Άρθρο γνώμης
Του Νικόλαου Χουσουρίδη
Οικονομολόγου - Επιχειρηματικού Συμβούλου
Έζησα χθες και πάλι το εξής υπερφυσικό. Βρισκόμουν (σύμφωνα με πληροφορίες κάποιων) την ίδια στιγμή - προφανώς ως άνθρωπος που έχω και το χάρισμα να διακτινίζομαι, σε τρία διαφορετικά μέρη, την ίδια ώρα, με διαφορετικούς ευφάνταστους ανθρώπους. Βγήκαμε μόλις από μία 1η εκλογική Κυριακή με τον Κωνσταντάρα από το «Υπάρχει και φιλότιμο» να μας φωνάζει: «Οι γυναίκες και οι πολιτικοί, Κωστάκη, πρέπει να προσέχουν πολύ τις περιφέρειές τους!».
Είναι φυσιολογικό να υπάρχει άγχος, πόλωση, αγωνία σε κάποιους, ειδικά όταν βρίσκονται ήδη σε θέση εξουσίας και έχουν προσωπικό συμφέρον να είναι αντίθετοι στην κριτική σκέψη. Ούτως ή άλλως, όταν διαλέγεις το δρόμο του ενεργού πολίτη διαπιστώνεις πως δεν υπάρχουν μόνιμες έχθρες και μόνιμες φιλίες, ενώ όσο πιο βαθειά εισχωρείς στο μεδούλι της πολιτικής, οι φίλοι σου ενίοτε είναι ψεύτικοι ενώ οι εχθροί σου σίγουρα αληθινοί. Αυτό που προξενεί αλγεινή εντύπωση όμως σε μια μικρή κοινωνία όπως της Κατερίνης, είναι η έλλειψη ψυχραιμίας σε ανώτερο επίπεδο, η τοξικότητα και τα απόνερα μιας διαδικασίας που πρέπει να λούζουν, ήδη καθαρούς ανθρώπους. Ο διαχωρισμός των ανθρώπων σε υποχείρια και εχθρούς γίνεται συνήθως από όσους θεωρούν πως έχουν μονοπώλιο στην εξουσία και οι λοιποί είναι παιδιά ενός κατώτερου Θεού.
Απειλές, λασπολογία, κλείσιμο του ματιού σε ανθρώπους για το πόσα έξοδα έκαναν και αν έχουν κάποια ειδική ανάγκη, συνοδεύονται από κάθε δυνατή ρύθμιση χρέους για τον πολίτη, από μικρούς κυβόλιθους παρκαρισμένους σε μια γωνιά ή εκσκαφείς που προσπαθούν να γεμίσουν το μάτι μας για να μας πείσουν τι θα συμβεί ή τι θα συνέβαινε μετά από δύο χρόνια αν δώσουμε ψήφο εμπιστοσύνης - σε μακέτες. Το χειρότερο από όλα είναι πως όταν φυσάει καινούργιος άνεμος, τα άδεια κεφάλια είναι τα πρώτα που λυγίζουν. Πρόκειται γι’ αυτούς που γίνονται τιμητές της ηθικής και κριτές βγαλμένοι από την Παλαιά Διαθήκη, με κεκτημένη ταχύτητα από τη δική τους προσωπική ανάθεση .. και μία λεξούλα που καθορίζει τη διαδρομή τους : «Συμφέρον». Καμία δημόσια «βολική» τοποθέτηση δεν θα τους ενοχλούσε αν το όνομα ήταν ο εκλεκτός της καρδιάς τους.
Πανικοβλήθηκαν λοιπόν αρκετοί και ενοχλήθηκαν από τη δημόσια τοποθέτηση δύο εκλεγμένων επικεφαλής και συνολικά των συνδυασμών τους. Οι Κύριοι Κουκοδήμος και Νταντάμης αντί να πανηγυρίζουν το βράδυ της 1ης Κυριακής για τα ποσοστά τους, μάλλον έκατσαν και φρέσκαραν τον «Κλεισθένη» ή είχαν διαβάσει το μάθημά τους καλά από την αρχή με τα επιτελεία τους. Απλώς φρόντισαν να το διδάξουν και να το μάθουμε και εμείς, ίσως απότομα, διότι τόσο η πλειονότητα του κόσμου που ψήφισε, όσο και κάποιοι υποψήφιοι δημοτικοί και τοπικοί σύμβουλοι, είτε δεν διάβασαν ποτέ τον ψηφισμένο Νόμο είτε δεν διέγνωσαν στρατηγικά τι σημαίνει για τη διοίκηση στο μέλλον, αλλά αρκέστηκαν στη συνθηματολογία του τύπου «πάμε δυνατά», «το έχουμε», ή αλλιώς «γιούρια».. Ο Σαρτρ έλεγε πως από τη στιγμή που θα ακούσεις τις λεπτομέρειες της νίκης είναι δύσκολο να την ξεχωρίσεις από την ήττα.
Από τον Ιούνιο του 2018 το νομοσχέδιο «Κλεισθένης Ι» με το σύστημα της απλής αναλογικής είχε προκαλέσει αντιδράσεις στην καθεστηκυία τάξη - σε όσους με κοινό νου κατάλαβαν τι μέλλει γενέσθαι. Άλλαξε και το προεκλογικό σκηνικό, αλλά και οι όροι της διοίκησης της επόμενης 4ετίας καθώς απέκτησε ιδιαίτερη ισχύ ο ρόλος του δημοτικού συμβούλου και της «εταιρικής» διακυβέρνησης. Πολλοί αιρετοί ειδικά από τον χώρο της Νέας Δημοκρατίας διαμαρτυρήθηκαν, δικαίως για μένα, για κίνδυνο ακυβερνησίας κ.ο.κ. Ο «Κλεισθένης» λοιπόν πολύ απλουστευμένα και ολίγον «χύμα» διατυπωμένα :
-Έβαλε τέλος στον Δημοτικό Σύμβουλο - «γλάστρα».
-Τερμάτισε μεγάλο αριθμό συνδυασμών που θα μπορούσαν κατά το δοκούν να λαμβάνουν και μετά να παίρνουν πίσω μια σοβαρή απόφαση για το Δήμο.
-Ανέβασε την όποια πιθανή «συναλλαγή» ως κίνδυνο ή συνεννόηση που βρισκόταν κάτω από το τραπέζι και την έκανε «επιτραπέζια».
Από την άλλη :
-Εξυπηρέτησε την επιθυμία μιας πολιτικής παράταξης να ελέγξει την Τ.Α. που ποτέ δεν είχε.
-Έβαλε σε μπελάδες όλους μας και τη δυνατότητα διακυβέρνησης του τόπου, σε μια χώρα που ακόμη δεν έχει αναπτύξει κουλτούρα συνθέσεων, συνεργασιών και συγκλίσεων σε ατομικό επίπεδο.
Ίσχυσε λοιπόν το δαρβινικό «δεν είναι τα πιο δυνατά είδη που επιβιώνουν ή τα πιο έξυπνα», αλλά αυτά που ανταποκρίνονται καλύτερα στις αλλαγές». Όλη η τέχνη της πολιτικής συνίσταται στο να διευθύνεις με λογικό τρόπο τους παραλογισμούς των ανθρώπων. Δύο εκλεγμένοι λοιπόν συνδυασμοί με 11+10=21 αιρετούς, συνεδρίασαν, διαβουλεύτηκαν και έκαναν διορθωτικά/παρεμβατικά τη θεωρία του «Κλεισθένη» πράξη. Μας παρουσίασαν ανοιχτά, δημόσια και πάνω από το τραπέζι ένα μοντέλο διοίκησης για την επόμενη μέρα ώστε να το επιλέξουμε ή να το απορρίψουμε. Δεν αισθάνθηκα ότι κάποιος μου λέει τι να ψηφίσω. Αυτό που κατάλαβα στο take it or leave it είναι «ποιον τρόπο διακυβέρνησης σου προτείνω, πως και γιατί». Μέσω της «εταιρικής διακυβέρνησης» ένας οργανισμός διασφαλίζει τις απαιτούμενες εσωτερικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων και ελέγχου με απώτερο σκοπό την ανάπτυξη κλίματος εμπιστοσύνης και συναισθήματος αυτοπεποίθησης στα ενδιαφερόμενα μέρη. Δεν κατανοώ γιατί αυτό να είναι λιγότερο έντιμο από το να μου το επιβάλλουν κατόπιν εορτής ή γιατί να είναι περισσότερο έντιμη η στάση αυτών που περιμένουν τη Δευτέρα για να δουν με ποιον και πως θα συνεργαστούν. Διότι κακά τα ψέματα αγαπητοί μου, δεν μπορούμε να βασίσουμε τις τύχες του Δήμου στο πως θα ξυπνήσει κάποιος δημοτικός σύμβουλος (μεμονωμένα) όταν μάλιστα τον έχουμε επιλέξει άκριτα. Δεν χρειάζεται καν να το δοκιμάσουμε, διότι θα είναι καταστροφικό. Πιστεύω πολύ στην κρίση των γυναικών. Δείτε λίγο και κρίνετε από τα αποτελέσματα αν λειτούργησε η ποσόστωση και ποιοι εξελέγησαν στις πρώτες θέσεις όταν κάποιοι ευαγγελιζόμενοι το φρεσκάρισμα του ανθρώπινου δυναμικού, μας παρουσιάζουν τα ίδια πάνω - κάτω πρόσωπα.
Αυτό που ανθρωπίνως γνωρίζω όμως, είναι βασικές αρχές που βρίσκουν εφαρμογή ή ταλανίζουν όλους τους οργανισμούς μέσα στους αιώνες :
-Όταν οποιαδήποτε μονάδα σε έναν οργανισμό επεκτείνεται σε περισσότερα από 21 μέλη, η πραγματική εξουσία θα ασκείται από κάποια μικρότερη ομάδα.
-Οι θεσμοί περνούν τρεις φάσεις : Τη φάση του κοινωφελούς έργου, τη φάση των προνομίων και τη φάση της κατάχρησης. Γι’ αυτό και στις ΗΠΑ δεν είναι ανόητοι για την εφαρμογή της οκταετίας.
-Η εξουσία - ακόμη και ως υπέρτατο αφροδισιακό - δεν διαφθείρει. Ο φόβος διαφθείρει. Ίσως ο φόβος απώλειας της εξουσίας (Στάινμπεκ). Έχει δε την τάση να απομονώνει αυτούς που έχουν πάρα πολύ μεγάλη δόση από αυτήν. Στο τέλος χάνουν την επαφή με την πραγματικότητα και πέφτουν (F.Herbert).
-Ο λαός ποδηγετείται με χάντρες και καθρεφτάκια (Ναπολέων).
-Κάθε οργανισμός πρέπει να είναι έτοιμος να εγκαταλείψει οτιδήποτε προκειμένου να επιβιώσει (Drucker).
-Αυτός που καβαλικεύει έναν τίγρη, φοβάται να κατέβει κάτω.
Διάβαζα πρόσφατα τη ρήση του Α. Κλαρκ ότι «ένας πολιτικάντης σκέπτεται τις επόμενες εκλογές. Ένας πολιτικός, τις επόμενες γενιές». Μου ήρθε στο μυαλό απευθείας όταν διαπίστωσα χθες τον αήθη πόλεμο που δέχεται ο κ. Γιώργος Νταντάμης, τον οποίο γνωρίζω προσωπικά χρόνια και η ηθική του υπόσταση είναι αδιαμφισβήτητη. Η αμετροεπής λασπολογία και οι κατευθυνόμενες υπόνοιες έχουν τα όριά τους. Όσοι έχουν στοιχειώδεις γνώσεις πολιτικής μπορούν να καταλάβουν ότι ο κ. Νταντάμης δεν ενήργησε ως πολιτικάντης. Προσπαθώ δε να μπω στα παπούτσια του κ. Κουκοδήμου και αρχίζω να αναρωτιέμαι γιατί δεν βρίσκομαι ακόμη στη λίστα του Forbes και ασχολούμαι με την ταπεινότητα του Δήμου Κατερίνης. Προσωπικά προτιμώ τους χορτάτους ανθρώπους που κάνουν κάποιες δωρεές σε σωματεία με δικά τους χρήματα, από αυτούς που βλέπουν την εξουσία ως παιγνίδι διανομής με τα δικά μου και τα δικά σου.
Ο μεγαλύτερος εχθρός για το μέλλον του τόπου μας, όμως, είναι η αποχή. O σκιτσογράφος Altan έδωσε το μήνυμα: «Είμαι ένας από τους περίφημους αναποφάσιστους. Δεν έχω αποφασίσει ακόμα αν ψηφίζω από φόβο ή από απελπισία». Δεν χρειάζεται να πέσουμε στην παγίδα του «Ελλάς, Ελλήνων Χριστιανών Καθολικώς Διαμαρτυρομένων». Υπάρχουν και το «Συν Αθηνά και χείρα κίνει» και «Το μη χείρον βέλτιστον» και η σοφία της φράσης «Τον άρχοντα τριών δει μέμνησθαι: Πρώτον ότι ανθρώπων άρχει. Δεύτερον ότι κατά νόμους άρχει. Τρίτον ότι ουκ αεί άρχει».
Η αλλαγή είναι μια διαδικασία με την οποία το μέλλον εισβάλλει στις ζωές μας. Οι γνώμες αλλάζουν, οι τρόποι αλλάζουν, τα δόγματα ανεβαίνουν και κατεβαίνουν και μόνο οι ηθικές αρχές είναι γραμμένες στον πίνακα της αιωνιότητας. Κλείνω με τρεις αφιερώσεις :
-Προς τον πολίτη του Δήμου Κατερίνης : «Δεν μπορώ να πω με σιγουριά ότι τα πράγματα θα διορθωθούν αν αλλάξουν. Είμαι σίγουρος όμως ότι για να διορθωθούν, πρέπει να αλλάξουν» (Λίχτενμπεργκ)
-Προς τους 600 + δυσαρεστημένους μη εκλεγμένους :
Η ζωή αλλάζει δίχως να κοιτάζει
τη δική σου μελαγχολία
κι έρχεται η στιγμή για ν’ αποφασίσεις
με ποιους θα πας και ποιους θ’ αφήσεις.
(Διονύσης Σαββόπουλος)
Αφιερωμένο στον αείμνηστο Κωνσταντίνο Δ. Παπακώστα
και στους λάτρεις της κοινής λογικής (common sense)
