Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΛΩΣΣΑ a.klossas@eleftherotypia.net.
Με μία μόνο φοροελάφρυνση και
«μυρωδιά» ακόμα περισσότερων μέτρων κατατέθηκε χθες στη Βουλή το
προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2015, το οποίο όμως θα είναι
«περιορισμένης» διάρκειας, καθώς συντάχθηκε με την «ανοχή» και όχι την
έγκριση της τρόικας. Σε ένα κείμενο 47 σελίδων η κυβέρνηση παρουσιάζει
πώς θα ήθελε να είναι η ελληνική οικονομία, δείχνοντας ότι δεν έχει
επαφή με την ελληνική πραγματικότητα.
Aγιασμός χθες στη Bουλή, με τον πρωθυπουργό και τους υπουργούς να σταυροκοπιούνται μήπως βγάλουν το χειμώνα
Αυτό αποδεικνύεται περίτρανα από το γεγονός ότι υπολογίζει
αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης για το 2015 στο 2,9%, καθώς εκτιμά ότι η
αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, η μείωση των εργοδοτικών εισφορών, η
καλύτερη εξέλιξη του ΑΕΠ στα δύο τελευταία τρίμηνα του 2014, η
εντυπωσιακή αύξηση του τουρισμού και το 2015, θα οδηγήσουν σε
«υπερθέρμανση» της ελληνικής οικονομίας.
Ωστόσο, αν και το υπουργείο Οικονομικών στηρίζει την επίτευξη
των αισιόδοξων προβλέψεων του προϋπολογισμού στην ανάπτυξη της ελληνικής
οικονομίας, σπεύδει να μειώσει κατά 400 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2014
το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, προβλέποντας κονδύλι 6,4 δισ. ευρώ για
το 2015 σε σχέση με τα 6,8 δισ. ευρώ που είναι η εκτίμηση για το 2014.
Οι φόροι
Η «ανοχή» της τρόικας έγκειται στο γεγονός ότι το σενάριο του
προϋπολογισμού βασίζεται στο γεγονός ότι το 2015 το δημοσιονομικό κενό
είναι μόλις 225 εκατ. ευρώ, το οποίο θα καλυφθεί χωρίς τη λήψη νέων
μέτρων, εκτός βέβαια της διατήρησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για
ακόμα μία χρονιά. Αντίθετα όμως από τις αισιόδοξες προβλέψεις της
κυβέρνησης, η τρόικα επιμένει ότι το δημοσιονομικό κενό αγγίζει τα 2
δισ. ευρώ και αφήνει «ανοιχτό» για το δεύτερο κύκλο διαπραγμάτευσης το
θέμα των νέων μέτρων.
«Κοίτα να δεις τι γράφουμε...»
Αντίστοιχα, το προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπει αύξηση
κατά 1,7 δισ. ευρώ των άμεσων και έμμεσων φόρων χωρίς τη λήψη νέων
μέτρων, καθώς η εκτίμηση είναι ότι τα έσοδα θα αυξηθούν από την αύξηση
του φορολογητέου εισοδήματος λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών
και τη νέα ρύθμιση για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές όταν και αν αυτή
εφαρμοστεί. Προφανώς και στο προσχέδιο δεν υπολογίζεται το γεγονός ότι
οι φορολογούμενοι έχουν φτάσει στα όριά τους και οι ληξιπρόθεσμες
οφειλές «τρέχουν» με ρυθμό 1 δισ. ευρώ το μήνα.
Κατά τα άλλα το προσχέδιο στοχεύει σε σχεδόν ισοσκελισμένο
προϋπολογισμό. Το 2015 εκτιμά δημοσιονομικό έλλειμμα (σημ. μαζί με τη
δαπάνη για αποπληρωμή τόκων) στο 0,2% του ΑΕΠ αλλά και πρωτογενές
πλεόνασμα (σημ. χωρίς τόκους) στο 2,9% του ΑΕΠ το 2015 (έναντι
μνημονιακού στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3% του ΑΕΠ).
Αντίστοιχα η πρόβλεψη για το 2014 είναι ότι ο στόχος του
πρωτογενούς πλεονάσματος θα υπερβεί το μνημονικό του 1,5% και θα κλείσει
στο 2% του ΑΕΠ.
Οι «πλούσιες» κυβερνητικές εξαγγελίες για φοροελαφρύνσεις
κατέληξαν στη φτωχή μείωση κατά 30% του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο
πετρέλαιο θέρμανσης, έστω και αν το μέτρο έχει χαρακτηριστεί ως
αποτυχημένο από την κυβέρνηση. Κατά τα άλλα το κείμενο του προσχεδίου
επαναλαμβάνει ότι θα διατηρηθεί στο 13% ο ΦΠΑ στην εστίαση, αλλά δεν
γίνεται καμία άλλη αναφορά σχετικά με τη μείωση των υπόλοιπων
φορολογικών συντελεστών, όπως είχε αναφέρει ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ.
Μέσω της «λιτότητας» στην παράθεση των στοιχείων, από την οποία
διέπεται το κείμενο, η κυβέρνηση προσπαθεί να κρύψει τις αδυναμίες της
ελληνικής οικονομίας και την υπεραισιοδοξία των στόχων και των
προβλέψεων.
Το ΑΕΠ
Οι εκτιμήσεις του προσχεδίου βασίζονται σε αύξηση του ΑΕΠ κατά
0,6% φέτος και κατά 2,9% το 2015. Τα καθαρά έσοδα προβλέπεται να
αυξηθούν το 2015 κατά 1 δισ. ευρώ, ενώ και οι δαπάνες εμφανίζονται
αυξημένες κατά 380 εκατ. ευρώ εξαιτίας της πρόβλεψης για την επιστροφή
των αναδρομικών των ενστόλων. Ωστόσο, αν κανείς αφαιρέσει την πρόβλεψη
των 540 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση μισθών και συντάξεων ενστόλων
και δικαστικών, οι δαπάνες θα είναι μειωμένες τουλάχιστον κατά 160 εκατ.
ευρώ.
Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται και το 2015 να
παραμείνει στα ύψη, καθώς προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 316 δισ.
ευρώ ή στο 168% του ΑΕΠ, μειωμένο κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ
έναντι του 2014.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών η μείωση
αυτή οφείλεται, κυρίως, στην επίτευξη σημαντικού πρωτογενούς
πλεονάσματος και στη μεγέθυνση της οικονομίας.
Οι δαπάνες για τόκους χρέους της Κεντρικής Διοίκησης
προβλέπονται να διαμορφωθούν στα 5,9 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 200 εκατ.
ευρώ σε σχέση με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η «υπερθέρμανση» της ελληνικής
οικονομίας από τη νέα χρονιά θα φέρει μείωση της ανεργίας στο 22,5% από
το 24,5% (σε εθνικολογιστική βάση) που θα κλείσει το 2014, αλλά και
επιστροφή σε θετικό ρυθμό πληθωρισμού, ο οποίος θα διαμορφωθεί στο 0,3%.
Στην ανακοίνωσή του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος
Σταϊκούρας αναφέρει ότι «με γνώμονα την κρισιμότητα των στιγμών και το
μέγεθος της προσπάθειας που έχει καταβάλει μέχρι σήμερα η ελληνική
κοινωνία, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη τόσο το ότι βρισκόμαστε σε
διαδικασία διαπραγματεύσεων με τους εταίρους και δανειστές, όσο και την
επιτακτική ανάγκη για συνεννόηση, σύνεση, συνεργασία, ρεαλισμό και
διορατικότητα όλων των μελών του Κοινοβουλίου, προσβλέπουμε σε μια
ειλικρινή και δημιουργική συζήτηση επί του προσχεδίου του κρατικού
προϋπολογισμού του έτους 2015».
** ΣΥΡΙΖΑ: Υπόσχονται, επειδή δεν θα κληθούν ποτέ να τα κάνουν
Πλαστό χαρακτηρίζει το προσχέδιο προϋπολογισμού ο ΣΥΡΙΖΑ που
δίνει τη δυνατότητα στον Αντώνη Σαμαρά να υποσχεθεί πάρα πολλά πράγματα,
γνωρίζοντας πως δεν θα κληθεί ποτέ να απολογηθεί γι' αυτά επειδή
υπάρχει καταληκτική ημερομηνία γι' αυτή την κυβέρνηση. Παράλληλα,
κατηγορεί το κυβερνητικό επιτελείο πως συνεχίζει ακάθεκτο την εφαρμογή
της πολιτικής του Μνημονίου και μάλιστα κατά γράμμα. Ο Ευκλείδης
Τσακαλώτος τόνισε ότι το κείμενο του προσχεδίου αναδεικνύει μεταξύ άλλων
και τις αντιφάσεις της κυβερνητικής πολιτικής. «Από τη μια πλευρά ο κ.
Σαμαράς και άλλα κυβερνητικά στελέχη μιλούν για το τέλος της εποχής των
Μνημονίων. Από την άλλη, το υπ. Οικονομικών λέει ότι η στροφή στην
οικονομική ανάπτυξη προϋποθέτει τη συνέχιση της δημοσιονομικής
προσαρμογής. Η κυβέρνηση φαίνεται ότι ούτε ακούει ούτε καταλαβαίνει τη
συζήτηση που διεξάγεται σήμερα σε όλη την Ευρώπη για την ανάγκη
-τουλάχιστον- χαλάρωσης της δημοσιονομικής πολιτικής που έχει βυθίσει
τις οικονομίες σε μια παγίδα ύφεσης», σημειώνει ο υπεύθυνος Οικονομικών
του ΣΥΡΙΖΑ.
ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΠΟΥ ΤΟΝ ΔΙΑΠΝΕΕΙ, ΚΑΙ ΑΥΤΟΣ Ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΛΙΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΝΑΚΑΜΨΗ
Πάνω οι φόροι, κάτω ασφάλιση, περίθαλψη, κοινωνική προστασία
Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΛΩΣΣΑ a.klossas@eleftherotypia.net
Ακόμα έναν
προϋπολογισμό λιτότητας κρύβει πίσω από τις αισιόδοξες εκτιμήσεις του το
προσχέδιο του προϋπολογισμού, καθώς προβλέπει αύξηση άμεσων και έμμεσων
φόρων συνολικού ύψους 1,7 δισ. ευρώ και αντίστοιχη μείωση δαπανών.
Ακόμα μία χρονιά ο προϋπολογισμός προβλέπει μείωση δαπανών για ασφάλιση,
περίθαλψη και κοινωνική προστασία, ενώ αντίστοιχα «κουρεμένη» κατά 70%
θα είναι και η αύξηση των αποδοχών των ενστόλων, καθώς το υπουργείο
Οικονομικών έχει προβλέψει κονδύλι μόλις 126 εκατ. ευρώ.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι δημοσιονομικές προβλέψεις του
προϋπολογισμού αμφισβητούνται ήδη από την τρόικα, γεγονός που
αποδεικνύεται από τις αόριστες αναφορές για το πώς θα επιτευχθούν οι
στόχοι, τόσο στο σκέλος των εσόδων όσο και στο σκέλος των δαπανών.
ΕΣΟΔΑ: Ονειρα φθινοπωρινής νυκτός
Σε ένα υπεραισιόδοξο σενάριο βασίζεται η πρόβλεψη του προσχεδίου
του κρατικού προϋπολογισμού, ότι τα έσοδα θα αυξηθούν κατά περίπου 1
δισ. ευρώ, χωρίς τη λήψη νέων μέτρων και θα διαμορφωθούν στα 50,67 δισ.
ευρώ, αυξημένα κατά 2,6% έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2015 - 2018.
Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, η αύξηση αυτή αναμένεται να προέλθει, κυρίως, από:
Τα αυξημένα έσοδα, κατά 883 εκατ. ευρώ, λόγω της είσπραξης τους
πρώτους μήνες του 2015 των δύο δόσεων του ΕΝΦΙΑ του έτους 2014. Ωστόσο,
το ποσό αυτό σε δημοσιονομική βάση θα καταγραφεί στο έτος 2014.
Την αύξηση του φορολογητέου εισοδήματος των μισθωτών, λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών.
Την αύξηση της παρακράτησης φόρου από συντάξεις, μετά την
εκκαθάριση των πολλαπλών συντάξεων από έναν εκκαθαριστή (ΗΔΙΚΑ). Η
παρέμβαση αυτή θα αυξήσει το φόρο εισοδήματος, καθώς θα παρακρατείται ο
αναλογών φόρος στην πηγή, ενώ ταυτόχρονα θα ανακουφίσει πολλούς
συνταξιούχους που έπρεπε να καταβάλουν αυξημένο φόρο, σε περιορισμένο
χρονικό διάστημα, μετά την εκκαθάριση των φορολογικών τους δηλώσεων.
Την περαιτέρω βελτίωση της είσπραξης φόρων παρελθόντων ετών,
εξαιτίας των δράσεων και των πρωτοβουλιών που έχουν σχεδιασθεί από τις
αρχές, μεταξύ άλλων και με τη βελτίωση του πλαισίου ρυθμίσεων
ληξιπρόθεσμων φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί ότι στον Τακτικό Προϋπολογισμό
προβλέπονται μειωμένα έσοδα, από τη μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης
στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 30%, και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης
κατά 30%.
Τα έσοδα του ΠΔΕ είναι αυξημένα κατά 954 εκατ. ευρώ, σε ταμειακή
βάση, έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2015-2018 και κατά 754 εκατ. ευρώ, σε
δεδουλευμένη βάση.
Η αύξηση αυτή οφείλεται, κυρίως, στις προκαταβολές, από την
Ε.Ε., για τα προγράμματα που θα υλοποιηθούν κατά τη διάρκεια της
προγραμματικής περιόδου 2014-2020, οι οποίες δεν είχαν ενσωματωθεί στο
ΜΠΔΣ 2015-2018, στα αυξημένα έσοδα από προγράμματα και δράσεις για την
Αγροτική Ανάπτυξη και Αλιεία, τις Μεταναστευτικές Ροές και το νέο
πρόγραμμα της Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής, καθώς επίσης
και στα έσοδα από τις εκτιμώμενες επιστροφές κεφαλαίων που δεν θα
χρησιμοποιηθούν από συγκεκριμένα Ταμεία, λόγω κλεισίματος στις
31/12/2015, της επιλέξιμης περιόδου 2007-2013.
ΔΑΠΑΝΕΣ: Περικοπές ύψους 173 εκατ. ευρώ
Δεν νοείται μνημονιακός προϋπολογισμός χωρίς να περιλαμβάνει
μείωση στο σκέλος των δαπανών, οι οποίες αφορούν ασφάλιση, περίθαλψη και
κοινωνική προστασία. Ετσι και το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το
2015 περιλαμβάνει περικοπή δαπανών ύψους 173 εκατ. ευρώ, ώστε αυτές να
διαμορφωθούν σε 13,91 δισ. ευρώ.
Συνολικά οι δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα
διαμορφωθούν στα 49,224 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 170 εκατ. ευρώ έναντι
του στόχου του ΜΠΔΣ, στα ίδια επίπεδα με το 2014, εάν δεν ληφθούν υπόψη
οι δαπάνες για το πρόγραμμα εξόφλησης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του
2014, ύψους 1,219 δισ. ευρώ.
Οι πρωτογενείς δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού εκτιμάται ότι
θα διαμορφωθούν στα 41,811 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 380 εκατ. ευρώ
έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ και μειωμένες κατά 672 εκατ. ευρώ σε σχέση με
το 2014.
Στο μέτωπο των μισθών και των συντάξεων οι δαπάνες προβλέπεται
να διαμορφωθούν σε 18,68 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 615 εκατ. ευρώ έναντι
του στόχου του ΜΠΔΣ, κυρίως εξαιτίας της αύξησης των αποδοχών στους
ενστόλους. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, η
εξέλιξη αυτή αποδίδεται, κυρίως, στην αύξηση των δαπανών μισθοδοσίας
λόγω:
- της μεταφοράς πιστώσεων από τους λοιπούς υποτομείς της Γενικής
Κυβέρνησης, κυρίως από τους ΟΤΑ α' βαθμού και από τον ΕΟΠΥΥ, λόγω της
μεταφοράς προσωπικού σε φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, κυρίως στα
υπουργεία Υγείας, Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, Δικαιοσύνης,
Εσωτερικών και στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, στο πλαίσιο της
διαδικασίας κινητικότητας του προσωπικού,
- των νέων προσλήψεων προσωπικού με βάση τον κανόνα 1:1 (μία πρόσληψη για κάθε μία αναγκαστική αποχώρηση),
- της καταβολής αυξημένων αποδοχών των στελεχών των Ενόπλων
Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, εν ενεργεία και συνταξιούχων και
- της καταβολής της πρώτης δόσης των αναδρομικών περικοπών
αποδοχών και συντάξεων των δικαστικών και των στελεχών των Ενόπλων
Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας.
ΑΓΟΡΕΣ: Με έντοκα και ομόλογα
«Σήμα» για νέα έξοδο στις αγορές το 2015 δίνει το προσχέδιο του
προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι το απόθεμα των ομολόγων του
ελληνικού Δημοσίου θα ανέλθει στα 75,8 δισ. ευρώ, από 66,8 δισ. ευρώ
που είναι η εκτίμηση για το 2014.
Η διαφορά των 9 δισ. ευρώ προκύπτει από την «ανταλλαγή
υφιστάμενων εκδόσεων ομολόγων με νέες εκδόσεις με σκοπό την παροχή
ρευστότητας σε επιλεγμένα σημεία της καμπύλης αποδόσεων, καθώς και την
περαιτέρω προσφυγή σε δανεισμό στις διεθνείς αγορές με εκδόσεις ομολόγων
διαρκείας μεγαλύτερης των πέντε ετών».
Η βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση του ελληνικού Δημοσίου για το 2015
θα συνεχίσει να υλοποιείται μέσω εκδόσεων εντόκων γραμματίων, ενώ
αναμένεται να συνεχισθεί η σύναψη συμφωνιών repos (3 δισ. ευρώ) για την
κάλυψη των βραχυχρόνιων αναγκών ταμειακής ρευστότητας.
Τέλος, το προσχέδιο αναφέρει πως το ανεξόφλητο ύψος των εντόκων
γραμματίων αναμένεται το 2015 να παραμείνει στα επίπεδα των 14,84 δισ.
ευρώ.
ΕΝΣΤΟΛΟΙ: Ψαλίδι 70%
Ψαλιδισμένες κατά 70% πρέπει να αναμένουν οι ένστολοι την αύξηση
των αποδοχών τους, καθώς αν και το προσχέδιο δεν αναφέρει αναλυτικά το
σχέδιο «διόρθωσης» των μισθών των ενστόλων, προβλέπει δαπάνη έναντι της
επιστροφής των αναδρομικών σε ενστόλους και δικαστικούς, η οποία θα
φτάσει τα 414,7 εκατ. ευρώ και ακόμα 126,2 εκατ. ευρώ η δαπάνη για
αυξήσεις μισθών και συντάξεων των ενστόλων από την 1η Ιουλίου 2014.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα,
η αποκατάσταση του μισθολογίου των ενστόλων θα γίνει αναδρομικά από τον
Ιούλιο 2014, ενώ ακόμα είναι άγνωστο πότε θα ξεκινήσει η καταβολή των
αναδρομικών και σε ποιο βάθος χρόνου. Ωστόσο, έπειτα από απαίτηση της
ΕΛΣΤΑΤ, με το κονδύλι των αναδρομικών η καταγραφή της δαπάνης έγινε στον
προϋπολογισμό του 2014.
http://www.enet.gr/
Φόρος και στον αέρα που αναπνέουμε
Η «πρόβα διαδόχου» από τον Χρυσοχοΐδη προκαλεί αναταράξεις στο ΠΑΣΟΚ.