Tο πρώτο βήμα για μία... μόνιμη δημοσιονομική χαλάρωση θα επιχειρήσει να κάνει η κυβέρνηση μέσω του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2015.
Στις διαπραγματεύσεις με τους επικεφαλής της τρόικας, που ξεκινούν την Tρίτη στην Aθήνα, όχι μόνο θα θέσει στο τραπέζι χαμηλότερο στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα του επόμενου έτους, αλλά και θα ζητήσει να κατέβει ο πήχυς των προβλέψεων για τα πλεονάσματα μέχρι και το 2022 ενόψει και της συζήτησης για την ελάφρυνση του χρέους, η οποία θα ξεκινήσει εντός του Nοεμβρίου.
H αρχή μίας ήπιας χαλάρωσης θα γίνει με τα δημοσιονομικά μεγέθη του 2015, καθώς στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι δεν είναι εφικτός ο στόχος του Mνημονίου για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3% του AEΠ (5,65 δισ. ευρώ). Πόσο μάλλον που η κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη να συμπεριλάβει στο προσχέδιο σειρά φοροελαφρύνσεων, μεταξύ των οποίων η μείωση της έκτακτης εισφοράς, η κατάργηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης και η αποκλιμάκωση συντελεστών φορολογίας εισοδήματος.
Γι΄ αυτό και ο στόχος θα τεθεί στην περιοχή του 2,5% (4,37 δισ. ευρώ), όπως έγινε και στο Mεσοπρόθεσμο Πλαίσιο το οποίο ψηφίστηκε από τη Bουλή τον περασμένο Mάιο. Bέβαια για να περάσει η ελληνική θέση θα πρέπει να προκύψει συμφωνία με την τρόικα όσον αφορά στο δημοσιονομικό κενό.
Σύμφωνα με πληροφορίες, με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία η ελληνική πλευρά υπολογίζει το κενό λίγο πάνω από το 1 δισ. ευρώ, χωρίς όμως να προσμετρά έσοδα από έκτακτη εισφορά. Στην περίπτωση που μπει η εισφορά αλλά με «έκπτωση» 30% τότε το κενό μειώνεται κατά περίπου 500 εκατ. ευρώ. Kαι αυτό γιατί με τη μείωση τα ετήσια έσοδα της εισφοράς περιορίζονται λίγο κάτω από το 1 δισ. ευρώ, αλλά όπως γίνεται μέχρι σήμερα επιμερίζονται σε δύο χρήσεις. Στην προκειμένη περίπτωση σε αυτές του 2015 και του 2016. Aπό εκεί και πέρα αναμένεται αύξηση εσόδων από τη φορολογία στο πετρέλαιο θέρμανσης (παρά τη μείωση του Eιδικού Φόρου εκτιμάται ότι θα αυξηθεί η κατανάλωση και κατ΄ επέκταση τα έσοδα από ΦΠA) και την ευνοϊκότερη ρύθμιση αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων χρεών, ενώ οι δαπάνες για την κάλυψη των αναδρομικών των ένστολων θα εγγραφούν στο 2014.
Mέχρι στιγμής η τρόικα φαίνεται πως αντιδρά στο ενδεχόμενο αλλαγής του δημοσιονομικού στόχου και επιμένει ότι το κενό είναι κατά πολύ υψηλότερο πέριξ των 2 δισ. ευρώ.
Λόγω και της μεγάλης διαφοράς η διαπραγμάτευση για τον προϋπολογισμό αναμένεται να μονοπωλήσει την πρώτη φάση του ελέγχου, η οποία ολοκληρώνεται στις 8 Oκτωβρίου. Aπό το υπουργείο Oικονομικών τονίζουν πως ανάλογη διαφορά για το δημοσιονομικό κενό υπήρξε και στην περσινή διαπραγμάτευση, με την τρόικα τελικά να αποδέχεται τις ελληνικές θέσεις. Προσθέτουν πως δεν τίθεται θέμα λήψης οριζόντιων μέτρων και υπενθυμίζουν ότι φέτος θα υπερκαλυφθεί ο στόχος του Mνημονίου για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 1,5% του AEΠ (2,73 δισ. ευρώ), όχι όμως και αυτός του Mεσοπρόθεσμου (2,3% του AEΠ).
Eπιπρόσθετα στο υπουργείο πιστεύουν ότι πρέπει να αναθεωρηθούν στο σύνολό τους οι στόχοι που έχουν μπει στο Mνημόνιο για το πρωτογενές πλεόνασμα έως το 2022. Kι αυτό γιατί είναι εξαιρετικά υψηλοί, άνω του 4% και για τα έξι χρόνια από το 2016 και μετά. O πήχυς είχε μπει τόσο υψηλά προκειμένου να διασφαλιστεί η μείωση του χρέους σε βιώσιμα επίπεδα.
Πλέον, σύμφωνα με παράγοντες του οικονομικού επιτελείου, αυτό μπορεί να επιτευχθεί και το χρέος να υποχωρήσει ακόμη και κάτω από το 110% του AEΠ το 2022, όπως έχουν ζητήσει οι εταίροι μας λόγω δύο παραγόντων.
O πρώτος σχετίζεται με την ήδη καταγεγραμμένη μείωση του κόστους δανεισμού μέσω των εντόκων γραμματίων. Oι προβλέψεις για την πορεία του χρέους είχαν στηριχθεί σε μέσο κόστος δανεισμού της τάξης του 4,5%. Όμως, έχει ήδη υποχωρήσει στην περιοχή του 2%, κάτι που «μεταφράζεται» σε ετήσια εξοικονόμηση περίπου 380 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή τόκων, η οποία μειώνει το δημόσιο χρέος.
O δεύτερος έχει να κάνει με το «αποθεματικό» του TXΣ, το οποίο ανέρχεται στα 11 δισ. ευρώ. Tα κεφάλαια που θα παραμείνουν στο Tαμείο μετά και την ολοκλήρωση των stress tests της EKT μπορούν να επιστραφούν στον EFSF, μειώνοντας ισόποσα το δημόσιο χρέος.
Mε δεδομένο ότι η κυβέρνηση αναμένει από την Eυρωζώνη να λάβει μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους (επιμήκυνση στα πενήντα έτη του χρόνου αποπληρωμής των διμερών δανείων και μετατροπή των κυμαινόμενων επιτοκίων σε σταθερά) πιστεύεται ότι ακόμη και αν χαλαρώσει η δημοσιονομική πολιτική των επόμενων ετών δεν θα τεθεί εν κινδύνω η προσπάθεια αποκλιμάκωσης του χρέους.
ΤΡΟΪΚΑ
Ισοδύναμα μέτρα για φοροελαφρύνσεις
Να διασφαλιστούν απόλυτα οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2015 ζητά η τρόικα προκειμένου να... ανάψει το πράσινο φως για φοροελφρύνσεις, αναμένοντας από την Αθήνα να είναι έτοιμη να λάβει ισοδύναμα μέτρα.Το μήνυμα αυτό έστειλε χθες από τις Βρυξέλλες υψηλόβαθμο στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Υπογράμμισε ότι το δημοσιονομικό κενό του επόμενου έτους ανέρχεται στα 2 δισ. ευρώ και το χρηματοδοτικό φθάνει στα 12 δισ. ευρώ.
Έκανε λόγο για μία ιδιαίτερα σκληρή διαπραγμάτευση υπό το πρίσμα ότι θα πρέπει να πιστοποιηθεί η υλοποίηση 1.000 προαπαιτούμενων δράσεων.
Για την επόμενη ημέρα στην Κομισιόν αναγνωρίζουν ότι η τρόικα δεν μπορεί να συνεχίσει τη δράση της με τη σημερινή μορφή, πλην όμως οι κοινοτικές υπηρεσίες θα έχουν σημαντική επιτήρηση στην Ελλάδα. Για την οριστική έξοδο από το Μνημόνιο οι Βρυξέλλες προτείνουν στην Ελλάδα να ζητήσει ανοιχτή πιστωτική γραμμή από τον EFSF.
Το μπρα ντε φερ
Η τρόϊκα φέρεται ότι ασκεί έντονες πιέσεις για εργασιακά, ενώ ζητά να ανοίξει το Ασφαλιστικό. Στο πακέτο των εργασιακών, περιλαμβάνονται η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων και η αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου, που ισχύει από το 1982, κυρίως σε ότι αφορά τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνεται η απόφαση για την κήρυξη απεργίας και ο τρόπος της χρηματοδότησης των συνδικάτων.
Την προηγούμενη εβδομάδα τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας, κατά την επίσκεψή τους στο Γενικό Λογιστήριο, ζήτησαν να ενημερωθούν για την πορεία των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων ενώ στις συναντήσεις της ερχόμενης εβδομάδος, αναμένεται να τεθεί το θέμα των ρυθμίσεων για την αποπληρωμή των χρεών προς αυτά.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ρυθμίσεις που έχουν εφαρμοστεί δεν αποδίδουν τις αναμενόμενες εισπράξεις, και η ελληνική πλευρά ζητά ευνοϊκότερη ρύθμιση που να προβλέπει από 70 έως 100 δόσεις κυρίως για τις οφειλές έως 15.000 ευρώ που αποτελούν και την πλειονότητα των οφειλών.
Το πακέτο της κυβέρνησης περιλαμβάνει:
- Διατήρηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης μέχρι και το 2016 αλλά «ψαλιδισμένη» τουλάχιστον κατά 30% από την 1η Ιανουαρίου 2015.
Με αυτόν τον τρόπο ενδεικτικά όσοι έχουν εισοδήματα από 13.000 έως και 20.000 ευρώ θα πληρώσουν από 39 έως 60 ευρώ
- Νέες αντικειμενικές αξίες μεσοσταθμικά μειωμένες περίπου 15%, που θα επιφέρουν μείωση και στον ΕΝΦΙΑ, με ταυτόχρονες αλλαγές στο πόθεν έσχες που θα εφαρμόζεται όχι στην αντικειμενική αξία του ακινήτου όπως ισχύει σήμερα αλλά στην πραγματική τιμή πώλησης του ακινήτου
- Αλλαγή προς τα κάτω των φορολογικών συντελεστών και για ιδιώτες και για τους επιχειρηματίες.
Για τους ιδιώτες το 42% θα κατέβει στο 32% και ο συντελεστής φορολόγησης των κερδών των επιχειρήσεων θα περιοριστεί σταδιακά από το 26% στο 15%.
- Διατήρηση του μειωμένου ΦΠΑ τόσο στην εστίαση όσο και στα νησιά
- Νέα ευνοϊκότερη ρύθμιση, εως 100 δόσεις για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές
Kώστας Tσαχάκης