Του Βασίλη Σ. Κανέλλη
Περαιτέρω υποχώρηση των τιμών των κατοικιών μεταξύ 6% και 12%, εξετάζει η Διεύθυνση οικονομικών αναλύσεων της Eurobank στη χθεσινή έκθεσή της με τίτλο «Εξελίξεις στην αγορά κατοικίας στην Ελλάδα - Οικονομετρική μελέτη για τους ερμηνευτικούς παράγοντες και την εξέλιξη των τιμών στην εγχώρια αγορά κατοικίας».
Τα δύο σενάρια που κάνει η τράπεζα αναφέρουν ότι το μέσο επίπεδο τιμών των σπιτιών θα υποχωρήσει μεταξύ 6% (με σταδιακή ανάκαμψη τιμών από τις αρχές του 2015) και 12% (με σταδιακή ανάκαμψη τιμών από τις αρχές του 2016). Η έκθεση φτάνει στο συμπέρασμα αυτό εξετάζοντας το ακραίο σενάριο της τρόικας για την ελληνική οικονομία και συσχετίζει το επίπεδο των τιμών με το πραγματικό ΑΕΠ, τον δείκτη τιμών καταναλωτή αλλά και το πραγματικό επιτόκιο των στεγαστικών δανείων. Σύμφωνα με τη μελέτη που επιμελήθηκε ο Δρ. Πλάτων Μονοκρούσος, η μέση σωρευτική αύξηση τιμών στην εγχώρια αγορά κατοικίας ήταν της τάξης του 170% περίπου την περίοδο 1997-2013, ποσοστό που μεταφράζεται σε μέση ετήσια άνοδο τιμών άνω του 10%.
Να σημειωθεί ότι σε ανάλογη έρευνα για τις εξελίξεις στην κτηματαγορά της εταιρείας GLP Values, αναφέρεται ότι την περίοδο 2000-2008 οι τιμές αυξήθηκαν κατά 90,9% ενώ η πτώση τιμών έχει φτάσει στο 37% από την αρχή της κρίσης και μπορεί να φτάσει το 45%.
Η Eurobank αναφέρει ότι κατά την περίοδο της έκρηξης των τιμών, ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή της Ελλάδας παρουσίασε σωρευτική αύξηση 47% περίπου ή 2,8% σε μέσους ετήσιους όρους.
Ο λόγος του συνολικού υπολοίπου των στεγαστικών δανείων προς ΑΕΠ σημείωσε μεγάλη άνοδο την δεκαετία πριν την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, φτάνοντας στο 33,2% στο 4ο τρίμηνο του 2008 από 4,1% το 4ο τρίμηνο του 2005. Στα τέλη του 2013, ο εν λόγω δείκτης ανέρχονταν στο 38,9%, αν και η περαιτέρω αύξηση του την περίοδο 2009-2013 οφείλεται αποκλειστικά στην μεγάλη συρρίκνωση του ΑΕΠ την τελευταία 5ετία.
Η GLP Values με τη σειρά της αναφέρει ότι αν κάποιος είχε επενδύσει 100 ευρώ την 1/1/1995 τότε στις 31/12/2008 η τρέχουσα αξία της περιουσίας του θα ήταν 304,8 ευρώ εάν το κεφάλαιό του είχε τοποθετηθεί σε ακίνητα, 241,3 ευρώ εάν είχε επιλέξει προθεσμιακή κατάθεση και 209,7 ευρώ εάν ήταν επενδεδυμένο σε μετοχές. Εάν ληφθεί υπόψη και η πενταετία 2009-2013 τότε η διαφορά της αξίας της επένδυσης σε ακίνητη περιουσία και της αντίστοιχης σε προθεσμιακή κατάθεση εξαλείφεται λόγω σημαντικής ανόδου των επιτοκίων και αντίστοιχης υποχώρησης των τιμών των ακινήτων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε έκθεση της Εθνικής τράπεζας για την κτηματαγορά της Βορείου Ελλάδος, που παρουσιάστηκε σε ημερίδα του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής στη Θεσσαλονίκη τονίζεται ότι η οικοδομή στην Ελλάδα αναμένεται να παραμείνει σε ύφεση για τέταρτη χρονιά, το 2014 και δεν αναμένεται ανάκαμψη στον τομέα αυτό μέχρι το 2015. Η Εθνική ασκεί σκληρή κριτική για τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας λέγοντας ότι έχουν εξαφανιστεί 400.000 θέσεις εργασίας αλλά κι ότι έχει μειώσει την αξίας της περιουσίας των πολιτών. «Το ελληνικό κράτος, στην απόγνωσή του να βρει έσοδα και να μην μειώσει τις δαπάνες του, έχει κυριολεκτικά μηδενίσει την αξία της περιουσίας όλης της χώρας. Εχει δηλαδή προκαλέσει τεχνητό αποπληθωρισμό αξιών μυθικών διαστάσεων.
