Σύντομα θα απαιτηθούν μαζικοί εμβολιασμοί για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβανομένης της απειλής των ασθενειών που μεταδίδονται από τα κουνούπια που μεταναστεύουν σε νέες περιοχές, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Η Dr. Maria Van Kerkhove, τεχνική υπεύθυνη του ΠΟΥ για το COVID-19, έκανε τα σχετικά σχόλια σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου, ενώ καθόταν δίπλα στον επικεφαλής του ΠΟΥ Tedros Ghebreyesus.
Η Dr. Maria Van Kerkhove αναφέρθηκε στα μεταναστευτικά κουνούπια, τα οποία ισχυρίστηκε ότι είναι αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, και σε διάφορες αρρώστιες που μπορούν αυτά να φέρουν.
Όπως είπε για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα πρέπει να εκμεταλλευτούμε τα εργαλεία που υπάρχουν, όπως η παρακολούθηση του πληθυσμού των κουνουπιών, ωστόσο πρόσθεσε ότι «πρέπει αν δούμε και τις ιατρικές παρεμβάσεις, όπως τον μαζικό εμβολιασμό του πληθυσμού».
Μάλιστα στη συνέχεια αναφέρθηκε στην πανδημία του Covid-19 λέγοντας ότι «οι χώρες δούλεψαν τα τελευταία χρόνια λόγω του Covid-19 για να κινητοποιήσουν τους πληθυσμούς και να κάνουν μαζικούς εμβολιασμούς, πρέπει να το εκμεταλλευτούμε αυτό».
Η αύξηση της θερμοκρασίας και οι μεταβαλλόμενες βροχοπτώσεις έχουν ήδη δει μια αλλαγή στα πρότυπα των ασθενειών – με εξαιρετικά υψηλά ποσοστά δάγκειου πυρετού που μεταδίδεται από τα κουνούπια στην Αμερική – καθώς και προειδοποιήσεις για τον κίνδυνο πιθανών κρουσμάτων δάγκειου πυρετού στην Ευρώπη.
Οι υψηλότερες θερμοκρασίες επιτρέπουν στο κουνούπι Aedis aegypti , το οποίο μεταδίδει τον δάγγειο πυρετό, να ευδοκιμήσει για μεγαλύτερες περιόδους και να παρατείνει την περίοδο ζευγαρώματος, επιτρέποντας στα κουνούπια να αναπαραχθούν σε μεγαλύτερους αριθμούς.
Ωστόσο, ο Mike Ryan, ο εκτελεστικός διευθυντής έκτακτης ανάγκης για την υγεία του ΠΟΥ, προειδοποίησε ότι η συμπεριφορά του κουνουπιού Aedes aegypti και του κουνουπιού Anopheles , που είναι ο κορυφαίος φορέας ελονοσίας, είναι διαφορετική και πρέπει να αντιμετωπιστεί διαφορετικά.
Το κουνούπι Aedes, το οποίο επίσης μεταδίδει κίτρινο πυρετό και chikungunya, είναι ενεργό κατά τη διάρκεια της ημέρας ενώ το κουνούπι Anopheles είναι ενεργό το βράδυ.
«Η παρέμβαση που έχουμε κάνει για την πρόληψη της ελονοσίας στα παιδιά είναι πολύ καλή, αλλά δεν λειτουργεί τόσο αποτελεσματικά όταν το κουνούπι που μεταδίδει τον ιό τσιμπάει κατά τη διάρκεια της ημέρας», είπε ο Ράιαν, προσθέτοντας ότι το Aedes aegypti αναπαράγεται σε ήρεμο νερό, παρά σε ποτάμια.
«Η κλιματική αλλαγή αλλάζει τις ζώνες στις οποίες αυτά τα κουνούπια μπορούν να επιβιώσουν και να αναπαραχθούν. Τα μεταβαλλόμενα χαρακτηριστικά του συνδέονται με τον ίδιο τον ιό», πρόσθεσε ο Ryan.
«Αλλάζει την ανθρώπινη συμπεριφορά. Αλλάζει την ανθρώπινη μετανάστευση. Έτσι, αυτό που κάνει το κλίμα είναι να οδηγεί όλους αυτούς τους παράγοντες με έναν τρόπο που είναι πολύ απρόβλεπτος και με αποτελέσματα που δεν μπορούμε να προβλέψουμε πολύ καλά», είπε.
Και η Sylvie Briand, Διευθύντρια Ετοιμότητας και Πρόληψης για Επιδημίες και Πανδημίες του ΠΟΥ, πρόσθεσε ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να χρησιμοποιούν το Πλαίσιο Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης Υγείας για την αντιμετώπιση αναδυόμενων ασθενειών και νέων απειλών.
Το πλαίσιο βασίστηκε στα «πέντε C», πρόσθεσε η Briand. Αυτά είναι η συνεργατική επιτήρηση, η προστασία της κοινότητας, η κλινική φροντίδα, η πρόσβαση σε αντίμετρα και ο συντονισμός.
Εν όψει της επικείμενης Διάσκεψης του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (COP28) που θα πραγματοποιηθεί στο Ντουμπάι τον Δεκέμβριο, η Briand είπε ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να επικεντρωθεί περισσότερο στην προετοιμασία των συστημάτων υγείας για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση και να προσαρμοστούν. «Επιπλέον, πρέπει να εξετάσουμε τον μετριασμό των αιτιών της κλιματικής αλλαγής», πρόσθεσε.
Να θυμίσουμε ότι προσφάτως ο ΠΟΥ είχε υποστηρίξει ότι η επόμενη πανδημία θα είναι πιο θανατηφόρα από τον κορωνοϊό και είχε δώσει έναν κατάλογο ασθενειών σε προτεραιότητα, όπως τις αποκαλεί, που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την επόμενη θανατηφόρα πανδημία.
Είπε επίσης ότι οι υπουργοί Υγείας και Οικονομικών θα προσκληθούν στο COP28 για να συζητήσουν πόρους που θα απαιτηθούν «για να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν ζητήματα όπως η αύξηση κατά 35% του πληθυσμού που διατρέχει κίνδυνο δάγκειου πυρετού στη Νοτιοανατολική Ασία ή κίνδυνο ελονοσίας σε μέρη που δεν το είχαμε ξαναδεί.
«Πρέπει [επίσης] να προστατευτούμε από τις φρικτές συνέπειες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οποία σκοτώνει επτά εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο. πιο βιώσιμα…συστήματα διατροφής, και φυσικά καλύτερος σχεδιασμός σε αστικό επίπεδο», είπε προειδοποιώντας:
«Η κλιματική αλλαγή είναι ήδη εδώ», ανέφερε.
Με αυτό τον όρο Disease X (Νόσος Χ) ο ΠΟΥ περιγράφει μια ασθένεια άγνωστη στην ιατρική επιστήμη που όμως θα μπορούσε να αποδειχτεί θανατηφόρα. Είτε πρόκειται για ιό, βακτήριο ή μύκητα είναι πιθανό να μην υπάρχουν εμβόλια και οι διαθέσιμες θεραπείες να είναι λιγοστές, αναφέρει το δημοσίευμα του New York Post. «Δεν είναι επιστημονική φαντασία. Είναι ένα σενάριο για το οποίο πρέπει όλοι να προετοιμαστούμε» δήλωσε στην Telegraph ο Dr. Richard Hatchett.
Ειδικοί σε θέματα δημόσιας υγείας πιστεύουν ότι η επόμενη «νόσος Χ» θα είναι ζωονοσογόνος, δηλαδή θα προέρχεται από άγρια ή οικόσιτα ζώα και στη συνέχεια θα διαχέεται και θα μολύνει τους ανθρώπους. Ο Έμπολα, το HIV/AIDS και το COVID-19 ήταν ζωονοσογόνα ξεσπάσματα.
Ο ΠΟΥ επινόησε τον όρο Disease X το 2018 και έναν χρόνο αργότερα η COVID-19 άρχισε να εξαπλώνεται στην Κίνα, με την παγκόσμια κοινότητα να γίνεται μάρτυρας μια πανδημίας από έναν νέο ιό: είχε ήδη προκύψει ο όρος «νόσος Χ».
«Η Disease X μας περιμένει στη γωνία» λέει στην εφημερίδα National Post ο γιατρός Pranab Chatterjee, ερευνητής στο Τμήμα Διεθνούς Υγείας της Σχολής Δημόσιας Υγείας Bloomberg του Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη. «Η πρόσφατη έξαρση των κρουσμάτων γρίπης των πτηνών H5N1 στην Καμπότζη είναι απλώς ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα» πρόσθεσε ο Chatterjee.
«Η πιθανότητα ενός παθογόνου (που προκαλεί ασθένειες) κατασκευασμένου στο εργαστήριο δεν μπορεί επίσης να αγνοηθεί. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια καταστροφική «Νόσο Χ» που θα προκαλούσε παγκόσμια καταστροφή» αναφέρει άρθρο του 2021 στο περιοδικό Infection Control & Hospital Epidemiology.
Μια άλλη πιθανή πηγή θα μπορούσαν να είναι οι ιοί «ζόμπι», όπως αποκαλούνται, που έχουν εγκλωβιστεί στον πάγο μόνιμα αλλά απελευθερώνονται από την αύξηση της θερμοκρασίας.
Ασθένειες που βρίσκονται στον κατάλογο του ΠΟΥ και πρέπει να τους δοθεί προτεραιότητα είναι ο ιός του Μάρμπουργκ, ο αιμορραγικός πυρετός της Κριμαίας-Κονγκό, ο πυρετός Lassa, οι ασθένειες Nipah και henipaviral, ο πυρετός Rift Valley και το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής.