίς την αριστερά και εναντίον της αριστεράς , ή ακόμα χειρότερα, στη βάση του αντικομμουνισμού,αλλα ενα τετοιο μετωπο του οποιου η καρδια η ψυχη και ο νους του θα ειναι η κομμουνιστικη αριστερα,οπως ακριβως συνεβη με το ΕΑΜ.Γιατί θα πρέπει ο λαος να δεχτεί την ανατροπή του καπιταλισμού ωςκινητήρια λογική του μετώπου; Έτσι ή αλλιώς τα αιτήματα αυτά οδηγούναναγκαστικά σε σύγκρουση και υπέρβαση του συστήματος. Αν θέλει πραγματικά η αριστερά και μάλιστα η επαναστατική, να βοηθήσει υπάρχει μόνο ένας τρόπος: να συνδράμει άμεσα και πρακτικά στην συγκρότηση ενός παλλαϊκού μετώπου. Ένα παλλαϊκό μέτωπο ανοιχτό σε όλους τους απλούς εργαζόμενους, που θα καλύψει τα μεγάλα κενά οργάνωσης στη γειτονιά και τον χώρο δουλειάς της τεράστιας πλειοψηφίας που βρίσκεται εκτός συνδικάτων και πολιτικών οργανώσεων. Το μέτωπο αυτό μπορεί να συγκροτηθεί μόνο πάνω σε μια ελάχιστη πρόταση ανατροπής και εξουσίας που είναι κατανοητή και αποδεχτή από τις πολύ πλατιές μάζες. Χωρίς αυτόν τον κόσμο δεν μπορείς να θέσεις άμεσα ζήτημα εξουσίας και χωρίς αυτό δεν διεκδικείς τίποτε περισσότερο από μια ακόμη αντιπολίτευση στον οδοστρωτήρα των κυρίαρχων πολιτικών. Η κοινωνία ήδη διαισθάνεται, ανεξάρτητα από το πώς το ερμηνεύει, ή αν το ερμηνεύει ορθά, ότι αν δεν απαλλαγεί εδώ και τώρα από το καθεστώς που έχει επιβληθει στην χώρα, χάθηκε. Και η διαίσθησή της είναι ορθή. Ή συγκροτείται παλλαϊκό μέτωπο που θέτει άμεσα και με όρους μαζών θέμα εξουσίας, ή θα συντριβεί κάθε είδους λαϊκή και εργατική αντίσταση για δεκαετίες.
Ο αγώνας κατά της τρόικας και των μνημονίων είναι σήμερα ένας βαθύταταταξικός αγώνας ενάντια στην ελληνική μεγαλοαστική τάξη, που έχει ταυτόχρονα σημαντικές εθνικές διαστάσεις, αφού είναι και αγώνας κατά τουιμπεριαλισμού και κατά μιας νέας μορφής «αποικιοποίησης» της χώρας. Όπως είναι και αγώνας για την εθνική ανεξαρτησία και την αξιοπρέπειααυτής της χώρας μαζί με τη διαφύλαξη του εθνικού της πλούτου.
Η υποβάθμιση αυτών των θεμελιωδών επιδιώξεων σήμερα, προκειμένου να τεθεί ως άμεσος στόχος για την επαναστατική Αριστερά η «σοσιαλιστική επανάσταση», θα ήταν μείζον λάθος και μια ανοιχτή συνεισφορά πολιτικού χώρου σε αστικές δυνάμεις να καλύψουν το πολιτικό κενό!
Αν κάποιοι φαντασιώνονται πρωτοβουλίες με «καθαρότητα» αλλά που θα αφήνουν απ’ έξω το συντριπτικά μεγάλο κομμάτι της εργατικής τάξης,η αντιλαμβανονται το κίνημα και την επαναστατική διαδικασία με την εννοια δυο«… καθαρων παραταξεων “εμείς είμαστε υπέρ του σοσιαλισμού”, ενώ σ’ ένα άλλο μέρος [θα παραταχθεί] ένα άλλο, και θα πεί: “εμείς είμαστε υπέρ του ιμπεριαλισμού” και αυτή θα είναι η κοινωνική επανάσταση!…αυτη δεν συνεβη και ουτε προκειται ποτε να συμβει.
Η εργατική και λαικη συνείδηση δεν επαναστατικοποιείται παρα με μονο μεεπίμονη δουλειά. Για να είναι νικηφόροι οι εργατικοί και λαικοι αγώνες χρειάζεται να μπουν στη μάχη πλατιές μάζες εργαζομένων . Η ιστορική εμπειρία μας διδάσκει ότι αυτο που χρειαζεται να κανουμε ειναι
η κοπιαστική δουλειά του μυρμηγκιού η οποια απαιτείται για να παρουσιαστούν ρήγματα στις συντηρητικές και υποταγμένες συνειδήσεις. Και οχι μια δήθενεπαναστατική φρασεολογία,που αναλώνεται σε φαντεζί κινήσεις, νιώθει ότι πράττει στο ακέραιο το επαναστατικό καθήκον λες και βρισκεται σε ένα διαγωνισμό «αριστεροσύνης» και στο τέλος αυτό που έχει καταφέρει είναι να κάνει ζημιά στο εργατικό κίνημα. Αναφερω τα λόγια του Μάο από το Κόκκινο Βιβλιαράκι: «να ξεκινάτε να κάνετε πολιτική από τις ανάγκες του λαού και όχι από τις δικές σας ανάγκες»… Ήρθε η ώρα να διαχωριστεί η ανάγκη και το πρόβλημα από την ανάγκη της αυτοϊκανοποίησης της ιδεοληψίας…
Αυτό που απαιτείται σήμερα είναι η δημιουργία ενός Μετώπου που θα μπορούσε να δώσει ώθηση και στο εργατικό κίνημα. Άλλωστε ένα τέτοιο μέτωπο πρέπει να έχει το εργατικό κίνημα στο επίκεντρό του. Οι σημερινές συνθήκες επιτάσσουνμαζικοποίηση των συνδικάτων, ταξικό και ενωτικό προσανατολισμό τους, ενωτικές πρωτοβουλίες , δημιουργία συνδικάτων σε χώρους που δεν υπάρχει συνδικαλιστική εκπροσώπηση, κάλυψη κατηγοριών εργαζομένων που δεν έχουν σήμερα συνδικαλιστική στέγη (άνεργοι, εργαζόμενοι με δελτίο παροχής, εργαζόμενοι με ελαστικές σχέσεις εργασίας κ.ά). Σε αυτά θα δοκιμαστούν οι πολιτικές και οι συνδικαλιστικές δυνάμεις. Σε αυτά θα τους κρίνει και η ιστορία.
Για τον Λενιν Όποιος αναμένει την “καθαρή” κοινωνική επανάσταση,ποτέ δεν θα ζήσει να τη δει. Αυτός είναι ένας επαναστάτης στα λόγια, που δεν κατανοεί την πραγματική επανάσταση».
Δεν είναι η αυτόκλητη πρωτοπορία της τάξης και του κόμματος αλλά, αντιθετα, ο μετωπικός αγώνας στην κλιμάκωσή του είναι που θα αναδείξει τηνπρωτοπορία της εργατικής τάξης και την προοπτική: «το προλεταριάτο συνιστά μια πραγματικά επαναστατική, μια πραγματικά σοσιαλιστικά δρώσα τάξη μόνονυπό τον όρο ότι διεκδικεί και δρα ως πρωτοπορία όλων των εργαζομένων και όσων υφίστανται την εκμετάλλευση, ως ηγέτης τους στον αγώνα για την ανατροπή των εκμεταλλευτών…»(Λένιν, Άπαντα, τ.41, σ.169-170).
Αν δεν κατορθώσουμε να εκφράσουμε τον αναπτυσσόμενο λαϊκό ριζοσπαστισμό, το κενό θα καλυφθεί,ηδη αυτο συμβαινει, από δεξιά. Κι ο δεξιός ριζοσπαστισμόςοδηγεί στο φασισμό,και τη χρυση αυγη.
Η πολιτική πρωτοπορία επιτελεί τον ηγετικό της ρόλο όταν κατορθώνει όχι μόνονα διδάσκει αλλά και να διδάσκεται από το λαό. Η Αριστερά διαθέτει πλούσια εμπειρία, και θετική και αρνητική, απ’ την ανάπτυξη του λαϊκού κινήματος. Με πρώτη αυτή του ΕΑΜ. Παρότι η ιδρυτική του διακήρυξη δεν μιλουσε για Λαοκρατία, η πρωτοπορία του ΕΑΜικού κινήματος, το ΚΚΕ, πέτυχε τόσο καλά να αναδείξει τη Λαοκρατία ως λαϊκή ανάγκη, που χρειάστηκαν ένας εμφύλιος, μια δικτατορία και 30 χρόνια τρομοκρατίας για να υποταχθεί το κίνημα. Που πάλι ξεπήδησε όταν βρήκε πρόσφορο έδαφος τη δεκαετία του ’70. Το αίτημα για Εθνική Ενότητα, η διαμόρφωση δηλαδή μιας νέου τύπου εθνικής ενότητας υπό την ηγεσία της εργατικής τάξης, ήταν που έφερε το ΕΑΜ στην εξουσία. Την οποία μετά παρέδωσε, με ευθύνη κυρίως της πρωτοπορίας του. Γιατί τα κινήματα είναι πολύ περισσότερα πράγματα από τις διακηρύξεις τους. Χαρακτηριστικό είναι στην ίδια εποχή το παράδειγμα του Ζέρβα που στη διακήρυξή του απέκλειε τον βασιλιά και μιλούσε μάλιστα για σοσιαλισμό.
Όσοι θέλουν να εκφράσουν πολιτικά την εργατική τάξη δεν έχουν παρά ναεμπιστευτούν το λαό, για να τους εμπιστευτεί κι εκείνος.
Κι ο ελληνικός λαός, όπως κάθε λαός, έχει πολιτικό κριτήριο. Δεν αγνοεί το συμφέρον του. Σήμερα δεν υπάρχει κάτοικος της χώρας που να μην κατανοεί ότι η ανεξαρτησία κι η εθνική κυριαρχία προϋποθέτουν την έξοδο από το ευρώ και την ΕΕ. Άλλο είναι το ερώτημα που θέτει. Μπορούμε να ζήσουμε ανεξάρτητοι; Υπάρχει ζωή έξω από την ΕΕ; Σ’ αυτό το εξαιρετικά κρίσιμο ερώτημα, δεν αρκεί να απαντήσουμε καταφατικά και αντικαπιταλιστικά. Χρειάζεται πρώτα απ’ όλα να εμπνεύσουμε το λαό, να του δείξουμε τη δύναμή του. Να του δώσουμε ουσιαστική και επιστημονικά τεκμηριωμένη απάντηση, ένα χειροπιαστό κι όσο είναι δυνατόν συγκεκριμένο πρόγραμμα διεξόδου. Δεν αρκεί σήμερα μόνο να επισημαίνουμε στο λαό πόσο άσχημα είναι τα πράγματα και πόσο πιο μαύρα θα γίνουν. Το βλέπει κάθε μέρα στη δουλειά, στο σπίτι, στο σχολείο, στο νοσοκομείο. Χρειάζεται να δει ότι υπάρχει προοπτική, συγκροτημένη και τεκμηριωμένη, ώστε να παίρνει αισιοδοξία και να πείθεται ότι ο άλλος δρόμος είναι ρεαλιστικός.
Το πλαίσιο της απάντησης είναι η πρόταση που συνδέει την απαίτηση του σήμερα για άρνηση πληρωμής του χρέους κι έξοδο απ’ το ευρώ και την ΕΕ, με τα αναγκαία μέτρα της επόμενης μέρας:
- Ανάκτηση της εθνικής δημοσιονομικής πολιτικής με υιοθέτηση εθνικού νομίσματος , εθνικοποίηση των τραπεζών, άμεσο και δραστικό περιορισμό της ελεύθερης κίνησης του κεφαλαίου και φορολόγησή του.
- Παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με μοχλό τον κρατικό τομέα και τις εθνικοποιήσεις στρατηγικών επιχειρήσεων και κλάδων.
- Στήριξη του λαϊκού εισοδήματος και τόνωση της εσωτερικής αγοράς. Κατοχύρωση και διεύρυνση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και του εργατικού-λαϊκού ελέγχου.
Όμως τα ερωτήματα που τίθενται για την επόμενη μέρα είναι υπαρκτά. Πώς θα τραφεί ο ελληνικός λαός όταν ακόμα κι οι πατάτες και τα κρεμμύδια είναι εισαγόμενα; Θα έχουμε πετρέλαιο για να κινηθούμε και να ζεσταθούμε; Πώς θα ανορθωθεί η αγροτική παραγωγή; Πού θα βρεθούν επενδύσεις και τεχνογνωσία για βιομηχανική ανάπτυξη;
Εδώ, οι πολιτικές οργανώσεις της Αριστεράς μπορούν να συμβάλλουν στη μελέτη και τη διαμόρφωση άμεσων και ρεαλιστικών εναλλακτικών λύσεων στα ερωτήματα της επόμενης μέρας. Να αναδείξουν τις αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας και να τονώσουν το ηθικό του λαού, με τους δικούς τους επιστήμονες και διανοούμενους, την προλεταριακή διανόηση.
Τι πρεπει να κανουμε
Επομένως, το καθήκον όλων εμάς, ειναι:
Ολοι εμεις, ανενταχτοι κομμουνιστες, μαζί με πρωτοβουλίες πολιτών και κατοίκων,συλλογικοτητες,τοπικες οργανωσεις της κομμουνιστικης αριστερας σε κάθε περιοχή πρέπει να πρωτοστατήσουμε στην αφύπνιση του κόσμου. Καμιά γειτονιά δεν πρέπει να αφεθεί στην τύχη της και να εφησυχάσει μέσα στηνκατευθυνόμενη μιζέρια. Πικετοφορίες, εκδηλώσεις, ομιλίες, επιτροπές αντίστασης, κοκ, θα πρέπει να είναι σε ημερήσια διάταξη. Ο κόσμος ψάχνεται όσο ποτέ άλλοτε για να ενημερωθεί, να μάθει τι μπορεί να κάνει άμεσα και πρακτικά, να δει ποιες είναι οι προοπτικές του. Ακόμη και μια μικρή ομάδα αποφασισμένων μπορεί να κάνει την διαφορά, αρκεί να πατά γερά στα προβλήματα του απλού κόσμου, να μιλά την γλώσσα του και να τον προστατεύει από οσους θα λυσσάξουν για να ελέγξουν η να διαλυσουν αυτές τις διαδικασίες.
Πρέπει να αναπτύξουμε έναν διαφορετικό τρόπο παρέμβασης στα ζητήματα των μαζικών αγώνων. Πρέπει να έχουμε ξεκάθαρο πώς σ’ αυτές τις συνθήκες θα πρέπει να αναπτυχθούν πρωτοβουλίες που θα έχουν σαν στόχο όχι μόνο να μιλήσουν για τα ζητήματα του χώρου εργασίας, αλλά για να πείσουν τους εργαζόμενους ότι πρέπει να υπερασπιστούν εργοστάσια που πάνε για κλείσιμο και επιχειρήσεις σημαντικές για την εθνική οικονομία. Σε συνθήκες γενικού ξεπουλήματος και τέτοιας ανεργίας δεν πρέπει καμιά επιχείρηση με ειδικό βάρος να πάει χαμένη. Δεν μπορεί, π.χ., να δοθεί η ΕΥΔΑΠ, ούτε η ΔΕΗ. Πρέπει να αναπτυχθούν πρωτοβουλίες εργαζομένων που βάζουν σαν στόχο ναυπερασπιστούν τις επιχειρήσεις αυτές και τον δημόσιο χαρακτήρα τους. Το ίδιο πρέπει να γίνει με επιχειρήσεις, που πάνε για διάλυση και ξεπούλημα ιδίως τώρα μετά την διάλυση της ΑΤΕ. Ανάλογη στάση θα πρέπει να έχουμε στα ζητήματα παιδείας, αλλά και σε κλάδους που υποφέρουν. Πρέπει να πρωτοστατήσουμε σε κινήματα που έχουν νόημα για την κοινωνία και συμφιλιώνουν τους εργαζόμενους ενός τομέα, ή κλάδου με την υπόλοιπη κοινωνία.
“Για μας, ο Κομμουνισμός δεν είναι μια κατάσταση των πραγμάτων, που πρέπει να εδραιωθεί, ένα ιδανικό, στο οποίο η πραγματικότητα θα πρέπει να προσαρμοστεί. Ονομάζουμε Κομμουνισμό την πραγματική κίνηση που καταργεί την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων”(Kαρλ Μαρξ)
Του Γ.ΔΕΛΑΣΤΙΚ*
