Περικοπές σε εφάπαξ και επικουρικές συντάξεις έως 30%, αλλά και σε ΕΚΑΣ και στο επίδομα ανεργίας φέρνει ο νέος χρόνος. Η ώρα της εφαρμογής μνημονιακών διατάξεων που έχουν ψηφιστεί ήδη από το 2012 έφτασε, κι έτσι χιλιάδες συνταξιούχοι αλλά και άνεργοι πρόκειται να βιώσουν την πικρή γεύση της μείωσης των μηνιαίων αποδοχών τους. Οι περικοπές πρόκειται να επηρεάσουν και τις κύριες συντάξεις σε ΔΕΚΟ και τράπεζες, λόγω της απώλειας εσόδων που αναμένεται να προκληθεί από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Πιο αναλυτικά, οι περικοπές που έρχονται μαζί με το 2014 είναι οι εξής:
Εφάπαξ: Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού του από την 1/1/2014, που επηρεάζει κυρίως τους δημόσιους υπαλλήλους. Η εφαρμογή ενός νέου μαθηματικού τύπου, σε συνδυασμό με ατομικά μερίδια ασφάλισης για κάθε ασφαλισμένο ξεχωριστά, υπολογίζεται ότι θα προκαλέσουν περικοπές έως 30% στα εφάπαξ βοηθήματα. Στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ) υπάρχουν στην αναμονή περίπου 35.000 αιτήσεις χορήγησης εφάπαξ, οι οποίες εκκρεμούν από τον Σεπτέμβριο του 2011. Το υπουργείο Εργασίας δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα αν οι περικοπές στα εφάπαξ θα συμπεριλάβουν και τις περιπτώσεις αυτές που, ενώ έχουν υποβληθεί οι απαραίτητες αιτήσεις, ακόμα δεν έχουν δικαιωθεί οι δικαιούχοι. ...
Επικουρικές συντάξεις:
Ανάλογη περίπτωση με το εφάπαξ, με τις περικοπές επίσης να κυμαίνονται έως το 30%, μόνο που ο νέος τρόπος υπολογισμού αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το β' εξάμηνο του 2014. Πρόκειται να εφαρμοστεί ρήτρα μηδενικού ελλείμματος για το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) που έχει αναλάβει τη χορήγηση περίπου του 90% των επικουρικών συντάξεων. Το 2013 έκλεισε με το ΕΤΕΑ να καταγράφει έλλειμμα περίπου 300.000.000 ευρώ. Η εκτίμηση αρμόδιων στελεχών της Κοινωνικής Ασφάλισης είναι, ότι εάν δεν παρθούν μέτρα, το 2014 θα προκύψουν νέα ελλείμματα που μπορεί να υπερβούν τα 400.000.000 ευρώ. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, θα έχει στο εξής το δικαίωμα ο υπουργός Εργασίας να αποφασίζει μείωση των επικουρικών συντάξεων που χορηγούνται σε τέτοιο ποσοστό, ώστε να εξαφανίζεται το έλλειμμα στο Ταμείο.
ΕΚΑΣ: Η καταβολή του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων διακόπτεται από την 1/1/2014 και μετά σε όσους το λάμβαναν έως τώρα και είναι ηλικίας κάτω των 65 ετών. Υπολογίζεται ότι χάνουν το εν λόγω βοήθημα τουλάχιστον 60.000 χαμηλοσυνταξιούχοι, εκ των οποίων 22.000 είναι ανάπηροι, οι οποίοι δεν εξαιρούνται από την περικοπή αυτή.
Επίδομα ανεργίας: Χάνεται το επίδομα των 360 ευρώ τον μήνα από περίπου 50.000 δικαιούχους, επειδή από 1/1/14 οι ημέρες επιδότησης μειώνονται σε 400 σε βάθος τετραετίας, από 450 που ήταν ως τώρα. Οι κατηγορίες εποχικά ανέργων που θίγονται είναι οι εργαζόμενοι στον τουρισμό, όσοι δουλεύουν σε φροντιστήρια ξένων γλωσσών ή μέσης εκπαίδευσης και οι οικοδόμοι. Ολες οι παραπάνω κατηγορίες εργαζομένων χρησιμοποιούν κάθε χρόνο το βοήθημα του επιδόματος ανεργίας, καθώς δεν εργάζονται όλο τον χρόνο, και μόλις λήξει η σύμβασή τους κατατάσσονται στους εγγεγραμμένους ανέργους του ΟΑΕΔ. Αυτή τη φορά όμως, αν και θα προστεθούν ξανά στη λίστα των εγγεγραμμένων ανέργων, πολλοί από αυτούς δεν θα έχουν δικαίωμα να πάρουν το επίδομα ανεργίας, αφού θα έχουν συμπληρώσει το ανώτατο όριο των 400 ημερών επιδότησης σε βάθος τετραετίας. Ετσι για κάποιους μήνες θα αναγκαστούν να μείνουν χωρίς εισόδημα...
Κατώτατος μισθός: Σύμφωνα με τη μνημονιακή δέσμευση, το υπουργείο Εργασίας υποχρεώνεται το πρώτο τρίμηνο του 2014 να επανεξετάσει το σύστημα καθορισμού του κατώτατου μισθού των 586 ευρώ στον ιδιωτικό τομέα. Θεωρητικά θα πρέπει να λάβει υπόψη τις προτάσεις που θα καταθέσουν εμπειρογνώμονες από τη μεριά των εργαζομένων (ΓΣΕΕ) αλλά και των εργοδοτών (ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ), αλλά και να προσμετρήσει μεγέθη όπως το ύψος της ανεργίας τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, αλλά και η ύφεση της οικονομίας. Το υπουργείο Εργασίας έχει καταρχάς δεσμευτεί ότι δεν πρόκειται να αλλάξει προς τα κάτω ο κατώτατος μισθός έως το 2017, όμως με την ανεργία να συνεχίζει να κινείται ανοδικά και την ύφεση να υποδέχεται το νέο έτος, είναι άγνωστο εάν η αρχική δέσμευση αρθεί. Αλλωστε, η πάγια θέση της τρόικας είναι ότι στην Ελλάδα πρέπει να επικρατήσουν μισθοί... Ρουμανίας και Βουλγαρίας.
ΟΓΑ: Αυξάνεται κατά 2,5% η εισφορά στον κλάδο υγείας του οργανισμού. Επίσης, προωθείται διάταξη για συνταξιοδότηση των αγροτών σε ηλικία 62 ετών με 40 έτη ασφάλισης.
ΟΑΕΕ: Εντός του 2014 όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες ήταν ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ, μια και η έδρα τους βρισκόταν σε περιοχή κάτω των 2.000 κατοίκων, θα μεταφερθούν στον ΟΑΕΕ. Στόχος είναι να αυξηθούν τα έσοδα του Ταμείου, που βρίσκεται στα όρια του συναγερμού. Επίσης, στο εξής οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα καλούνται να καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές τους κάθε μήνα και όχι κάθε δίμηνο, όπως ίσχυε ως τώρα.
Η μείωση (3,9%) των εργοδοτικών εισφορών
Εργοδοτικές εισφορές: Πρόκειται για δέσμευση να μειωθούν κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες έως το τέλος του 2016, με το υπουργείο Εργασίας να ψάχνει ισοδύναμα μέτρα για να καλύψει πιθανές απώλειες εσόδων από τα ασφαλιστικά ταμεία, ύψους άνω των 800.000.000 ευρώ. Στόχος είναι η μείωση το 2014 να κυμανθεί στα επίπεδα των 1,4 ποσοστιαίων μονάδων για να είναι ανάλογα μικρότερο το ποσό που θα απολέσουν τα ασφαλιστικά ταμεία, με τον κίνδυνο να προκληθούν περικοπές στις συντάξεις για να καλυφθεί η τρύπα που δημιουργείται, να είναι υπαρκτός.
Εισφορές σε ΔΕΚΟ - τράπεζες: Η μείωση των εισφορών τους στα επίπεδα του ΙΚΑ θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή από την 1/1/2014 και μετά. Πρόκειται για μέτρο που εφαρμόζεται ως συνέπεια του νόμου Πετραλιά ήδη από το 2008 και με τον τρόπο αυτό θα υποχωρήσουν στο 20% οι εισφορές. Υπάρχει ο κίνδυνος να προκληθούν μειώσεις στις συντάξεις που χορηγούνται από ΔΕΚΟ και τράπεζες, λόγω σοβαρού περιορισμού των εσόδων των Ταμείων κύριας ασφάλισης.
Εφάπαξ: Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού του από την 1/1/2014, που επηρεάζει κυρίως τους δημόσιους υπαλλήλους. Η εφαρμογή ενός νέου μαθηματικού τύπου, σε συνδυασμό με ατομικά μερίδια ασφάλισης για κάθε ασφαλισμένο ξεχωριστά, υπολογίζεται ότι θα προκαλέσουν περικοπές έως 30% στα εφάπαξ βοηθήματα. Στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ) υπάρχουν στην αναμονή περίπου 35.000 αιτήσεις χορήγησης εφάπαξ, οι οποίες εκκρεμούν από τον Σεπτέμβριο του 2011. Το υπουργείο Εργασίας δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα αν οι περικοπές στα εφάπαξ θα συμπεριλάβουν και τις περιπτώσεις αυτές που, ενώ έχουν υποβληθεί οι απαραίτητες αιτήσεις, ακόμα δεν έχουν δικαιωθεί οι δικαιούχοι. ...
Επικουρικές συντάξεις:
Ανάλογη περίπτωση με το εφάπαξ, με τις περικοπές επίσης να κυμαίνονται έως το 30%, μόνο που ο νέος τρόπος υπολογισμού αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το β' εξάμηνο του 2014. Πρόκειται να εφαρμοστεί ρήτρα μηδενικού ελλείμματος για το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) που έχει αναλάβει τη χορήγηση περίπου του 90% των επικουρικών συντάξεων. Το 2013 έκλεισε με το ΕΤΕΑ να καταγράφει έλλειμμα περίπου 300.000.000 ευρώ. Η εκτίμηση αρμόδιων στελεχών της Κοινωνικής Ασφάλισης είναι, ότι εάν δεν παρθούν μέτρα, το 2014 θα προκύψουν νέα ελλείμματα που μπορεί να υπερβούν τα 400.000.000 ευρώ. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, θα έχει στο εξής το δικαίωμα ο υπουργός Εργασίας να αποφασίζει μείωση των επικουρικών συντάξεων που χορηγούνται σε τέτοιο ποσοστό, ώστε να εξαφανίζεται το έλλειμμα στο Ταμείο.
ΕΚΑΣ: Η καταβολή του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων διακόπτεται από την 1/1/2014 και μετά σε όσους το λάμβαναν έως τώρα και είναι ηλικίας κάτω των 65 ετών. Υπολογίζεται ότι χάνουν το εν λόγω βοήθημα τουλάχιστον 60.000 χαμηλοσυνταξιούχοι, εκ των οποίων 22.000 είναι ανάπηροι, οι οποίοι δεν εξαιρούνται από την περικοπή αυτή.
Επίδομα ανεργίας: Χάνεται το επίδομα των 360 ευρώ τον μήνα από περίπου 50.000 δικαιούχους, επειδή από 1/1/14 οι ημέρες επιδότησης μειώνονται σε 400 σε βάθος τετραετίας, από 450 που ήταν ως τώρα. Οι κατηγορίες εποχικά ανέργων που θίγονται είναι οι εργαζόμενοι στον τουρισμό, όσοι δουλεύουν σε φροντιστήρια ξένων γλωσσών ή μέσης εκπαίδευσης και οι οικοδόμοι. Ολες οι παραπάνω κατηγορίες εργαζομένων χρησιμοποιούν κάθε χρόνο το βοήθημα του επιδόματος ανεργίας, καθώς δεν εργάζονται όλο τον χρόνο, και μόλις λήξει η σύμβασή τους κατατάσσονται στους εγγεγραμμένους ανέργους του ΟΑΕΔ. Αυτή τη φορά όμως, αν και θα προστεθούν ξανά στη λίστα των εγγεγραμμένων ανέργων, πολλοί από αυτούς δεν θα έχουν δικαίωμα να πάρουν το επίδομα ανεργίας, αφού θα έχουν συμπληρώσει το ανώτατο όριο των 400 ημερών επιδότησης σε βάθος τετραετίας. Ετσι για κάποιους μήνες θα αναγκαστούν να μείνουν χωρίς εισόδημα...
Κατώτατος μισθός: Σύμφωνα με τη μνημονιακή δέσμευση, το υπουργείο Εργασίας υποχρεώνεται το πρώτο τρίμηνο του 2014 να επανεξετάσει το σύστημα καθορισμού του κατώτατου μισθού των 586 ευρώ στον ιδιωτικό τομέα. Θεωρητικά θα πρέπει να λάβει υπόψη τις προτάσεις που θα καταθέσουν εμπειρογνώμονες από τη μεριά των εργαζομένων (ΓΣΕΕ) αλλά και των εργοδοτών (ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ), αλλά και να προσμετρήσει μεγέθη όπως το ύψος της ανεργίας τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, αλλά και η ύφεση της οικονομίας. Το υπουργείο Εργασίας έχει καταρχάς δεσμευτεί ότι δεν πρόκειται να αλλάξει προς τα κάτω ο κατώτατος μισθός έως το 2017, όμως με την ανεργία να συνεχίζει να κινείται ανοδικά και την ύφεση να υποδέχεται το νέο έτος, είναι άγνωστο εάν η αρχική δέσμευση αρθεί. Αλλωστε, η πάγια θέση της τρόικας είναι ότι στην Ελλάδα πρέπει να επικρατήσουν μισθοί... Ρουμανίας και Βουλγαρίας.
ΟΓΑ: Αυξάνεται κατά 2,5% η εισφορά στον κλάδο υγείας του οργανισμού. Επίσης, προωθείται διάταξη για συνταξιοδότηση των αγροτών σε ηλικία 62 ετών με 40 έτη ασφάλισης.
ΟΑΕΕ: Εντός του 2014 όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες ήταν ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ, μια και η έδρα τους βρισκόταν σε περιοχή κάτω των 2.000 κατοίκων, θα μεταφερθούν στον ΟΑΕΕ. Στόχος είναι να αυξηθούν τα έσοδα του Ταμείου, που βρίσκεται στα όρια του συναγερμού. Επίσης, στο εξής οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα καλούνται να καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές τους κάθε μήνα και όχι κάθε δίμηνο, όπως ίσχυε ως τώρα.
Η μείωση (3,9%) των εργοδοτικών εισφορών
Εργοδοτικές εισφορές: Πρόκειται για δέσμευση να μειωθούν κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες έως το τέλος του 2016, με το υπουργείο Εργασίας να ψάχνει ισοδύναμα μέτρα για να καλύψει πιθανές απώλειες εσόδων από τα ασφαλιστικά ταμεία, ύψους άνω των 800.000.000 ευρώ. Στόχος είναι η μείωση το 2014 να κυμανθεί στα επίπεδα των 1,4 ποσοστιαίων μονάδων για να είναι ανάλογα μικρότερο το ποσό που θα απολέσουν τα ασφαλιστικά ταμεία, με τον κίνδυνο να προκληθούν περικοπές στις συντάξεις για να καλυφθεί η τρύπα που δημιουργείται, να είναι υπαρκτός.
Εισφορές σε ΔΕΚΟ - τράπεζες: Η μείωση των εισφορών τους στα επίπεδα του ΙΚΑ θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή από την 1/1/2014 και μετά. Πρόκειται για μέτρο που εφαρμόζεται ως συνέπεια του νόμου Πετραλιά ήδη από το 2008 και με τον τρόπο αυτό θα υποχωρήσουν στο 20% οι εισφορές. Υπάρχει ο κίνδυνος να προκληθούν μειώσεις στις συντάξεις που χορηγούνται από ΔΕΚΟ και τράπεζες, λόγω σοβαρού περιορισμού των εσόδων των Ταμείων κύριας ασφάλισης.
