Ο Αλέξης Τσίπρας έχει πολύ μεγάλη υποστήριξη από τους Έλληνες πολίτες στη σκληρή στάση του απέναντι στην ΕΕ και τις Βρυξέλλες. Θα τον βοηθήσει αυτό στις διαπραγματεύσεις;
Με την επιγραφή ΟΧΙ σε διαδήλωση διαμαρτυρίας στην Αθήνα κατά της ΕΕ, η οποία συνεχίζει να καλεί την Ελλάδα για περαιτέρω μέτρα λιτότητας| ©MichaelDebets/PacificPress/LightRocket/Getty Images
Τα ταξί κάνουνε κύκλους γύρω από την Ομόνοια στο κέντρο της Αθήνας, κυκλοφοριακό χάος παντού. Στην άκρη του δρόμου, τρεις ………
………
ηλικιωμένοι παραπονιούνται για το θόρυβο. Καπνίζοντας σχολιάζουν τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων τα οποία είναι κρεμασμένα στο περίπτερο δίπλα τους. ” Μισό μνημόνιο κρατάει στα χέρια του ο Αλέξης Τσίπρας” τιτλοφορείτε το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Δημοκρατία πάνω από μια φωτογραφία του νέου πρωθυπουργού. Το άρθρο προβλέπει ότι θα καταφέρει η καινούργια κυβέρνηση να μειώσει τις απαιτήσεις των διεθνών δανειστών κατά ένα μεγάλο μέρος.
Ένας από τους άνδρες σχολιάζει τον τίτλο της εφημερίδας. “Τα πράγματα έρχονται όπως ελπίζαμε”, λέει. “Αν ο κύριος Τσίπρας καταφέρει να επιβάλει έστω και το ήμισυ των προεκλογικών του εξαγγελιών στους δανειστές, τότε είμαστε ευχαριστημένοι”. Οι άλλοι δύο της συντροφιάς συμφωνούν. “Επιτέλους, διαπραγματευόμαστε σκληρά”, λέει ένας από αυτούς. “Η δουλοπρέπεια της παλιάς κυβέρνησης ήταν αδύνατο να γίνει ανεκτή πλέον”.
Παντού στους δρόμους της Αθήνας γίνονται παρόμοιες συζητήσεις τις τελευταίες μέρες. Όπως και πριν από τις εκλογές, η ατμόσφαιρα είναι πολιτικά φορτισμένη, αλλά τώρα με μια σαφή τάση: Η υποστήριξη για την κυβέρνηση αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Ακόμη δεν έχει συμπληρώσει δύο εβδομάδες στην κυβέρνηση, και πριν ακόμη αρχίσει στην πραγματικότητα η διαπραγμάτευση. Κι όμως οι δημοσκοπήσεις μιλούν από μόνες τους: Περίπου 72 τοις εκατό των πολιτών θεωρούν ότι ήταν σωστό το γεγονός της διακοπής συνεργασίας με την τρόικα, όπως προκύπτει από μελέτη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας της Θεσσαλονίκης. Ακόμα και οι ψηφοφόροι του πρώην κυβερνώντος κόμματος της Νέας Δημοκρατίας συμφωνούν σε ποσοστό 43 τοις εκατό με τη σκληρή στάση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα κατά τις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ.
“Η κυβέρνηση βρίσκεται σε μονόδρομο”
Σε αυτή την αντιπαράθεση με την ΕΕ, ο πρωθυπουργός δεν έχει μόνο την πλατιά στήριξη του κοινοβουλίου αλλά και την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών με το μέρος του. Και αυτό είναι κάτι που το γνωρίζει. Μπορεί αυτή η στήριξη να ενισχύσει τη θέση της κυβέρνησης Τσίπρα στις διαπραγματεύσεις στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών την Τετάρτη και στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες την Πέμπτη;
”Δεν το πιστεύω”, λέει ο Νίκος Μαραντζίδης που είναι ο υπεύθυνος διεξαγωγής της έρευνας για το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Βλέπει ακόμη και κινδύνους λόγω της υψηλής υποστήριξης στον Τσίπρα . “Μέσα από αυτή την αδιάλλακτη στάση της η κυβέρνηση βρίσκεται σε μονόδρομο”, λέει ο Μαραντζίδης . “Θα είναι δύσκολο να προχωρήσουμε στις διαπραγματεύσεις των Βρυξελλών από τις θέσεις που έχουν ήδη ανακοινωθεί, χωρίς να διαψευστούν οι Έλληνες”. Και αυτό, παρόλο που οι ψηφοφόροι στην Ελλάδα είχαν συνηθίσει σε πολλές προεκλογικές υποσχέσεις οι οποίες τηρούνταν σπάνια.
Επιπλέον, έχουν υπάρξει και στο παρελθόν στιγμές στις οποίες οι πολίτες έχουν υποστηρίξει τις κυβερνήσεις σε εθνικά θέματα, λέει ο Μαραντζίδης. “Στο θέμα της Κύπρου, στο θέμα του ονόματος της ΠΓΔΜ και τώρα επίσης στο θέμα του χρέους”.
Σε τέτοιες περιπτώσεις η εθνική ομοψυχία έχει αποδειχθεί υψηλή αλλά όχι ιδιαίτερα χρήσιμη. “Τέτοιου είδους προβλήματα είναι συνήθως πολύ περίπλοκα για να τα απλοποιούμε με σχεδόν δημαγωγικό τρόπο”.
“Μια καλή ανάγνωση της γνώμης του…δρόμου”
Ο Αθηναίος δημοσιογράφος Νίκος Μαλκουτζής ο οποίος εργάζεται για την Αγγλική έκδοση της εφημερίδας Καθημερινή και παρακολουθεί για χρόνια τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης στην Ελλάδα, εξηγεί κάπως διαφορετικά την ευρεία υποστήριξη για τη δράση της κυβέρνησης: “Ακόμα κι αν φαίνεται παράξενο στο εξωτερικό, ο συνασπισμός του Τσίπρα με ένα δεξιό λαϊκό κόμμα έχει ένα αποφασιστικό πλεονέκτημα: έχει καταφέρει να κερδίσει την στήριξη ενός πολύ ευρύτερου φάσματος πολιτών που προέρχονται από παραδοσιακά αντίθετα ιδεολογικά στρατόπεδα”.
Θα πρέπει να είναι σαφές στους ηγέτες των κρατών της ΕΕ ότι οποιαδήποτε απόφαση εναντίον της πολιτικής του κυρίου Τσίπρα θα έρθει σε αντίθεση με ένα πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού στην Ελλάδα, προσθέτει επίσης ο Μαλκουτζής. Το δίχως άλλο, αυτό ήταν ένα από τα δυνατά σημεία του ΣΥΡΙΖΑ, το γεγονός ότι έχουν τα αυτιά ανοιχτά στους πολίτες. “Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κίνημα που γεννήθηκε στο δρόμο. Ο Τσίπρας και οι άνθρωποί του ξέρουν πολύ καλά τι θέλουν οι απλοί Έλληνες”.
“Δεν χρειαζόμαστε κάγκελα”
Οι προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας ήταν το απόλυτως αντίθετο, λέει ο Μαλκουτζής. “Οι άνθρωποι έχουν μια πολύ κακή εικόνα και σχέση με τους προηγούμενους κυβερνώντες, τους οποίους κατηγορούν ότι εξυπηρέτησαν τα συμφέροντα των φίλων τους και τα δικά τους και παράλληλα εξαθλίωσαν τους απλούς Έλληνες πολίτες”.
Πάρα πολλοί Έλληνες χαιρετίζουν την προσπάθεια που κάνει η σημερινή κυβέρνηση να αποτινάξει τις παγίδες της εξουσίας από πάνω της. Το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός θέλει να πουλήσει το στόλο των θωρακισμένων λιμουζίνων του υπουργικού συμβουλίου και το γεγονός ότι ο καθένας μπορεί να δεί τους νέους υπουργούς να κυκλοφορούν πλέον με ταξί μέσα στην πόλη, είναι κάτι περισσότερο από συμβολικές κινήσεις. Αυτές οι κινήσεις σημαίνουν την άρνηση μιας ιδιαίτερα άνετης ζωής για τα μέλη της κυβέρνησης. Ο Τσίπρας ανακοίνωσε επίσης την Τετάρτη στις Βρυξέλλες, ότι θα προχωρήσει σε νέο πλαίσιο προγράμματος μεταρρυθμίσεων ζητώντας την συνδρομή του ΟΟΣΑ.
Αυτά θα είναι μέτρα τα οποία θα αποφασίσει η ίδια η Ελλάδα με εσωτερικές διαδικασίες και όχι κάποιοι τεχνοκράτες στο εξωτερικό. Η κυβέρνησή του είναι προσηλωμένη στις μεταρρυθμίσεις που πραγματικά χρειάζεται η χώρα, όπως δήλωσε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας.
Αμέσως στις πρώτες ημέρες στην εξουσία, ο νέος Πρωθυπουργός έδωσε επίσης εντολή να απομακρυνθούν τα κάγγελα τα οποία βρίσκονταν μπροστά από το κοινοβούλιο τα τελευταία χρόνια. Τα κάγγελα είχαν τοποθετηθεί εκεί για την προστασία εναντίον διαδηλωτών. “Εμείς ποτέ δεν θα κάνουν πολιτική ενάντια στο λαό”, είπε χαρακτηριστικά πρός επίρρωση της ενέργειάς αυτής. “Γι ‘αυτό δεν χρειαζόμαστε κάγγελα”. Και πράγματι, την προηγούμενη εβδομάδα κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων μπροστά από το Κοινοβούλιο, δεν διαδήλωνε κανείς εναντίον της κυβέρνησης. Το motto ήταν: “Δεν θα αφήσουμε την ΕΕ να μας εκβιάσει”.
*Αποκλειστική μετάφραση για το Νόστιμον Ήμαρ, Μαρία Τσάρα.
**Ζαχαρίας Ζαχαράκης , Αθήνα για την ZEIT.
