Όλυμπος, το μυθικό βουνό (Μέρος Β’)

Αναζητώντας την αλήθεια των θρύλων που «στοιχειώνουν» το μυθικό βουνό, ο άνθρωπος προσπάθησε από πολύ παλιά να κατακτήσει την ψηλότερη κορυφή του, τον Μύτικα.

Οι πρώτες απόπειρες
Επειδή τα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας μέχρι το 1912 ήταν τα διοικητικά όρια της επαρχίας Ελασσόνας, καθώς και το γεγονός της παρουσίας πολλών ληστών που είχαν στον Όλυμπο τα κρησφύγετά τους, ήταν ανέφικτη η οποιαδήποτε προσπάθεια ανάβασης. Παρόλα αυτά, αρκετές προσπάθειες ανάβασης έγιναν και οι ιστορικές μαρτυρίες που υπάρχουν είναι κυρίως οι διηγήσεις των ίδιων των πρωταγωνιστών.

Το περιβόητο «λούκι» του Μύτικα

Ο πρώτος για τον οποίο υπάρχει μαρτυρία είναι ο Σουλτάνος Μεχμέτ ο Δ’ το 1669 που προσπάθησε να ανέβει από την πλευρά του Κοκκινοπηλού, αλλά απέτυχε.
Ο Sonnini ήταν ένας αξιωματικός του Γαλλικού ναυτικού. Διηγείται την προσπάθειά του να ανέβει στην κορυφή του Ολύμπου γύρω στα 1780, αλλά και τους λόγους της αποτυχίας του που ήταν το δυνατό κρύο αλλά και το δύσβατο της περιοχής.
Ο William Leake, Άγγλος στην καταγωγή, ήταν ορειβάτης και καθηγητής. Το 1806 προσπαθεί να κάνει αναβάσεις από την πλευρά του Λιτοχώρου. Όμως εγκαταλείπει τις προσπάθειές του λόγω κακών καιρικών συνθηκών.
Ο Pougueville ήταν Γάλλος ορειβάτης και φυσιοδίφης. Το 1810, όπως αναφέρει στο έργο του «Ταξίδι στην Ελλάδα και Τουρκία», ανέβηκε στο μοναστήρι του Αγ. Διονυσίου και στην κορυφή «Στεφάνια».
Ο David Urguhat ήταν Άγγλος ορειβάτης. Περιπλανήθηκε στην Καρυά, την Ελασσόνα και την Τσαριτσάνη το 1830 με απώτερο σκοπό την άνοδο στον Όλυμπο. Έφτασε στο μοναστήρι της Αγ. Τριάδας Σπαρμού και από κει αποπειράθηκε να ανέβει στον Όλυμπο, όμως παραιτήθηκε λόγω των πολλών δυσκολιών.
Ο Eccenmpefer περιγράφει την ανάβασή του το 1840 μέχρι την κορυφή Σκολιό.
Ο Heldraic ήταν διευθυντής του Βοτανολογικού κήπου. Το 1851 πραγματοποιεί αναβάσεις και έρευνες σχετικές με την χλωρίδα του Ολύμπου, η οποία αποδεικνύεται ιδιαίτερα πλούσια.
Ο Leon Heuzey ήταν μέλος της Γαλλικής Σχολής Αθηνών. Το 1855 επισκέπτεται τις περιοχές του Ολύμπου, οι οποίες ήταν κατοικημένες κατά την αρχαιότητα. Στο έργο του «Το βουνό Όλυμπος και η Ακαρνανία», το οποίο εκδόθηκε το 1860, αναφέρεται στην κορυφή του Προφήτη Ηλία και το κατεστραμμένο παρεκκλήσι, περιγράφει τα ρόμπολα καθώς και τα ελάφια, τα ζαρκάδια και τις αγριόγιδες. Σχετικά με τις αναφορές του όμως για τις κορυφές πιστεύεται ότι είχε λάθος τοπογραφική αντίληψη για τον Όλυμπο.
Ο Ussing ήταν ένας Δανός καθηγητής, ο οποίος το 1865 ακολουθεί το ίδιο περίπου δρομολόγιο με αυτό που ακολούθησε ο Leon Heuzey, αλλά αποτυγχάνει.
Σημείο αναφοράς αποτελούν οι απόπειρες του καθηγητή της βοτανικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ορφανίδη το 1857 και το 1862, καθώς και οι μελέτες του για τη χλωρίδα του Ολύμπου.
Ο Heinrich Barth ήταν ένας Γερμανός γεωγράφος. Το 1862 φτάνει στην κορυφή Σκολιό από τον Κοκκινοπιλό και περιγράφει τον Προφήτη Ηλία, τις Γούρνες και την Καζανιά.
Ο Totez αποπειράθηκε να ανέβει στον Όλυμπο το 1865. Οι απόπειρές του έχουν αξία για την πραγματική ορογραφία του Ολύμπου.
Ο Guizie ήταν ένας Σέρβος γεωλόγος. Έφτιαξε ένα λεπτομερειακό σκίτσο του Ολύμπου από την περιοχή της Πέτρας, το οποίο εμφανίζεται το 1904.
Τέλος, αξιοσημείωτες είναι και οι τρεις απόπειρες του Γερμανού αλπινιστή Edward Richter το 1909, 1910 και 1911.

Το λούκι του Μύτιακ σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια
Η πρώτη ανάβαση στον Μύτικα
2/8/1913 – Χρήστος Κάκκαλος, Frederic Boissonas, Daniel Baud-Bovy
Οι Frederic Boissonas και Daniel Baud-Bovy με οδηγό τον κυνηγό και ορειβάτη Χρήστο Κάκκαλο ξεκινούν με σκοπό την κλασική ανάβαση στον Προφήτη Ηλία στις 29 Ιουλίου. Από το Μοναστήρι του Αγ. Διονυσίου φτάνουν στην «Πετρόστρουγκα» και διανυκτερεύουν.

Οι εντυπωσιακοί γεωλογικοί σχηματισμοί στον Μύτικα
Την άλλη μέρα 30 Ιουλίου ξεκινούν στις 4 τα χαράματα και μετά από κοπιαστική ανάβαση φτάνουν στις 9:20 στο παρεκκλήσι του Προφήτη Ηλία. Συνεχίζουν ΝΔ και από την κορυφή που ονομάζουν οι ίδιοι Jaugues Philippe (προς τιμή του έμπιστου ταχυδρόμου τους που τους ακολουθούσε) βλέπουν τον «Θρόνο του Δία». Είναι όμως αργά και γυρίζουν στο Μοναστήρι.

Όταν η φύση έχει κέφια και η φαντασία οργιάζει… Η κεφαλή του Δία στο Στεφάνι
31 Ιουλίου και ενώ βρίσκονται στο δρόμο της επιστροφής, οι δύο Ελβετοί αποφασίζουν να γυρίσουν και να επιχειρήσουν ανάβαση στον Μύτικα. Διανυκτερεύουν μέσα σε θύελλα και την επόμενη μέρα, 1 Αυγούστου φτάνουν σε μια καλύβα στον Μαυτόλογγο όπου και περνούν τη νύχτα.
2 Αυγούστου και από τα χαράματα που ξεκινούν φτάνουν 9 μέσα στην ομίχλη σε μια κορυφή, την οποία θεωρούν την πιο ψηλή. Την βαπτίζουν «Κορυφή της Νίκης», προς τιμή της μάχης του Σαρανταπόρου και σε πρόχειρο βωμό τοποθετούν τις κάρτες τους και την Ελβετική σημαία. Έξαφνα, η ομίχλη διαλύεται και ανακαλύπτουν ότι η πραγματική κορυφή βρίσκεται ακόμη πιο ψηλά. Η επιμονή όμως του Χρήστου Κάκκαλου, ο οποίος σημειωτέον αναρριχάται ξυπόλητος, οδηγεί τους ορειβάτες στις 10:25 στην ψηλότερη κορυφή, τον Μύτικα.

Το καταφύγιο «Χρήστος Κάκκαλος», προς τιμή του πρώτου Έλληνα που πάτησε στον Μύτικα.
Η δικιά μας ανάβαση
Η ανάβαση στον Μύτικα είναι μια ξεχωριστή εμπειρία που μόνο άμα τη βιώσεις μπορείς να το καταλάβεις. Όσες λέξεις κι αν γράψεις, όσες βαρύγδουπες και πομπώδεις εκφράσεις κι αν χρησιμοποιήσεις προσπαθώντας να περιγράψεις τα συναισθήματα που νιώθεις καθώς στέκεσαι εκεί, στα 2.918,80 μέτρα, δεν θα μπορέσεις να αποδώσεις σε όλη του την έκταση αυτό που πραγματικά συμβαίνει στα εσώψυχά σου.
Η προσπάθεια για την κατάκτηση της κορυφής ξεκίνησε από το ορειβατικό καταφύγιο «Γιόσος Αποστολίδης» στα 2.697 μ.

Το καταφύγιο «Γιόσος Αποστολίδης»
Αφού αφήσουμε στα δεξιά μας τις «Πόρτες» (μεταξύ Τούμπας και Στεφανιού), συνεχίζουμε προς τα φημισμένα «ζωνάρια» κάτω από την κορυφή Στεφάνι ή «Θρόνος του Δία».

Το Στεφάνι και τα «ζωνάρια» του

Το καταφύγιο «Γιόσος Αποστολίδης» και ο Προφήτης Ηλίας (2.803 μ.) από τα ζωνάρια του Στεφανιού

Το καταφύγιο «Χρήστος Κάκκαλος» και στο βάθος η θάλασσα του Λιτοχώρου

Οι κορυφές Καλόγερος (2.701 μ.) και Πάγος (2.677 μ.) από τα «ζωνάρια» του Στεφανιού
Μετά από 20 λεπτά πεζοπορίας σε στενό μονοπάτι, κάτω από το επιβλητικό Στεφάνι και πάνω από έναν απύθμενο γκρεμό, φτάνουμε στη ράχη που χωρίζει τις δύο κορυφές (Στεφάνι και Μύτικα). Από εδώ ξεκινάει το λούκι κλίσεως 45 μοιρών και ύψους 150 περίπου μέτρων.

Στη διαδρομή για το «λούκι» του Μύτικα

Το σημείο εκκίνησης για την ανάβαση στην κορυφή του Στεφανιού

Το καταφύγιο «Σπήλιος Αγαπητός»

Η ομάδα στη βάση του «λουκιού» του Μύτικα
Στα πρώτα 30-40 μέτρα είναι αρκετά απότομο και απαιτείται σχεδόν ελεύθερη αναρρίχηση. Στην συνέχεια πιάνουμε τον αριστερό τοίχο του «λουκιού» και ανεβαίνουμε προσεκτικά με αργά και σταθερά βήματα μέχρι να φτάσουμε στο πλάτωμα της κορυφής.

Η ανάβαση στο «λούκι» έχει ξεκινήσει

Το Λιτόχωρο μέσα από το «λούκι»
Σε κάθε περίπτωση ακολουθούμε τα κόκκινα βέλη και δεν προσπαθούμε να ανακαλύψουμε τις δικές μας διαδρομές.

 

 

Επίσης πρέπει να δείξουμε ιδιαίτερη προσοχή για τυχόν πέτρες από προπορευόμενους ορειβάτες, καθώς και να μη διώχνουμε εμείς πέτρες προς αυτούς που ακολουθούν.

Η κορυφή του Στεφανιού

Λίγο πριν την κορυφή
Από την ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου η θέα προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα είναι εκπληκτική, αρκεί να το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες. Μην ξεχάσετε να υπογράψετε στο βιβλίο επισκεπτών που βρίσκεται μέσα σε μεταλλική θήκη στο κολωνάκι της κορυφής. Ακολουθεί η κατάβαση των ολισθηρών βράχων του «λουκιού», η οποία είναι εξίσου, αν όχι περισσότερο, επικίνδυνη με την ανάβαση. Προσοχή και αυτοσυγκέντρωση μέχρι να ολοκληρωθεί η κατάβαση, φθάνοντας στη βάση του «λουκιού».

Το οροπέδιο των Μουσών από τον Μύτικα

Το κολωνάκι της κορυφής
Κάθε απόπειρα ανάβασης στις ψηλές κορυφές του Ολύμπου θα πρέπει να είναι σωστά προετοιμασμένη, προκειμένου να αποφευχθούν δυσάρεστες εκπλήξεις. Ο Όλυμπος είναι ένα βουνό με δύσκολο ανάγλυφο, μεγάλες διαδρομές και απότομες σαθρές κορυφές. Εντύπωση προκαλούν οι ξαφνικές αλλαγές καιρού με καταιγίδες και πολύ ισχυρούς ανέμους και οι χαμηλές θερμοκρασίες που αγγίζουν το μηδέν μετά τη δύση του ήλιου.

Η ελληνική σημαία στον Μύτικα
Πριν από κάθε εξόρμηση πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη τόσο οι καιρικές συνθήκες όσο και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε διαδρομής. Στον Όλυμπο έχουν αφήσει την τελευταία τους πνοή δεκάδες ορειβάτες, έμπειροι και μη, σε μια σειρά από ατυχήματα που υπογραμμίζουν την ανάγκη να τηρούνται ευλαβικά οι κανόνες ασφαλείας. Σε περίπτωση προβλήματος ή ανάγκης καλέστε δωρεάν το 112 (τηλεφωνικός αριθμός επείγουσας ανάγκης για όλη την Ευρώπη) ή με ασύρματο στη συχνότητα VHF 146.500 την Ελληνική Ομάδα Διάσωσης.

Χάρτης με τις ψηλές κορυφές του Ολύμπου
Δέκα πολύτιμες συμβουλές για μια ασφαλή ανάβαση στον Όλυμπο:
Μην ανεβαίνετε ποτέ μόνος.
Ανεβείτε μόνο αν είστε υγιής.
Πριν από την εξόρμησή σας ενημερωθείτε πρώτα για τον καιρό.
Κάντε έγκαιρη κράτηση στα καταφύγια.
Ενημερώστε για το πρόγραμμά σας τους σταθμούς ελέγχου και τα καταφύγια και ζητήστε κάθε βοήθεια και πληροφορία.
Κρατήστε μεγάλη απόσταση από τυχόν προπορευόμενη ομάδα στα δύσκολα σημεία της διαδρομής και προσέχετε τις λιθοπτώσεις.
Μην συνεχίζετε στα δύσκολα λούκια, αν νιώθετε την ανασφάλεια να σας κυριεύει.
Κινηθείτε αργά, προσεκτικά και αν εσείς προκαλέσετε λιθόπτωση προειδοποιήστε έγκαιρα όσους ακολουθούν.
Ακούτε τις συμβουλές και τις παραινέσεις των ανδρών της Πυροσβεστικής, της Δασικής Υπηρεσίας και των εθελοντών της Πολιτικής Προστασίας.
Κάνετε οικονομία δυνάμεων, μην πιέζετε οριακά το σώμα σας και αν χρειαστεί μην συνεχίζετε. Ο Όλυμπος δύσκολος μεν αλλά και πανέμορφος θα είναι πάντα εκεί για να σας δεχτεί την επόμενη φορά

 .Όλυμπος, το μυθικό βουνό (Μέρος Α’)

Πηγές
Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου
http://www.touristikosodigos.gr
http://www.olympus-climbing.gr
http://www.dion-olympos.gr
http://www.travelsecrets.gr
http://www.elassona.com.gr
http://www.mountolympus.gr

http://hikingexperience.blogspot.com