Της Μαρίας Βουργάνα
«Παγίδες» έξτρα φόρων για εκατοντάδες χιλιάδες φορολογουμένους έχει στήσει το υπουργείο Οικονομικών με τις φετινές φορολογικές δηλώσεις. Η κατάργηση των πρόσθετων αφορολογήτων ποσών για τα παιδιά, η κατάργηση των περισσότερων φοροαπαλλαγών, η διατήρηση των «τσουχτερών» τεκμηρίων διαβίωσης, η αυστηριοποίηση του μέτρου των αποδείξεων αναμένεται να «φουσκώσουν» σημαντικά το φορολογικό λογαριασμό που θα κληθούν να εξοφλήσουν οι φορολογούμενοι μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.
Τις φορολογικές ανατροπές που προβλέπονται με το νόμο 4110/2013, οι οποίες ενεργοποιούνται με την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων για τους μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες, μικρομεσαίους επιτηδευματίες και τους φορολογουμένους που αποκτούν εισοδήματα από ακίνητα αποσαφηνίζει απόφαση που υπογράφει ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Χ. Θεοχάρης.
1. Με την κλίμακα των μισθωτών - συνταξιούχων φορολογούνται τα εξής εισοδήματα:
Εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσης (Πίνακας 4Α και από πίνακα Ζ κωδικοί 389-390, 391-392).
Οι φορολογούμενοι που αμείβονται με «μπλοκάκι» και συμπληρώνουν τους κωδικούς 307-308 του εντύπου Ε1. Οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι για να φορολογηθούν με την κλίμακα των μισθωτών θα πρέπει να πληρούν αθροιστικά τις εξής προϋποθέσεις χωρίς να τίθεται θέμα επιλογής από το φορολογούμενο:
α) Έχουν έγγραφη σύμβαση με τα φυσικά ή και νομικά πρόσωπα τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες τους.
β) Τα φυσικά ή και νομικά πρόσωπα τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες δεν υπερβαίνουν τα τρία ή εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτό, ποσοστό 75% των ακαθαρίστων εσόδων να προέρχεται από ένα από τα πρόσωπα που λαμβάνουν τις υπηρεσίες.
Η προστιθέμενη διαφορά αντικειμενικών δαπανών (τεκμήρια), όταν δεν δηλώνεται εισόδημα από καμία κατηγορία.
Ειδικά για τη χρήση 2013 (οικονομικό έτος 2014) το καθαρό εισόδημα από γεωργικές επιχειρήσεις. Τα δηλωθέντα εισοδήματα από ατομική γεωργική επιχείρηση φορολογούνται με την κλίμακα μισθωτών-συνταξιούχων, αλλά αυτοτελώς, δηλαδή το εισόδημα αυτό δεν συναθροίζεται, με το τυχόν εισόδημα από μισθούς και συντάξεις για να υπολογισθεί ο συνολικός φόρος. Για το εισόδημα όμως αυτό υπάρχει υποχρέωση προσκόμισης αποδείξεων προκειμένου να τύχουν της προβλεπόμενης μείωσης του φόρου. Επίσης, στην περίπτωση που φορολογούμενος έχει εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και από γεωργικές επιχειρήσεις θα υπολογίζεται ο συνολικός φόρος που προκύπτει από το άθροισμα των φόρων των δύο επιμέρους εισοδημάτων (μισθωτές και γεωργικά), και μετά θα εφαρμόζεται η προβλεπόμενη μείωση του φόρου με την προσκόμιση αποδείξεων. Διευκρινίζεται ότι το γεωργικό εισόδημα ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσης (πίνακας 4Β και από πίνακα Ζ κωδ. 463-464) φορολογείται αυτοτελώς, με την κλίμακα των μισθωτών. Η διαμόρφωση του καθαρού γεωργικού εισοδήματος γίνεται με βάση το αντικειμενικό σύστημα το οποίο καταργείται για εισοδήματα που αποκτώνται από 1ης Ιανουαρίου 2014 και μετά.
2. Ο φόρος που προκύπτει με βάση την κλίμακα των μισθωτών και των συνταξιούχων μειώνεται κατά 2.100 ευρώ για εισόδημα μέχρι και 21.000 ευρώ και εφόσον ο φόρος που προκύπτει είναι μικρότερος των 2.100 ευρώ τότε το ποσό μείωσης περιορίζεται στο ποσό του φόρου. Για εισόδημα πάνω από 21.000 ευρώ το ποσό μείωσης (2.100), περιορίζεται κατά 100 ευρώ ανά 1.000 ευρώ εισοδήματος και μέχρι εξαντλήσεως του ποσού των 2.100 ευρώ. Διευκρινίζεται, ότι για εισοδήματα που υπερβαίνουν τις 21.000 και μέχρι τις 41.000 ευρώ που μηδενίζει η έκπτωση φόρου ο περιορισμός της μείωσης του φόρου εφαρμόζεται αναλογικά σύμφωνα με το ύψος του δηλωθέντος εισοδήματος. Έτσι, για δηλωθέν εισόδημα 25.000 ευρώ αντιστοιχεί μείωση 1.700 ευρώ και ο τελικός φόρος που προκύπτει είναι 3.800 ευρώ (5.500 - 1.700). Για δηλωθέν εισόδημα 26.000 ευρώ ο τελικός φόρος είναι 4.220 ευρώ (5.820 - 1.600). Για δηλωθέν εισόδημα 25.300 ευρώ ο τελικός φόρος είναι 3.926 ευρώ (5.596 - 1.670). Η μείωση των 1.670 ευρώ προκύπτει αν αφαιρέσουμε από το ποσό των 1.700 ευρώ που αντιστοιχεί σε εισόδημα 25.000 ευρώ, το ποσό των 30 ευρώ που αντιστοιχεί σε εισόδημα 300 ευρώ.
3. Τα εισοδήματα από μισθώσεις ακινήτων και από κινητές αξίες δεν φορολογούνται αυτοτελώς με την κλίμακα που προβλέπεται για εισοδήματα από ακίνητα και κινητές αξίες αλλά αθροίζονται για να υπολογισθεί ο συνολικός φόρος. Δεν φορολογείται το απαλλασσόμενο εισόδημα από ιδιοκατοίκηση, το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση μιας κύριας κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. από τους γονείς προς τα τέκνα τους και αντίστροφα και το τεκμαρτό εισόδημα χρήσης ακινήτου προς το ελληνικό δημόσιο ή ΝΠΔΔ.
Το ακαθάριστο εισόδημα από ακίνητα υποβάλλεται και σε συμπληρωματικό φόρο, ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή 1,5%. Ειδικά, αν το ακαθάριστο εισόδημα του ακινήτου προέρχεται από κατοικία με επιφάνεια πάνω από 300 τ.μ. ή από επαγγελματική μίσθωση ανεξαρτήτως επιφάνειας, υποβάλλεται σε συμπληρωματικό φόρο 3%.
Νέες φορολογικές ρυθμίσεις που «φουσκώνουν» τις επιβαρύνσεις για μεγάλο αριθμό νοικοκυριών και επιχειρήσεων ενεργοποιούνται κατά την εκκαθάριση των φετινών φορολογικών δηλώσεων. Πρόκειται για ρυθμίσεις ενός νόμου που ψηφίστηκε στις αρχές του 2013, αλλά οι επιπτώσεις του στη ζωή των φορολογουμένων θα γίνουν αντιληπτές τώρα με την υποβολή και την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων του 2014.
4. Οι αμοιβές που αποκτούν οι αξιωματικοί και το κατώτερο πλήρωμα εμπορικού ναυτικού από την παροχή υπηρεσιών σε εμπορικά πλοία, φορολογούνται με αναλογικούς συντελεστές 15% και 10% αντίστοιχα. Ο τρόπος αυτός φορολόγησης ισχύει αποκλειστικά για τα πρόσωπα αυτά και δεν τους παρέχεται η δυνατότητα να φορολογηθούν με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων. 5. Από το συνολικό ποσό του φόρου που προκύπτει με βάση τις κλίμακες, εκπίπτει ο φόρος που αποδεδειγμένα καταβλήθηκε σε κράτος με το οποίο η Ελλάδα έχει θέσει σε ισχύ Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας του Εισοδήματος και του Κεφαλαίου (ΣΑΔΦ) για το εισόδημα που προέκυψε σε αυτό και μέχρι του ποσού του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα, εφόσον ο φόρος που καταβλήθηκε στο άλλο κράτος ορίζεται στις διατάξεις της ΣΑΔΦ. Περαιτέρω, από το οικονομικό έτος 2014 (χρήση 2013), ο φόρος εκπίπτει και όταν δεν έχει τεθεί σε ισχύ ΣΑΔΦ με την εξαίρεση των κρατών που περιλαμβάνονται στον κατάλογο των μη συνεργάσιμων κρατών, καθώς και των κρατών με προνομιακό φορολογικό καθεστώς. 6. Καταργείται η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη (3.000 ευρώ για άγαμους και 5.000 ευρώ για έγγαμους) για τους φορολογουμένους που δεν έχουν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα, ενώ παραμένει για όσους δηλώνουν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα. 7. Η διαφορά του εισοδήματος που δηλώθηκε από τον φορολογούμενο, τη σύζυγο του, τα πρόσωπα που τους βαρύνουν ή προσδιορίστηκε από τον προϊστάμενο της ΔΟΥ και της συνολικής ετήσιας δαπάνης τους, προσαυξάνει τα εισοδήματα της πηγής από την οποία δηλώνονται τα μεγαλύτερα εισοδήματα.