Πάνε περισσότερα από 40 χρόνια από τότε που ο αείμνηστος Ερνστ Χάπελ είχε υποστηρίξει πως τον καλό ποδοσφαιριστή τον ξεχωρίζεις από το
μυαλό και όχι από τα πόδια!
Για τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ‘70 ηχούσε περίεργα, αλλά δεν είναι λίγοι αυτοί που το επανέλαβαν από τότε. Στις μέρες της ποδοσφαιρικής επανάστασης του Total Football, ο Χένες Βαϊσβάιλερ, δημιουργός της καταπληκτικής Γκλάντμπαχ, με μαέστρο το Νέτσερ και σέντερ φορ τον (τωρινό
τεχνικό της Μπάγερν) Γιουπ Χάινκες, επέμενε πως τις έξυπνες ομάδες τις αντιλαμβάνεσαι από το αν τρέχει η μπάλα ή οι παίκτες!
Σε ένα ποδόσφαιρο που ολοένα γίνεται και πιο δυναμικό, είναι όαση να βλέπεις ομάδες να μπορούν, σε πάρα πολύ ψηλό τέμπο, να παίζουν καλά και να σκέφτονται ταυτόχρονα. Ακούγεται απλό αλλά δεν είναι.
Ενας παίκτης που κάποτε δούλεψε δίπλα στον Βαλερί Λομπανόφσκι, στη Ντιναμό Κιέβου και την εθνική Σοβιετικής Ενωσης καταπλήσσοντας στη δεκαετία του 80, ο Σεργκέι Μπάλτατσα είχε δώσει μία συνέντευξη, πριν μερικούς μήνες, εξηγώντας γιατί το μυαλό είναι το σπουδαιότερο πράγμα στο
ποδόσφαιρο.
Ο Μπάλτατσα, πλέον, εργάζεται ως διευθυντής σε ποδοσφαιρική ακαδημία στο Λονδίνο και, επειδή έτσι έμαθε να εκπαιδεύει τον εαυτό του στο Κίεβο, είναι πολύ χρήσιμος σε ομάδες που έχουν την ίδια φιλοσοφία.
«Το μυαλό είναι δέκτης και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Υπάρχουν παίκτες που ξέρουν καλή μπάλα, αλλά είναι χρήσιμοι μόνο όταν την έχουν στα πόδια τους», λέει ο Ουκρανός και βρίσκει σύμμαχο ένα Βέλγο τεχνικό τον Μισέλ Μπράουνιξ που, κυρίως, δουλεύει με νεαρούς ποδοσφαιριστές.
Βασισμένος στη λογική πως το μυαλό είναι ταχύτερο τουλάχιστον 1000 φορές από ένα υπολογιστή, ο Βέλγος προπονητής προπονεί τους παίκτες του με στόχο να εκμεταλλευτούν στο έπακρο τις δυνατότητες του «σκληρού δίσκου» του σώματός τους, ώστε να γίνουν πιο επιδέξιοι και ευφυείς ως ποδοσφαιριστές.
Και καλύτερη διαφήμιση για τον Βέλγο από τους παίκτες που έχουν συνεργαστεί μαζί του και, πλέον, κάνουν καριέρα δεν υπάρχει.
Ο 25χρονος διεθνής μέσος Φαρίς Χαρούν δεν μπορούσε να σουτάρει με το αριστερό όταν ξεκίνησε να δουλεύει με τον Μπράουνιξ, αλλά λίγο καιρό μετά -όταν έφυγε από τη Γκενκ για τη Γκέρμιναλ ήταν, πλέον, αριστεροπόδαρος!
Η λογική του αναφέρει πως δεν πρέπει να σκεφτόμαστε το ποδόσφαιρο μόνο ως θέμα σώματος. «Η δεξιοτεχνία θα αυξηθεί αν κατανοήσουμε τη ψυχική ανάπτυξη του παίκτη» εξηγεί. Για το λόγο αυτό οι προπονήσεις του ξεκινούν απλά και στη συνέχεια γίνονται ολοένα και πιο σύνθετες για τους παίκτες. Σκοπός είναι να διατηρήσουν την αυτοσυγκέντρωση τους. Κάποιες φορές βάζει τους παίκτες να παίζουν ξυπόλητοι ώστε να αποκτήσουν καλύτερη αίσθηση της μπάλας, ενώ ορισμένες άλλες κάνουν μαθηματικά παιχνίδια κατά τη διάρκεια ασκήσεων φυσικής κατάστασης.
Η λογική του, όπως και του Μπάλτατσα, είναι πως όποιος θέλει να δημιουργήσει τεχνίτες ποδοσφαιριστές θα πρέπει να ξεχάσει τον ανταγωνισμό. «Φτιάχνω παίκτες που μπορούν να παίξουν για τη νίκη, τη σωστή στιγμή, αλλά πάνω από όλα θα πρέπει να τους εξηγήσουμε ότι η μάθηση είναι σημαντικότερη από τη νίκη στους αγώνες», τόνισε.
Για αυτό τον λόγο ακόμη και στις ακαδημίες της υπ’ αριθμόν ένα ομάδας στον κόσμο στο ζήτημα μαζικής παραγωγής παικτών, που είναι ο Αγιαξ, στις
πολύ μικρές ηλικίες δεν μετράνε τα γκολ στα παιχνίδια! Ενας άλλος προπονητής που πιστώνεται μερικούς από τους πιο σημαντικούς παίκτες που έβγαλε η Masia στη Μπαρτσελόνα, ο Ροδόλφο Μπορέλ έχει ακριβώς την ίδια φιλοσοφία.
Ο Καταλανός, που εδώ και τρία χρόνια δουλεύει στις ακαδημίες της Λίβερπουλ, λέει πως οφείλει όποιος δουλεύει με μικρά παιδιά να δημιουργήσει ολοκληρωμένες προσωπικότητες που ακόμα και αν αποτύχουν να σταδιοδρομήσουν επαγγελματικά στο ποδόσφαιρο, να έχουν επιτυχημένη καριέρα έξω από αυτό!
Πόσοι από τους δικούς μας τεχνικούς που ασχολούνται με τις ακαδημίες και τις ηλικίες κάτω των 15 ετών, έχουν έστω και στο ελάχιστο αυτή την φιλοσοφία;
Για να επανέλθουμε στο πώς λειτουργούν οι Βέλγοι, για να μην κάνουμε άτοπες συγκρίσεις για την Ελλάδα με τον Αγιαξ, την Μπαρτσελόνα την Γερμανία ή την Αγγλία, ο Μπράουνιξ προπονεί 70 παιδιά ηλικίας 12-19 ετών, τα οποία ανήκουν σε ομάδες των δυο πρώτων κατηγοριών και έχουν επιλεγεί από τη βελγική ομοσπονδία ποδοσφαίρου. Τα συγκεκριμένα παιδιά πηγαίνουν σε συγκεκριμένο σχολείο έξω από τις Βρυξέλλες, ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στις ακαδημαϊκές σπουδές τους.
Μάλιστα, όπως αναφέρει ο διευθυντής του σχολείου, τα αποτελέσματα του 80% των παιδιών που δουλεύουν σε αυτή την ακαδημία ξεπερνούν τον μέσο όρο της βαθμολογίας των συνομηλίκων τους!
Ο Αρσέν Βενγκέρ και ο τρόπος λειτουργίας της Αρσεναλ (η οποία έχει δημιουργήσει και ελίτ ομάδα στη χώρα μας στο Λουτράκι με χρηματοδότηση
απευθείας από το Λονδίνο), παραμένει ένας από τους πιο σημαντικούς. Ο παίκτης πρέπει να φτάνει σε ένα σημείο που να μην ξεχωρίζεις το ποιό πόδι είναι το καλό.
Ο Ρόμπιν Φαν Πέρσι αποτελεί τη κλασικότερη περίπτωση παίκτη που πήγε στα χέρια του Βενγκέρ με ένα μόνο πόδι, το αριστερό και δούλεψε τόσο πολύ που πια σκοράρει με την ίδια άνεση με το δεξί! Και, φυσικά, το σημαντικότερο πράγμα που αντιλαμβάνεσαι βλέποντας τους παίκτες που ξεπετάγονται από τις οργανωμένες ακαδημίες, είναι η τακτική τους πληρότητα.
Αρκεί να δει κάποιος μέσα από το γήπεδο μία φορά τη Μπαρτσελόνα για να καταλάβει πόσο διαφορετικά κινούνται στο χώρο αυτοί που έχουν βγει απ΄τις ακαδημίες της όπως ο Τσάβι, ο Ινιέστα, ο Μπουσκέτς σε αντίθεση με τον Άλβες -για παράδειγμα- που αν και ξέρει καντάρια μπάλα, εκτίθεται πολλές φορές, ωστόσο καλύπτει την τακτική του αδυναμία με την υψηλή τεχνική του!
Πάντως το ποδόσφαιρο, έτσι όπως εξελίσσεται στον 21ο αιώνα παίζεται όλο και πιο πολύ με το μυαλό και λιγότερο με τα πόδια. Μία δικαίωση του πατέρα του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου Ρίνους Μίχελς, που σε μία συνέντευξη του το 1966 (!) είχε μιλήσει για παίκτες γρήγορους στη σκέψη που
είναι πάντα πιο χρήσιμοι από εκείνους που έχουν μόνο φτερά στα πόδια!
Όπως έλεγε, μάλιστα, χαρακτηριστικά «είναι άλλο να ξέρεις μπάλα και άλλο να καταλαβαίνεις ποδόσφαιρο».
Χρήστος Σωτηρακόπουλος
μυαλό και όχι από τα πόδια!
Για τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ‘70 ηχούσε περίεργα, αλλά δεν είναι λίγοι αυτοί που το επανέλαβαν από τότε. Στις μέρες της ποδοσφαιρικής επανάστασης του Total Football, ο Χένες Βαϊσβάιλερ, δημιουργός της καταπληκτικής Γκλάντμπαχ, με μαέστρο το Νέτσερ και σέντερ φορ τον (τωρινό
τεχνικό της Μπάγερν) Γιουπ Χάινκες, επέμενε πως τις έξυπνες ομάδες τις αντιλαμβάνεσαι από το αν τρέχει η μπάλα ή οι παίκτες!
Σε ένα ποδόσφαιρο που ολοένα γίνεται και πιο δυναμικό, είναι όαση να βλέπεις ομάδες να μπορούν, σε πάρα πολύ ψηλό τέμπο, να παίζουν καλά και να σκέφτονται ταυτόχρονα. Ακούγεται απλό αλλά δεν είναι.
Ενας παίκτης που κάποτε δούλεψε δίπλα στον Βαλερί Λομπανόφσκι, στη Ντιναμό Κιέβου και την εθνική Σοβιετικής Ενωσης καταπλήσσοντας στη δεκαετία του 80, ο Σεργκέι Μπάλτατσα είχε δώσει μία συνέντευξη, πριν μερικούς μήνες, εξηγώντας γιατί το μυαλό είναι το σπουδαιότερο πράγμα στο
ποδόσφαιρο.
Ο Μπάλτατσα, πλέον, εργάζεται ως διευθυντής σε ποδοσφαιρική ακαδημία στο Λονδίνο και, επειδή έτσι έμαθε να εκπαιδεύει τον εαυτό του στο Κίεβο, είναι πολύ χρήσιμος σε ομάδες που έχουν την ίδια φιλοσοφία.
«Το μυαλό είναι δέκτης και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Υπάρχουν παίκτες που ξέρουν καλή μπάλα, αλλά είναι χρήσιμοι μόνο όταν την έχουν στα πόδια τους», λέει ο Ουκρανός και βρίσκει σύμμαχο ένα Βέλγο τεχνικό τον Μισέλ Μπράουνιξ που, κυρίως, δουλεύει με νεαρούς ποδοσφαιριστές.
Βασισμένος στη λογική πως το μυαλό είναι ταχύτερο τουλάχιστον 1000 φορές από ένα υπολογιστή, ο Βέλγος προπονητής προπονεί τους παίκτες του με στόχο να εκμεταλλευτούν στο έπακρο τις δυνατότητες του «σκληρού δίσκου» του σώματός τους, ώστε να γίνουν πιο επιδέξιοι και ευφυείς ως ποδοσφαιριστές.
Και καλύτερη διαφήμιση για τον Βέλγο από τους παίκτες που έχουν συνεργαστεί μαζί του και, πλέον, κάνουν καριέρα δεν υπάρχει.
Ο 25χρονος διεθνής μέσος Φαρίς Χαρούν δεν μπορούσε να σουτάρει με το αριστερό όταν ξεκίνησε να δουλεύει με τον Μπράουνιξ, αλλά λίγο καιρό μετά -όταν έφυγε από τη Γκενκ για τη Γκέρμιναλ ήταν, πλέον, αριστεροπόδαρος!
Η λογική του αναφέρει πως δεν πρέπει να σκεφτόμαστε το ποδόσφαιρο μόνο ως θέμα σώματος. «Η δεξιοτεχνία θα αυξηθεί αν κατανοήσουμε τη ψυχική ανάπτυξη του παίκτη» εξηγεί. Για το λόγο αυτό οι προπονήσεις του ξεκινούν απλά και στη συνέχεια γίνονται ολοένα και πιο σύνθετες για τους παίκτες. Σκοπός είναι να διατηρήσουν την αυτοσυγκέντρωση τους. Κάποιες φορές βάζει τους παίκτες να παίζουν ξυπόλητοι ώστε να αποκτήσουν καλύτερη αίσθηση της μπάλας, ενώ ορισμένες άλλες κάνουν μαθηματικά παιχνίδια κατά τη διάρκεια ασκήσεων φυσικής κατάστασης.
Η λογική του, όπως και του Μπάλτατσα, είναι πως όποιος θέλει να δημιουργήσει τεχνίτες ποδοσφαιριστές θα πρέπει να ξεχάσει τον ανταγωνισμό. «Φτιάχνω παίκτες που μπορούν να παίξουν για τη νίκη, τη σωστή στιγμή, αλλά πάνω από όλα θα πρέπει να τους εξηγήσουμε ότι η μάθηση είναι σημαντικότερη από τη νίκη στους αγώνες», τόνισε.
Για αυτό τον λόγο ακόμη και στις ακαδημίες της υπ’ αριθμόν ένα ομάδας στον κόσμο στο ζήτημα μαζικής παραγωγής παικτών, που είναι ο Αγιαξ, στις
πολύ μικρές ηλικίες δεν μετράνε τα γκολ στα παιχνίδια! Ενας άλλος προπονητής που πιστώνεται μερικούς από τους πιο σημαντικούς παίκτες που έβγαλε η Masia στη Μπαρτσελόνα, ο Ροδόλφο Μπορέλ έχει ακριβώς την ίδια φιλοσοφία.
Ο Καταλανός, που εδώ και τρία χρόνια δουλεύει στις ακαδημίες της Λίβερπουλ, λέει πως οφείλει όποιος δουλεύει με μικρά παιδιά να δημιουργήσει ολοκληρωμένες προσωπικότητες που ακόμα και αν αποτύχουν να σταδιοδρομήσουν επαγγελματικά στο ποδόσφαιρο, να έχουν επιτυχημένη καριέρα έξω από αυτό!
Πόσοι από τους δικούς μας τεχνικούς που ασχολούνται με τις ακαδημίες και τις ηλικίες κάτω των 15 ετών, έχουν έστω και στο ελάχιστο αυτή την φιλοσοφία;
Για να επανέλθουμε στο πώς λειτουργούν οι Βέλγοι, για να μην κάνουμε άτοπες συγκρίσεις για την Ελλάδα με τον Αγιαξ, την Μπαρτσελόνα την Γερμανία ή την Αγγλία, ο Μπράουνιξ προπονεί 70 παιδιά ηλικίας 12-19 ετών, τα οποία ανήκουν σε ομάδες των δυο πρώτων κατηγοριών και έχουν επιλεγεί από τη βελγική ομοσπονδία ποδοσφαίρου. Τα συγκεκριμένα παιδιά πηγαίνουν σε συγκεκριμένο σχολείο έξω από τις Βρυξέλλες, ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στις ακαδημαϊκές σπουδές τους.
Μάλιστα, όπως αναφέρει ο διευθυντής του σχολείου, τα αποτελέσματα του 80% των παιδιών που δουλεύουν σε αυτή την ακαδημία ξεπερνούν τον μέσο όρο της βαθμολογίας των συνομηλίκων τους!
Ο Αρσέν Βενγκέρ και ο τρόπος λειτουργίας της Αρσεναλ (η οποία έχει δημιουργήσει και ελίτ ομάδα στη χώρα μας στο Λουτράκι με χρηματοδότηση
απευθείας από το Λονδίνο), παραμένει ένας από τους πιο σημαντικούς. Ο παίκτης πρέπει να φτάνει σε ένα σημείο που να μην ξεχωρίζεις το ποιό πόδι είναι το καλό.
Ο Ρόμπιν Φαν Πέρσι αποτελεί τη κλασικότερη περίπτωση παίκτη που πήγε στα χέρια του Βενγκέρ με ένα μόνο πόδι, το αριστερό και δούλεψε τόσο πολύ που πια σκοράρει με την ίδια άνεση με το δεξί! Και, φυσικά, το σημαντικότερο πράγμα που αντιλαμβάνεσαι βλέποντας τους παίκτες που ξεπετάγονται από τις οργανωμένες ακαδημίες, είναι η τακτική τους πληρότητα.
Αρκεί να δει κάποιος μέσα από το γήπεδο μία φορά τη Μπαρτσελόνα για να καταλάβει πόσο διαφορετικά κινούνται στο χώρο αυτοί που έχουν βγει απ΄τις ακαδημίες της όπως ο Τσάβι, ο Ινιέστα, ο Μπουσκέτς σε αντίθεση με τον Άλβες -για παράδειγμα- που αν και ξέρει καντάρια μπάλα, εκτίθεται πολλές φορές, ωστόσο καλύπτει την τακτική του αδυναμία με την υψηλή τεχνική του!
Πάντως το ποδόσφαιρο, έτσι όπως εξελίσσεται στον 21ο αιώνα παίζεται όλο και πιο πολύ με το μυαλό και λιγότερο με τα πόδια. Μία δικαίωση του πατέρα του ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου Ρίνους Μίχελς, που σε μία συνέντευξη του το 1966 (!) είχε μιλήσει για παίκτες γρήγορους στη σκέψη που
είναι πάντα πιο χρήσιμοι από εκείνους που έχουν μόνο φτερά στα πόδια!
Όπως έλεγε, μάλιστα, χαρακτηριστικά «είναι άλλο να ξέρεις μπάλα και άλλο να καταλαβαίνεις ποδόσφαιρο».
Χρήστος Σωτηρακόπουλος
