Του Γιώργου Δελαστίκ
‘Ένα πράγμα το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ – το ίδιο που έδειξε και το Συνέδριο της ΝΔ που προηγήθηκε: τόσο το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης όσο και το κυβερνών κόμμα ετοιμάζονται για τις επόμενες εκλογές, που κανείς δεν πιστεύει ότι θα διεξαχθούν στο τέλος της τετραετίας, τον Ιούνιο, δηλαδή, του 2016. Και όταν λέμε ετοιμάζονται, δεν εννοούμε ότι επεξεργάζονται κυβερνητικά προγράμματα. Προετοιμάζονται για το δίλημμα στο οποίο θα κληθεί να απαντήσει το εκλογικό σώμα: Ποιον θέλει για πρωθυπουργό, τον Σαμαρά ή τον Τσίπρα;
Η τακτική της ΝΔ έχει ήδη διαφανεί. Με δεδομένο ότι η μνημονιακή πολιτική που ακολουθεί σε εκδοχή ίδια και χειρότερη απ’ αυτή του Γιώργου Παπανδρέου καταβαραθρώνει την οικονομία της χώρας και εξαθλιώνει μαζικά εκατομμύρια Έλληνες, μόνο σε μία περίπτωση μπορεί να επανεκλεγεί ο Σαμαράς: αν η ΝΔ καταφέρει να τρομοκρατήσει τον ελληνικό λαό ότι η καταστροφή θα είναι ακόμη μεγαλύτερη σε περίπτωση που γίνει πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας!
Μοναδικός σύμμαχος της ΝΔ είναι ο παράλογος, αόριστος φόβος. Χωρίς αυτό τον παρανοϊκό παράγοντα, ένα κόμμα που με την πολιτική του βύθισε στη δυστυχία μια ολόκληρη χώρα είναι εκλογικά χαμένο εκ των προτέρων. Ένας πρωθυπουργός σαν τον Αντώνη Σαμαρά, που μαζί με τον Γιώργο Παπανδρέου είναι οι χειρότεροι, οι πιο ολέθριοι πρωθυπουργοί που κυβέρνησαν ποτέ την Ελλάδα, χειρότεροι ακόμη κι από το λαομίσητο Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, είναι κανονικά αδιανόητο να επανεκλεγεί.
Μήπως είναι καλύτερος;
Ποτέ δεν επανεκλέγει κανένας έναν ηγέτη που κατέστρεψε τη χώρα, όπως ο Σαμαράς ή ο Βενιζέλος. Μόνο σε περίπτωση αλλόφρονος πανικού μπορεί να διαπράξει τέτοιο εγκληματικό σφάλμα. Τον πανικό αυτό θα προσπαθήσουν, λοιπόν, να τον καλλιεργήσουν με όλα τα μέσα που διαθέτουν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ.
Ο Αλέξης Τσίπρας, αντιθέτως, έχει το πλεονέκτημα της ελπίδας ή, έστω, της αμφιβολίας «μήπως είναι καλύτερος από τον άθλιο Σαμαρά;». Μέχρι την έναρξη της εποχής του Μνημονίου και τις κοσμογονικές ανακατατάξεις των δύο περσινών εκλογικών αναμετρήσεων, η αριστερή προέλευση του νεαρού προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ προσέκρουε στην προκατάληψη του εκλογικού σώματος.
Σε βουλευτικές εκλογές ποτέ η Αριστερά στην Ελλάδα δεν ξεπερνούσε το 15%.
Αυτοί οι φραγμοί όμως έπεσαν. Αυτό το εμπόδιο ξεπεράστηκε, καθώς πέρσι τα κόμματα της Αριστεράς πήραν πάνω από 32% των ψήφων, την ώρα που το ΠΑΣΟΚ μόλις και μετά βίας ξεπέρασε το 12% και όλες ανεξαιρέτως οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ήδη βρίσκεται πολύ χαμηλότερα, σίγουρα σε μονοψήφιο ποσοστό.
Δεν υφίστανται επομένως εμπόδια στο δρόμο του Αλέξη Τσίπρα προς την πρωθυπουργία οφειλόμενα στη νοοτροπία των Ελλήνων ψηφοφόρων. Από αυτή τη σκοπιά, ο δρόμος για την πρωθυπουργία είναι ανοιχτός για τον ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ. Άλλα είναι τα προβλήματα που πρέπει να λύσει για να μπορέσει να γίνει πρωθυπουργός.
Αριστερά και εξουσία
Όλος ο ελληνικός λαός γνωρίζει ότι η πρωθυπουργία είναι ενός ανδρός αρχή. Στους μη αριστερούς προκάλεσε επομένως έκπληξη η εικόνα των εργασιών του Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν μπορούσαν να κατανοήσουν την άρνηση των συνιστωσών να αυτοδιαλυθούν προκειμένου να διευκολύνουν την κατάληψη της εξουσίας ή τη σφοδρή αντιπαράθεση για το αν ο Τσίπρας πρέπει να εκλεγεί πρόεδρος με την ψήφο των συνέδρων απευθείας ή μέσω της Κεντρικής Επιτροπής.
Ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, φυσικά, έχει πλήρως συνειδητοποιήσει ότι μόνο αν έχει και θεσμικά κατοχυρώσει τον αδιαφιλονίκητα ηγετικό του ρόλο μπορεί να διεκδικήσει την πρωθυπουργία. Γι’ αυτό και επέβαλε στο Συνέδριο την άμεση εκλογή του, όπως και την κατάργηση των συνιστωσών, έστω και σε «εύλογο» χρονικό διάστημα.
Αριστερά και εξουσία είναι έννοιες ασυμβίβαστες στην Ελλάδα, τουλάχιστον μέχρι τώρα. Τη μία και μοναδική φορά που σύσσωμη η Αριστερά συμμετείχε, προ ενός τετάρτου του αιώνα, στην κυβέρνηση, το 1989-1990, με τον Φλωράκη και τον Κύρκο υπό τον Μητσοτάκη στις κυβερνήσεις Τζαννετάκη και Ζολώτα, κυριολεκτικά γελοιοποιήθηκε ως θλιβερή «τσόντα» και απέσπασε τη λαϊκή περιφρόνηση.
Η πρόσφατη προσκόλληση της ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση Σαμαρά είναι μια ακόμη πιο κακοήθης εκδοχή του «βρώμικου ’89», αν καισυνιστάέναπολύπιομερικόφαινόμενο και είναι άκρως συζητήσιμο αν η ΔΗΜΑΡ μπορεί να καταταγεί στην Αριστερά.
Αριστερή κυβέρνηση; Όχι!
Αν στις επόμενες εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ αναδειχθεί πρώτο κόμμα, πράγμα που δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να αποκλειστεί αφ’ ης στιγμής είναι ήδη αξιωματική αντιπολίτευση από πέρσι, θα κληθεί να σχηματίσει κυβέρνηση είτε μόνος του, στην ελάχιστα διαγραφόμενη σήμερα ως πιθανή περίπτωση που κατακτήσει την αυτοδυναμία στη Βουλή, είτε συνεργαζόμενος με άλλα κόμματα.
Ο Αλέξης Τσίπρας προβάλλει την εκδοχή της αριστερής κυβέρνησης. Αυτό πρακτικά σημαίνει συγκυβέρνηση με το ΚΚΕ. Ίσως και με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αν η τελευταία κατορθώσει να μπει στη Βουλή, στόχο από τον οποίο απέχει.
Από τη στιγμή όμως που το ΚΚΕ, το οποίο έχει σίγουρα εξασφαλίσει την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση με καμιά δεκαπενταριά βουλευτές, αρνείται μετά μανίας και πάθους κάθε συζήτηση συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, τον οποίο θεωρεί ως το μεγαλύτερο εχθρό του, η έννοια της αριστερής κυβέρνησης είναι κοινοβουλευτικά ανυπόστατη σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ αναζητήσει συμμάχους για να τη συγκροτήσει.
Αριστερή κυβέρνηση είναι αδύνατον να προκύψει από συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με τη ΔΗΜΑΡ ή κάποια απομεινάρια του ΠΑΣΟΚ που θα έχουν κάνει αντιμνημονιακή πολιτική κωλοτούμπα.
Χωρίς το ΚΚΕ αριστερή κυβέρνηση δεν γίνεται. Εκτός πια κι αν ο ΣΥΡΙΖΑ κατακτήσει αυτοδυναμία, οπότε το πολιτικό σκηνικό θα έχει ανατραπεί εκ βάθρων.
Αντιμνημονιακή, ναι!
Η άρνηση του ΚΚΕ να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ για το σχηματισμό αριστερής κυβέρνησης αντικειμενικά τον εξωθεί στη συμμαχία με τους Ανεξάρτητους Έλληνες του Πάνου Κομμένου, οπότε αυτομάτως ο στόχος της αριστερής κυβέρνησης υποβαθμίζεται στο επίπεδο συγκρότησης αντιμνημονιακής κυβέρνησης.
Αυτό σίγουρα απογοητεύει ή εξοργίζει τους αριστερούς ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, κάποιοι από τους οποίους ίσως και να τον εγκαταλείψουν. Είναι εξόφθαλμο ότι σε μια τέτοια περίπτωση οι ΑΝΕΛ θα λειτουργήσουν ως παράγοντας εγκλωβισμού του ΣΥΡΙΖΑ στο σύστημα. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε συστημικό κόμμα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ δεν θα είναι αντιμνημονιακή, κάθε άλλο. Θεωρητικά μιλώντας, οι ΑΝΕΛ έχουν τη δυνατότητα -ως συντηρητικό κόμμα που τα στελέχη και οι ψηφοφόροι του προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από τη ΝΔ και ως εκ τούτου δεν έχουν τα κόμπλεξ των αριστερών- να επιμένουν σε πιο σκληρή αντιμνημονιακή γραμμή.
Βέβαια, το αν θα συμβεί στην πράξη κάτι τέτοιο είναι πολύ συζητήσιμο, γιατί αν οι ΑΝΕΛ συμμετέχουν σε κυβέρνηση, πληθώρα στελεχών της ΝΔ θα την εγκαταλείψουν και θα σπεύσουν να προσχωρήσουν στους ΑΝΕΛ, νοθεύοντας αντικειμενικά την αντιμνημονιακή τους γραμμή.
Ψήφος οργής
Οι πιθανότητες να γίνει ο Αλέξης Τσίπρας πρωθυπουργός είναι πάρα πολλές. Η πολιτική του Αντώνη Σαμαρά είναι ίδια και χειρότερη απ’ αυτή του Γιώργου Παπανδρέου και προκαλεί αντίστοιχα συναισθήματα απέχθειας, απόγνωσης και πολιτικού μίσους.
Όλο και περισσότερα τμήματα του ελληνικού πληθυσμού δείχνουν να καταλαμβάνονται από το συναίσθημα «να φύγει η χολέρα!» απέναντι στη συγκυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου. Είναι εξαιρετικά πιθανό να επαναληφθεί αυτό που έγινε στις εκλογές του 1993. Τότε, δηλαδή, που ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο οποίος είχε εκλεγεί πανίσχυρος το 1990 με το εκπληκτικό ποσοστό του 46,89% και με πλήρη ιδεολογική και πολιτική κυριαρχία, συνετρίβη από τον άρρωστο και ημιθανή Ανδρέα Παπανδρέου επειδή ο ελληνικός λαός είχε απηυδήσει με την αντιλαϊκή πολιτική του και ήθελε πάση θυσία να απαλλαγεί απ’αυτόν.
Το τι θα κάνει, βέβαια, ο Αλέξης Τσίπρας όταν θα έρθει στην εξουσία, το πώς, δηλαδή, θα κυβερνήσει, είναι εντελώς διαφορετική ιστορία. Ανεξαρτήτως προθέσεων και διακηρύξεων, παραμένει αενάως σε ισχύ το ρητό «αρχή άνδρα δείκνυσι».
Ποιος το φανταζόταν, άλλωστε, ότι ο Αντώνης Σαμαράς θα αποδεικνυόταν ίδιος και χειρότερος του Γιώργου Παπανδρέου; Κανένας, ούτε ο χειρότερος εχθρός του. Κι όμως, αυτό απέδειξαν οι άθλιες πράξεις του ως πρωθυπουργού.
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜΗΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗ
Θα μου πείτε τώρα «Μας κοροϊδεύεις;»