Τα Ορφικά Μυστήρια του Ολύμπου
Του Νίκου
Μαστροπαύλου
Ο τόπος έχει µνήµη, ειδικά αν είναι µυθικός, όπως ο Κάτω
Όλυµπος. Και δεν είναι µόνο η γειτονιά του πάνθεου της παλιάς θρησκείας γύρω
από τον θρόνο του πατέρα τους, στην κορυφή, αλλά και το σεργιάνι του Ορφέα στα
πόδια του θεϊκού βουνού, στο απίστευτα ατµοσφαιρικό και γοητευτικό άλσος των
πλατανιών στα Λείβηθρα. Και εδώ, υπό το βλέµµα του Ξένιου Διός, που
παρακολουθεί νυν και αεί ψηλά πάνω από τον θρόνο του, η ισχυρή µνήµη είναι η
φιλοξενία. Οι Νύµφες και τα ξωτικά των νερών στα φαράγγια του Ενιπέα και του Ουρλιά,
και των θαλερών δασών µε τα απίστευτα αυτή την εποχή χρώµατά τους, ρωτούν τους
περαστικούς αν ζει ο Ξένιος Ζευς. Και η κυρία Πόπη µάς έλεγε κάποτε, καθισµένοι
γύρω από τον σοφρά µπροστά στο τζάκι του ξενώνα Αγνάντι, στον Παλιό
Παντελεήµονα, ότι ο ξένιος πατέρας των θεών ζει. Στο παλιό, παραδοσιακό,
τραπέζι, η µητέρα δεν έτρωγε τη µερίδα της, όταν οι άλλοι απολάµβαναν το
µετρηµένο, και γι' αυτό πολύτιµο, φαγητό που µαγείρεψε. Καρτερούσε µήπως φανεί
κάποιος ξένος…
Στον Παλιό Παντελεήμονα αρωματίζει την ατμόσφαιρα της παρέας
το τσίπουρο από κούμαρα. Αυτή την εποχή οι κουμαριές έχουν ακόμη πάνω τις
φλογάτες, κατακόκκινες, πινελιές τους, που ανοίγουν απίθανα παράθυρα θέας για
να δεις το κάστρο του Πλαταμώνα, καθώς ανεβαίνεις με φιδίσιες κινήσεις για το ατμοσφαιρικό
παλιό χωριό. Κι όταν το βλέμμα σου αποσπαστεί από το τοπίο των κουμαριών και
του κάστρου στο γαλάζιο φόντο του και στραφεί ίσια μπροστά του, θα ολοκληρώσει
τον μαγικό κύκλο της Πιερίας, από το επίπεδο της θάλασσας, στο μεγαλύτερο
υψόμετρο του ελληνικού χώρου, με ένα αδιάσπαστο βλέμμα.
Τώρα το βλέµµα χαϊδεύει τα σπίτια του Παλιού Παντελεήµονα,
που µε φόντο τον θεϊκό Όλυµπο κυµατίζουν στη λοφογραµµή, άνθη της πέτρας, του
ξύλου και του κεραµιδιού, φτιαγµένα τον 17ο και τον 18ο αιώνα. Και ανάµεσά τους,
όλα καµωµένα από τα ίδια φυσικά υλικά, η βρύση µε το αδιάκοπο µουρµούρισµά της
που ταξιδεύει τα φύλλα του πλατάνου, η πλακόστρωτη πλατεία, η εκκλησιά. Και τα
καλντερίµια µε τα πεσµένα φύλλα που θυσιάζονται για να φέρουν τον χειµώνα και
µετά την άνοιξη, η οµίχλη που επελαύνει συχνά για να τυλίξει µε µυστήριο τον
τόπο, τα σωριασµένα παντού, σε κάθε γωνιά, κοµµένα ξύλα. Τότε είναι που ψάχνεις
ζεστασιές και αγκαλιές, του τζακιού ή της συντροφιάς, γύρω από µια κούπα τσάι
του Ολύµπου ή ένα ποτηράκι µυρωδάτο τσίπουρο από κούµαρα. Όµως µην αναζητήσετε
το καζάνι του Μιχάλη Χατζή για να δείτε αυτό το δάκρυ της χαράς να σταλάζει
ηδονικά. Αυτή την εποχή τρυγούν τις κουµαριές και φυλάνε τα ώριµα κούµαρα σε
βαρέλια να ζυµώνονται. Το καζάνι θα πάρει πάλι φωτιά τον Μάιο µόνο για τα
κούµαρα…