στον ανθρώπινο οργανισμό αφού είναι βιολογικό προϊόν ,με τόσο ιδανική σύσταση που το καθιστά αναντικατάστατο. Κάθε μητέρα έχει το καλύτερο γάλα για τις ανάγκες του δικού της παιδιού στην χρονική περίοδο που εκείνο το λαμβάνει .Μία μητέρα μπορεί να θηλάζει όσο θέλει και μόνο αυτή αποφασίζει για τον πόσο χρόνο θα θηλάσει το μωρό της.
Το γάλα είναι η αποκλειστική τροφή του βρέφους έως τον 6ο μήνα αφού μετά ξεκινά η είσοδος των στερεών τροφών . Μετά τον 6ο μήνα το μωρό μπορεί να θηλάζει κυρίως πρωί – βράδυ, όμως μπορεί να θηλάζει και όποτε το χρειάζεται .Μετά το 1ο χρόνο της ζωής ο θηλασμός συνεχίζεται με τον ίδιο ρυθμό (πρωί-βράδυ) ,αν αυτό είναι ευχάριστο για τη μάνα και το μικρό της παιδί.
Στις περιπτώσεις που η μητέρα για τους δικούς της λόγους (λόγοι υγείας, επαγγελματικοί ή κοινωνικοί) δεν μπορεί να θηλάσει ή να χορηγήσει το δικό της γάλα στο νεογέννητο ,τότε το νεογνό πρέπει να διατραφεί με τεχνητό εξανθρωποποιημένο αγελαδινό γάλα της 1ης βρεφικής ηλικίας. Γίνεται μεγάλη προσπάθεια από τις εταιρείες βρεφικής διατροφής να δημιουργήσουν ένα γάλα 1ης βρεφικής ηλικίας που να μοιάζει με το ανθρώπινο γάλα. Με οδηγό τη σύσταση του μητρικού γάλατος το αγελαδινό γάλα εμπλουτίζεται με, προβιοτικά, αμινοξέα, βιταμίνες ,ολιγοσακχαρίτες, λιπαρά οξέα, αφαιρούνται ουσίες και ιχνοστοιχεία όπως το χλωριούχο νάτριο (αλάτι) με σκοπό να γίνεται εύληπτο και να προκαλεί τα λιγότερα πεπτικά προβλήματα.
Υπάρχει μεγάλη γκάμα γαλάτων 1ης βρεφικής ηλικίας με μικρές διαφορές το ένα από το άλλο εφόσον ακολουθούν κοινές προδιαγραφές που καθορίζονται από τις οδηγίες της ESPGHAN .Η απόφαση για το ποιο είναι το καταλληλότερο γάλα 1ης βρεφικής ηλικίας θα παρθεί με τη βοήθεια του παιδιάτρου ο οποίος παρακολουθεί το βάρος που παίρνει αυτό κάθε μήνα ,τις αντιδράσεις του στη νέα τροφή ,αν κάνει εμετό ,διάρροια, δυσκοιλιότητα ,αν παρουσιάζει εξανθήματα, ατοπική δερματίτιδα .Όταν το γάλα ταιριάζει στο βρέφος τότε αυτό είναι ήρεμο, δεν παρουσιάζει πεπτικά ενοχλήματα (δυσκοιλιότητα,διάρροια,πόνο,εμετό),και βέβαια κερδίζει βάρος.
Με την είσοδο των στερεών τροφών μετά τον 6ο μήνα ,αντικαθιστώντας σταδιακά το δεκατιανό, μεσημεριανό, απογευματινό γάλα με φρουτόκρεμα, σούπα, απογευματινό σνακ (γιαούρτι ή κρέμα )αντίστοιχα ,το γάλα αλλάζει και γίνεται 2ης βρεφικής ηλικίας. Το γάλα αυτό είναι εμπλουτισμένο σε θρεπτικά συστατικά ,έχει περισσότερες θερμίδες από το γάλα της 1ης βρεφικής ηλικίας έτσι ώστε να καλύπτει τις ανάγκες της ηλικίας αυτής. Το γάλα αποτελεί το πρωινό και το βραδινό γεύμα του βρέφους.
Μετά το 1ο χρόνο της ζωής του ένα υγιές παιδί πίνει γάλα πρωί βράδυ ,συνολικά πίνει περίπου 500 ml το 24ωρο και μπορεί να καταναλώσει αγελαδινό γάλα σε οποιαδήποτε μορφή. Τα τελευταία χρόνια , στα πλαίσια της προσπάθειας για τη βελτίωση της υγείας των παιδιών ,οι εταιρείες βρεφικής διατροφής κυκλοφόρησαν γάλα ειδικά παρασκευασμένο για τις ανάγκες των προνήπιων 1-3 ετών .Πρόκειται για τροποποιημένο αγελαδινό γάλα σε σκόνη ή υγρή μορφή εμπλουτισμένο με βιταμίνες και σίδηρο που φορτίζει το αναπτυσσόμενο με ταχέως ρυθμούς παιδικό σώμα με θρεπτικά στοιχεία που έχει ανάγκη . Την περίοδο αυτή το νήπιο αρρωσταίνει συχνότερα από λοιμώξεις ιογενείς ή μικροβιακές αφού είτε πηγαίνει σε παιδικό σταθμό είτε συγχρωτίζεται με τα μεγαλύτερα αδελφάκια του που πηγαίνουν σχολείο.
Επίσης στην ηλικία 1-3 ετών κάποια παιδιά παρουσιάζουν ανορεξία στα πλαίσια πόνων οδοντοφυίας και άρνησης τροφής (συνήθως αρνούνται να φάνε φρούτα και λαχανικά) γιατί περνούν την φάση του «όχι» .Έτσι ένα εμπλουτισμένο με σίδηρο και βιταμίνες γάλα είναι η καλύτερη επιλογή για την ηλικία αυτή .Στην αγορά κυκλοφορούν και φρέσκα παστεριωμένα γάλατα που είναι εμπλουτισμένα, με μικρό χρόνο συντήρησης στα ψυγεία όπως επίσης και γάλατα υψηλής παστερίωσης U.H.T. με μεγαλύτερο χρόνο συντήρησης στο ψυγείο επίσης εμπλουτισμένα με σίδηρο και βιταμίνες.
Μία γνωστή κατηγορία γαλάτων είναι το εβαπορέ γάλα δηλαδή γάλα που έχει υποστεί αφυδάτωση και χρειάζεται ανασύσταση με νερό. Το μειονέκτημά του είναι ότι δεν είναι φρέσκο προιόν, συνήθως είναι πολύ πλούσιο σε σάκχαρα και ευθύνεται όταν γίνεται υπερκατανάλωση (περισσότερα από δύο ποτήρια την ημέρα) για παιδική παχυσαρκία .Το πλεονέκτημά του είναι ότι είναι φτηνό ,μπορεί να μεταφερθεί και αποθηκευτεί ,δεν χρειάζεται συντήρηση και το βρίσκεις παντού.
Οι γονείς πάντα σε συνεργασία με τον παιδίατρο του παιδιού τους αποφασίζουν για το γάλα που πρέπει να δώσουν στο παιδί τους ανάλογα με την κατάσταση της υγείας του και τον τρόπο ζωής της οικογένειας.
