Εξέλιπεν η σοφία 108 χρόνων του
συνδημότη μας Εμμανουήλ Κριαρά
Απεβίωσε υπερπλήρης ημερών ο συνδημότης μας φιλόλογος και
ομότιμος καθηγητής του Αριστοτελείου πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Εμμανουήλ
Κριαράς, η σημαντικότατη φυσιογνωμία της Ελλάδας στον χώρο των ανθρωπιστικών
σπουδών που με το έργο του συνέβαλε τα μέγιστα στη μελέτη των νέων ελληνικών
και στην εμβάθυνση του δημοτικισμού.
«Είμαι δημοτικιστής, δήμαρχε, από τα νεανικά μου χρόνια», μου
είπε ο Εμμανουήλ Κριαράς σε μια κατ’ ιδίαν συνάντηση, επισημαίνοντας
μάλιστα ότι «κάτω από δύσκολες συνθήκες και κινδύνους διατυπώναμε και
υπερασπιζόμαστε με τη γυναίκα μου τις ιδέες μας για τη γλώσσα, για την ελευθερία
του λόγου, για μια δίκαιη κοινωνία. Πιστεύαμε στα ίδια: δημοτικισμό,
δημοκρατία, σοσιαλισμό».
Ο Εμμανουήλ Κριαράς γεννήθηκε το 1906 στον Πειραιά αλλά η
κρητική καταγωγή του έρεε μέσα του κάθε στιγμή. Γι αυτό και ήθελε να είναι η
Κρήτη ο τελευταίος του προορισμός.
«Δεν ήλπιζα μακρά ζωή», έλεγε, γιατί η ζωή του αναπόφευκτα
συνδέθηκε με όλες τις ιστορικές περιπέτειες του 20ου αιώνα. Με τη
ζωή και το έργο του αποτέλεσε παράδειγμα ολοκληρωμένης διανοητικής παρέμβασης
στον χώρο της γλώσσας, της επιστημονικής έρευνας και της προοδευτικής σκέψης.
Ήταν σ’ έναν διαρκή διάλογο παρόντος και παρελθόντος έχοντας πάντα στον
νου του τη μακρά διάρκεια της επιστήμης, των θεσμών και της δημοκρατίας.
Τα τελευταία χρόνια ζούσε τα καλοκαίρια στη Λεπτοκαρυά και
είχα την τύχη κάποιες φορές να συνομιλώ μαζί του. Ήταν χαρά, ευτυχία, γέμισμα
ψυχής η ηρεμία του λόγου του και η σοφία του πνεύματός του. Πριν από λίγα
χρόνια δημιουργήσαμε, με την αρωγή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, τη
βιβλιοθήκη «Εμμανουήλ Κριαράς» στη Λεπτοκαρυά, όπου ο μεγάλος αυτός δάσκαλος
χάρισε μέρος των βιβλίων του.
Θα ήταν άδικο να πούμε ότι με τον θάνατό του η Ελλάδα είναι
φτωχότερη, γιατί αφήνει πίσω του μια γόνιμη παρακαταθήκη που μένει ν’
αξιοποιηθεί από τους πολίτες αυτής της χώρας.
Σήμερα, Τετάρτη 27 Αυγούστου 2014, στην Εξόδιο Ακολουθία που
τελείται στις Στέρνες Ακρωτηρίου Χανίων, αποχαιρετούμε τον Εμμανουήλ Κριαρά.
Καλό ταξίδι, δάσκαλε.
Ο δήμαρχος Δίου-Ολύμπου
Γιώργος Παπαθανασίου
