Σχέδιο για «κούρεμα» των στεγαστικών δανείων και άλλων «κόκκινων δανείων» εξετάζει η κυβέρνηση με χρονικό ορίζοντα τις αρχές του 2014, με στόχο την ελάφρυνση των πολιτών αλλά και τη…διασφάλιση της είσπραξης χρημάτων που μέχρι σήμερα οι τράπεζες θεωρούσαν «χαμένα». Πρόκειται για το «ιρλανδικό μοντέλο», παραλλαγή του οποίου είχε προτείνει νυν υπουργός Εσωτερικών κ. Γ. Μιχελάκης. για την αντιμετώπιση της «βραδυφλεγούς βόμβας» που αποτελούν σήμερα τα δάνεια που εξυπηρετούνται δύσκολα λόγω της οικονομικής κρίσης ή δεν αποπληρώνονται. Όπως εκτιμάται, το πρόβλημα των «κόκκινων δανείων» σήμερα αγγίζει το 30-35% των συνολικών δανειακών χαρτοφυλακίων και το 2014 θα φτάσει το 45-50%.
Για τον ίδιο λόγο η κυβέρνηση φέρεται να δέχεται εισηγήσεις ακόμη και από στελέχη Τραπεζών για νομοθετική πρωτοβουλία που θα οδηγήσει άμεσα (τις ίδιες τις τράπεζες) ή έμμεσα (μέσω distressed funds) στο κούρεμα των δανείων.
Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η πίεση για τη μη συνέχιση του καθεστώτος προστασίας της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς, ενώ οι ρυθμίσεις θα λειτουργήσουν σαν κίνητρο και για την μη ένταξη στον «Τειρεσία».
Εκτός από το παράδειγμα της Ιρλανδίας, όπου οι τράπεζες προχώρησαν σε διαγραφή του τμήματος του δανείου που υπερέβαινε το 110% της πραγματικής αξίας του ακινήτου, υπάρχει και το προηγούμενο της Ουγγαρίας, όπου «κουρεύθηκαν» κατά 23% τα δάνεια που είχαν συναφθεί σε ελβετικό φράγκο. Ο κ. Μιχελάκης είχε προτείνει την υιοθέτηση του ιρλανδικού μοντέλου (διαγραφή για το ποσό άνω του 110% της αξίας του ακινήτου), με παράλληλο όριο καταβολής στο 30% του μηνιαίου εισοδήματος.
Η κυβέρνηση εξετάζει και το ενδεχόμενο να υιοθετηθεί η πρακτική των Insolvency Practisioners, οι οποίοι ελέγχουν τον τρόπο διαβίωσης των ασυνεπών δανειοληπτών και έχουν δικαίωμα είσπραξης των οφειλών αντί των τραπεζιτών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η τρόικα φέρεται να έχει προτείνει ένα μοντέλο Ιρλανδίας και για τις 800.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν δάνεια πέριξ των 60 δισ. ευρώ.
Προτείνεται ακόμα να δημιουργηθεί ένας δημόσιος οργανισμός ο οποίος θα αγοράσει όλα τα «κακά δάνεια» των τραπεζών, στεγαστικά και επιχειρηματικά, και θα είναι υπεύθυνος για την είσπραξή τους. Τα χρήματα θα δεσμεύονται απευθείας από το λογιστήριο της εταιρείας ή της επιχείρησης όπου εργάζεται ο δανειολήπτης και η δέσμευση των χρημάτων θα φτάνει στο 30% του μηνιαίου εισοδήματος.
Η εισήγηση αναφέρει πως θα γίνεται haircut του αρχικού δανείου μέχρι 40% και θα συνδέεται με την πραγματική αξία του ακινήτου. Έτσι, εάν κάποιος είχε πάρει δάνειο 100.000 ευρώ για σπίτι που αξίζει πλέον 70.000 ευρώ, θα μειωθεί το ποσό του δανείου κατά 30%, φτάνοντας στην πραγματική αξία του. Εάν όμως τα επόμενα χρόνια ανέβουν οι τιμές και υπάρξει υπεραξία κατά την πώληση, τότε ο ιδιοκτήτης θα φορολογηθεί με υψηλό ποσοστό επί της υπεραξίας.
