Κείμενο: Τάκης Τσιρτσώνης
Ποιο ήταν το κρίσιμο εκείνο χαρακτηριστικό που έκανε τη δική σας αποστολή στο Εβερεστ να ξεχωρίζει απ' όλες τις προηγούμενες;
Θα έλεγα πως ήταν η πολύ καλή επιλογή των μελών της, το ότι περιλάμβανε στις τάξεις της κάποιους από τους καλύτερους ορειβάτες του κόσμου. Από τεχνικής άποψης, θα έλεγα πως επίσης σημαντικό ήταν το γεγονός ότι δώσαμε για πρώτη φορά τόσο μεγάλη σημασία στο ζήτημα της αναπλήρωσης των υγρών του οργανισμού.
Πιστεύετε πως ήταν κατά μια έννοια καθορισμένο από τη μοίρα να ανεβείτε εσείς και ο Tenzing Norgay (σ.σ. ο Νεπαλέζος οδηγός του) πρώτοι στην κορυφή;
Την αμέσως προηγούμενη ημέρα, μια άλλη αποστολή είχε φτάσει μόλις 100 μέτρα από την κορυφή... Προτιμώ να σκέφτομαι πως ήμασταν οι κατάλληλοι άνθρωποι στο κατάλληλο μέρος την κατάλληλη στιγμή.
Από το 1953 μέχρι σήμερα, στο Εβερεστ έχουν ανεβεί 1.200 και πλέον άνθρωποι. Τι σκέφτεστε, αλήθεια, κάθε φορά που ακούτε την είδηση για μία ακόμη επιτυχημένη αποστολή;
Τίποτε ιδιαίτερο. Δεν με ενοχλεί, αν αυτό εννοείτε. Ημασταν οι πρώτοι που το επιτύχαμε, και αυτό είναι που τελικά έχει σημασία.
Οταν σε ηλικία 33 ετών φτάνει κανείς στην κορυφή του κόσμου, ποια πρόκληση αλήθεια απομένει για το υπόλοιπο της ζωής του;
Κάθε βουνό αποτελεί και μια διαφορετικού τύπου πρόκληση, και κάθε κορυφή σού χαρίζει και μια διαφορετικού τύπου ικανοποίηση. Είτε είναι τα Ιμαλάια είτε οι Αλπεις της Νέας Ζηλανδίας. Η ικανοποίηση που εισπράττεις είναι αυτή του ανθρώπου που πέτυχε το στόχο του. Προσωπικά, μετά το Εβερεστ ανέβηκα κι άλλες φορές στα Ιμαλάια, ήμουν επικεφαλής μιας αποστολής στην Ανταρκτική, ταξίδεψα σε όλη σχεδόν τη γη. Στιγμή δεν ένιωσα πως μου τελείωσαν οι προκλήσεις.
Εργαστήκατε για χρόνια ως μελισσοκόμος. Εχετε ποτέ αναρωτηθεί κατά πόσον η ενασχόλησή σας με τις μέλισσες –οι οποίες φημίζονται για την οργάνωση και την αφοσίωσή τους στο στόχο τους– σας δίδαξε κάτι ως ορειβάτη;
Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ έτσι. Το σίγουρο είναι πως, δουλεύοντας στην οικογενειακή επιχείρηση ως μελισσοκόμος, απέκτησα από πολύ μικρός μεγαλύτερη σωματική δύναμη από τα άλλα παιδιά της ηλικίας μου.
Τι σας έλεγαν, αλήθεια, οι γονείς σας, οι φίλοι σας αφότου τους ανακοινώσατε πως σκοπεύατε να ασχοληθείτε με την ορειβασία;
Ξέρετε, ποτέ δεν ήμουν άνθρωπος που μιλάει πολύ. Στην πραγματικότητα, δεν τους το ανακοίνωσα ποτέ ούτε τους ρώτησα. Είδα, θυμάμαι, για πρώτη φορά χιόνι σε ηλικία 16 ετών, όταν ανεβήκαμε με κάποιους φίλους στις Αλπεις της Νέας Ζηλανδίας για σκι. Η εκδρομή εκείνη ήταν που ξύπνησε μέσα μου τον πόθο για τα βουνά.
Εκείνο το πρωινό της 29ης Μαΐου του 1953 σταθήκατε στη βάση του περίφημου –ύψους 15 μέτρων– απότομου βράχου, του τελευταίου εμποδίου σας προς την κορυφή του Εβερεστ. Θυμάστε τι σκεφτήκατε εκείνη τη στιγμή;
Τίποτε ιδιαίτερο. Πήρα απλώς στα χέρια μου τα ορειβατικά εργαλεία και χάραξα το δρόμο μου προς την κορυφή, τη διαδρομή που μέχρι σήμερα ονομάζεται Hillary Steps.
Κάτι που και σήμερα πολλοί επισημαίνουν με έκπληξη είναι πως δεν υπάρχει καμία δική σας φωτογραφία από την κορυφή, παρά μόνον της ίδιας της κορυφής. Σαν να μην νιώσατε την ανάγκη να κρατήσετε ούτε καν ένα προσωπικό ενθύμιο...
Ετσι είναι. Ισως αν ο Tenzing με τραβούσε μια φωτογραφία...
Δεν μετανιώσατε ποτέ που δεν ξοδέψατε ένα κλικ για τον εαυτό σας;
Δεν μετανιώνω ποτέ, γενικά. Στο κάτω κάτω, όλος ο κόσμος ξέρει πως ήμουν εκεί. Γιατί να στεναχωριέμαι;
Μια τελευταία ερώτηση: Εχετε, αλήθεια, συναντήσει τα τελευταία 50 χρόνια κάποιον ο οποίος να μην σας έχει ρωτήσει για το Εβερεστ στα πρώτα πέντε λεπτά της συζήτησής σας;
Οχι!
Δημοσιεύτηκε στο HOMME, τεύχος 83 – Νοέμβριος 2010.