Εάν ο/η σύντροφός σου αντιμετωπίζει άγχος που τον επηρεάζει αρκετά, συνέχισε να διαβάζεις για να μάθεις πώς μπορείς να του σταθείς αληθινά (οι συμβουλές μπορούν να αξιοποιηθούν και στην περίπτωση που θέλεις να στηρίξεις έναν φίλο / συγγενή / αγαπημένο πρόσωπο).
Παρατήρησε τα σημάδια
Σύμφωνα με τη Φανή Ζαφειρίδου, συμβουλευτική ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, υπάρχουν τρεις κύριοι τρόποι εμφάνισης του άγχους: γενικευμένο άγχος, κρίση πανικού και κοινωνικό άγχος. «Τα περισσότερα συμπτώματα της αγχώδους διαταραχής περιλαμβάνουν ανησυχία ή αίσθημα έξαρσης, εύκολη κούραση, δυσκολία συγκέντρωσης, αυξημένη ευερεθιστότητα, μυϊκή ένταση, δυσκολία στον έλεγχο του άγχους και προβλήματα ύπνου», λέει. Αλλά και πάλι, δεν σημαίνει πως όλοι θα εμφανίσουν ακριβώς τα ίδια σημάδια.
Το κοινωνικό άγχος είναι αρκετά κοινό και συμβαίνει όταν ένα άτομο αισθάνεται «πολύ ανήσυχο να είναι με άλλους ανθρώπους». Μπορεί να δυσκολεύονται να μιλήσουν με άλλους ή να ανησυχούν μήπως ταπεινωθούν, κριθούν ή απορριφθούν από αυτούς. «Το να ανησυχείς για μέρες ή εβδομάδες πριν από μια εκδήλωση όπου θα βρίσκονται άλλοι άνθρωποι, να μείνεις μακριά από μέρη όπου υπάρχουν άλλοι άνθρωποι, να δυσκολεύεσαι να κάνεις φίλους και να αισθάνεσαι πως σφίγγεται το στομάχι σου όταν υπάρχουν άλλοι άνθρωποι τριγύρω» είναι όλα σημάδια κοινωνικού άγχους», εξηγεί η ειδικός.
Αντίθετα, κάποιος που αντιμετωπίζει μια κρίση πανικού μπορεί να έχει «ξαφνικές και επαναλαμβανόμενες κρίσεις έντονου φόβου, δηλαδή κρίσεις πανικού, οι οποίες συνοδεύονται από αίσθημα απώλειας ελέγχου του σώματος, αίσθηση απώλειας της επαφής με το περιβάλλον κ.ά.». Η κατανόηση της διαφοράς μεταξύ αυτών των μορφών άγχους θα σε βοηθήσει να τις παρατηρήσεις και στον σύντροφό σου.
Εκπαίδευσε τον εαυτό σου
«Είναι σημαντικό και οι δύο σύντροφοι να μάθουν για το άγχος και να καταλάβουν πραγματικά ποια είναι τα ερεθίσματα», λέει η Φανή Ζαφειρίδου. Το να εξοικειωθείς με τα σημάδια που περιγράφονται παραπάνω και να προσδιορίσεις τα συγκεκριμένα που ισχύουν για το αγαπημένο σου πρόσωπο είναι μια καλή αρχή. Υπάρχουν όμως και σωματικές τεχνικές που μπορείτε να κάνετε μαζί σε στιγμές άγχους.
«Όσο απλό κι αν ακούγεται, το να είσαι “οπλισμένος” με κάποιες τεχνικές αναπνοής και να τις χρησιμοποιείς ως οδηγό όταν ο αγαπημένος σου άλλος έχει αυξημένο άγχος μπορεί να είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο», επισημαίνει. Μπορείς να δοκιμάσεις, για παράδειγμα, αυτή την απλή άσκηση αναπνοής για χαλάρωση.
Άκου
Μπορεί να κάνεις όλη την έρευνα στον κόσμο, αλλά όταν πρόκειται για το άγχος του συντρόφου σου, είναι σημαντικό να τνο αφήσεις να μιλήσει. «Αφήσε τον να μιλήσει για το πώς νιώθει χωρίς να κρίνεις», λέει η ψυχολόγος. Ακόμα κι αν το άγχος του δεν έχει νόημα για εσένα, το να ακούς απλά θα τον βοηθήσει να δει την κατάσταση πιο καθαρά.
Αυτό που σίγουρα δεν θέλεις να κάνεις είναι να αρχίσεις να χρησιμοποιείς τη λογική για να του αποδείξεις ότι δεν υπάρχει λόγος για να ανησυχεί. «Τις περισσότερες φορές, εκτός κι αν μιλάς σε ένα παιδί, το άτομο το γνωρίζει ήδη και καταλήγει να αισθάνεται χειρότερα», τονίζει η ειδικός.
Αλλά αυτό που μπορείς να κάνεις είναι να κάνεις γνήσιες, μη επικριτικές ερωτήσεις για να ενθαρρύνεις μια ειλικρινή συζήτηση σχετικά με αυτό που νιώθει. «Ρώτησέ τον αν έχει ιδέα από πού προέρχεται αυτό το άγχος. Αυτή η κατανόηση μπορεί να βοηθήσει πολύ».
Εξέφρασε λεκτικά την υποστήριξή σου
«Άφησε τ@ σύντροφό σου να γνωρίζει ότι εξακολουθείς να τον αγαπάς, να τον υποστηρίζεις και να τον σέβεσαι», λέει η Φανή Ζαφειρίδου. «Πολλοί άνθρωποι ανησυχούν ότι θα χάσουν αυτά τα πράγματα αν αποκαλύψουν το άγχος τους».
Αποσπάσε του την προσοχή
«Μελέτες δείχνουν ότι η απόσπαση της προσοχής ανακουφίζει το κέντρο άγχους του εγκεφάλου», λέει η ειδικός. Έτσι, όταν ο/η σύντροφός σου αρχίσει να αισθάνεται άγχος, μη διστάσεις να τ@ πάρεις έξω για μια ταινία, δείπνο, ψώνια ή μια βόλτα στη γειτονιά.
Μην υποτιμάς το άγχος του
«Σταμάτα να αγχώνεσαι», «σταμάτα να ανησυχείς», «τι σου συμβαίνει πάλι;» είναι κάποιες από τις φράσεις που πρέπει να αποφύγεις να πεις στο σύντροφο που έχει άγχος. «Αυτές οι φράσεις συχνά κάνουν τους ανθρώπους ακόμα πιο ανήσυχους», λέει η ψυχολόγος. Αν μπορούσε απλώς «να σταματήσει να ανησυχεί», θα το έκανε. Δυστυχώς, το άγχος είναι πιο περίπλοκο από αυτό. «Πιθανώς έχουν μια υπερδραστήρια αμυγδαλή, ένα μέρος του εγκεφάλου που εμπλέκεται με τον φόβο, και έναν υπολειτουργικό προμετωπιαίο φλοιό, δηλαδή το τμήμα του εγκεφάλου που μπορεί να λειτουργήσει ως φρένο».
Το να αποκαλείς το σύντροφό σου «τρελό» μπορεί να τον κάνει να αισθάνεται ότι κρίνεται, κάτι που «θα μειώσει την πιθανότητα να αναζητήσει επαγγελματική βοήθεια», λέει η ειδικός. «Για να είναι αποτελεσματική η θεραπεία, πρέπει να αισθάνεται ασφαλής και ανοιχτ@ σχετικά με τους φόβους τ@ και από πού προέρχονται».
Μην παίρνεις την ευθύνη
Είναι καλό το να είσαι ένας ουσιαστικός σύμμαχος για το σύντροφό σου που είναι αγχωμένος, αλλά δεν είναι καλό να επιτρέπεις στο άγχος του να ελέγχει και τη δική σου ζωή. «Ο στόχος είναι να είσαι υποστηρικτική, όχι να αγχωθείς περισσότερο ή να αλλάξεις ριζικά τη ζωή σου για να χαλαρώσεις τον αγχώδη σύντροφό σου», λέει η ψυχολόγος. «Αυτό αφαιρεί την ανάγκη του ατόμου να αντιμετωπίσει και να ξεπεράσει το άγχος του». Αντίθετα, η εστίαση πρέπει πάντα να είναι στην πρόοδο και τη βελτίωση, όχι στο να αφήσουμε το άγχος να κυριαρχήσει στη ζωή όλων.
Ρώτησε πώς μπορείς να βοηθήσεις
Όταν αισθάνεσαι πως δεν μπορείς να βοηθήσεις το σύντροφό σου, θυμήσου: Δεν χρειάζεται να μαντεύεις ή να βασίζεσαι σε θεραπευτές και έρευνες. Μπορείς απλά να ρωτήσεις πώς μπορείς να είσαι υποστηρικτική. «Μερικοί άνθρωποι θέλουν κάποιον να τους παρακινήσει να βγουν έξω, ενώ άλλοι χρειάζονται χώρο και χρόνο», λέει η Φανή Ζαφειρίδου. Κι αν έχεις αμφιβολίες, κάνε το πιο απλό πράγμα: Ρώτησε!
