Η χρηματοπιστωτική ελίτ της Ευρώπης πρωτοστάτησε, όσον αφορά το Νεοαποικιοκρατικό μοντέλο – μετατρέποντας με τη βοήθεια της κρίσης την Ελλάδα και άλλες περιφερειακές χώρες της ΕΕ, σε αποικίες χρέους του κέντρου. Στην ουσία, τα «βασικά» έθνη της ΕΕ, με ηγέτη τη Γερμανία, αποίκισαν τα περιφερειακά, μέσω της χρηματιστικοποίησης του ευρώ – γεγονός που επέτρεψε τη μαζική αύξηση του χρέους και της κατανάλωσης στην περιφέρεια.
Εν προκειμένω, οι τράπεζες και οι εξαγωγείς των «βασικών» χωρών, αποκόμισαν τεράστια κέρδη από την πιστωτική επέκταση και από την κατανάλωση – καθιστώντας ταυτόχρονα τα περιφερειακά κράτη νεοαποικιακούς οφειλέτες των τραπεζών και των κρατών του κέντρου. Έτσι, το μεν κέντρο, κυρίως η Γερμανία, έχει το ρόλο του φεουδάρχη, ενώ η περιφέρεια του δουλοπάροικου – η εργασία του οποίου είναι αφιερωμένη στην αποπληρωμή των χρεών του.
Οι φορολογούμενοι Πολίτες όμως των χωρών του κέντρου, έχουν το ρόλο του φεουδάρχη δουλοπάροικου – με την έννοια πως η δική τους εργασία είναι αφιερωμένη στην αποπληρωμή τυχόν τραπεζικών ή άλλων δανείων προς την περιφέρεια που είναι προβληματικά.
Για παράδειγμα, οι Γερμανοί Πολίτες επιδοτούν ήδη μέσω της ΕΚΤ την εξόφληση των δανείων της Ιταλίας – εισπράττοντας πολύ λιγότερους τόκους από αυτούς που θα τους επέτρεπε η δική τους οικονομία, όσον αφορά τις καταθέσεις τους. Την ίδια στιγμή πληρώνουν ένα άλλο μεγάλο κόστος των χαμηλών επιτοκίων: την άνοδο των τιμών των ακινήτων στη χώρα τους, των ενοικίων και του πληθωρισμού.
Τόσο η ΕΕ λοιπόν, όσο και η Ευρωζώνη, είναι «κατασκευές» που ωφελούν πλέον αποκλειστικά και μόνο τις ελίτ – ενώ οι Πολίτες θα υποφέρουν όλο και πιο πολύ. Δεν είναι λογικό επομένως να αναζητηθούν λύσεις, πριν οδηγηθούμε σε επικίνδυνα μονοπάτια;
Εισαγωγικά, ο ακραίος νεοφιλελευθερισμός που κυριαρχεί, αυξάνει τις εισοδηματικές ανισότητες και τα χρέη, οπότε εξουδετερώνει τις δυνατότητες του κράτους, καθώς επίσης της συντριπτικής πλειοψηφίας των Πολιτών να προστατευθούν αποτελεσματικά απέναντι σε τέτοια γεγονότα.
Είναι φυσικό τώρα να αγαπάει τις αγορές ο νεοφιλελευθερισμός, αναγκάζοντας τις συχνά διεφθαρμένες κυβερνήσεις να τις παρουσιάζουν ως το μοναδικό κριτή τους – θυμίζοντας πως η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ως δείγμα επιτυχίας της τα επιτόκια δανεισμού της χώρας, ξεχνώντας πως αυξάνονται συνεχώς τόσο τα δημόσια, όσο και τα ιδιωτικά χρέη, με αποτέλεσμα να υποχρεώνεται στο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, καθώς επίσης στους πλειστηριασμούς της ιδιωτικής.
Αγαπάει τις αγορές ο νεοφιλελευθερισμός, επειδή επιτρέπουν στους πλουσίους, χώρες και ιδιώτες, να κατέχουν όλα όσα παράγουν εισοδήματα και κεφαλαιακά κέρδη – στηρίζοντας το άνοιγμα των τοπικών αγορών στο παγκόσμιο κεφάλαιο, έτσι ώστε να μπορεί να ληστεύει το 99% του πληθυσμού τους υποσχόμενο ευημερία! Στην ουσία λοιπόν, ο νεοφιλελευθερισμός είναι μία νέα και βελτιωμένη εκδοχή του παλαιού αποικιοκρατικού μοντέλου – όπου η πλούσια σε κεφάλαια αποικιακή δύναμη, υφαρπάζει τα πολιτικά και οικονομικά ηνία με τη βία ή με την υπονόμευση.
Στη συνέχεια, δρομολογεί την απομάκρυνση του αποικιοποιημένου έθνους από τον πλούτο και τους πόρους του – ενώ εκμεταλλεύεται το εργατικό του δυναμικό, για να παράγει φθηνά προϊόντα για τις εγχώριες αγορές. Το καθιστά δε ακόμη πιο φθηνό, εισάγοντας δυστυχείς μετανάστες για να πιέσει τους μισθούς – καθώς επίσης επιβάλλοντας πολιτικές λιτότητας, μνημόνια δηλαδή, δανείζοντας χρήματα έναντι ανταλλαγμάτων που ονομάζει «προαπαιτούμενα».
Ειδικότερα, στη Νεοαποικιοκρατία οι δυνάμεις της χρηματιστικοποίησης (financialization), το χρέος δηλαδή και η μόχλευση που ελέγχονται αφενός μεν από τις κεντρικές τράπεζες, αφετέρου από τα τραπεζικά καρτέλ, χρησιμοποιούνται για να υποδουλώσουν τον τοπικό πληθυσμό και τη χώρα στο χρηματοπιστωτικό κέντρο.
Με απλά λόγια, οι περιφερειακές αποικίες δανείζονται χρήματα, για να αγοράσουν τα τελικά προϊόντα που πωλούνται από τις «βασικές» εταιρίες, πλουτίζοντας τριπλά το κέντρο: (α) με τους τόκους, (β) με την εξαγορά παγίων ως αντάλλαγμα για την παροχή δανείων, σε εξευτελιστικές τιμές, όπως είναι τα ακίνητα και (γ) με τα κέρδη από την πώληση αγαθών στους οφειλέτες, όπως ανεμογεννητριών, φωτοβολταϊκών, αυτοκινήτων κοκ. στην Ελλάδα.
Το βασικό στοιχείο τώρα που καθιστά ελκυστικό το νεοαποικιοκρατικό μοντέλο, είναι η ευρεία πρόσβαση σε πίστωση. Ειδικότερα, παρέχονται ξαφνικά γενναιόδωρες πιστώσεις με μέτρια επιτόκια στους φτωχούς οφειλέτες της αποικίας – μία προσφορά που φαίνεται πολύ καλή για να την αρνηθεί κανείς. Στην συνέχεια ακολουθεί μία έκρηξη των ιδιωτικών πιστώσεων, η οποία τροφοδοτεί την εξέλιξη που φαίνεται να είναι ένας «ενάρετος κύκλος αχαλίνωτης κατανάλωσης και γρήγορα αυξανομένων περιουσιακών στοιχείων» – όπως είναι οι μετοχές, τα οικόπεδα και τα ακίνητα, κάτι που έχει συμβεί στην Ελλάδα μετά την είσοδο της στην Ευρωζώνη.
Σε κάποια στιγμή όμως, οι φούσκες οδηγούνται από το κέντρο στο σπάσιμο τους, συνήθως με το απότομο σταμάτημα του δανεισμού, σε συνδυασμό με την ραγδαία άνοδο των επιτοκίων – οπότε ο πλασματικός πλούτος εξαφανίζεται και μένουν μόνο τα χρέη, με το τεράστιο κόστος της εξόφλησης τους. Αυτό ακριβώς συνέβη το 2004/09 που κυβερνούσε ξανά την Ελλάδα το ίδιο κόμμα με το σημερινό – χωρίς όμως να έχει διδαχθεί κάτι από τις εμπειρίες του, αφού σήμερα κάνει ξανά τα ίδια. Αυτός είναι ο λόγος που είμαστε σίγουροι ότι, δεν θα μείνει τελικά τίποτα όρθιο στην Ελλάδα – ενώ η οποιαδήποτε προσπάθεια αντίδρασης, θα πνίγεται με την απειλή του σταματήματος του δανεισμού.
Το κλειδί της απογύμνωσης
Περαιτέρω, το κλειδί για την απογύμνωση της μεσαίας τάξης, από εκείνη τη στιγμή που μία αγορά έχει απορυθμισθεί και ανοίξει στο παγκόσμιο κεφάλαιο, είναι το κόστος δανεισμού των χρημάτων – με την έννοια πως αυτοί που έχουν το χαμηλότερο κόστος δανεισμού, θα υπερισχύσουν όλων των άλλων, υφαρπάζοντας τα περιουσιακά στοιχεία που παράγουν εισόδημα. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε πως πλειστηριάζεται μία επιχείρηση, όπου από τους 10 ενδιαφερομένους οι 9 δανείζονται με επιτόκιο 5% και ο ένας με 1%. Το πλεονέκτημα αυτού που δανείζεται με 1% του επιτρέπει να προσφέρει περισσότερα χρήματα για την απόκτηση της επιχείρησης, σε σχέση με τους άλλους – οπότε τελικά είναι αυτός που κερδίζει τον πλειστηριασμό.
Όπως είναι λοιπόν κατανοητό, η χρηματοοικονομική ελίτ που διαθέτει απεριόριστη πίστωση από τις τράπεζες με σχεδόν μηδενικό κόστος, θα κατέχει σύντομα τα πάντα – ενώ το κλειδί για το νεοαποικιοκρατικό αυτό μοντέλο είναι η κεντρική τράπεζα. Αυτή προσφέρει απεριόριστα σχεδόν δωρεάν χρήματα στις μεγάλες τράπεζες, στους επενδυτές και στις πολυεθνικές – οι οποίοι είτε αγοράζουν ότι παράγει εισόδημα, είτε δανείζουν τους σκλάβους χρέους με πολύ υψηλότερα επιτόκια και με πολλαπλές εγγυήσεις. Είναι λογικό επομένως να αυξάνονται συνεχώς οι εισοδηματικές ανισότητες, όπως στο γράφημα που ακολουθεί – οπότε επίσης τα χρέη.
Είναι γεγονός τώρα πως στις Η.Π.Α., το 97% των εσόδων από κεφάλαια οδηγείται στο ανώτατο 10% του πληθυσμού – ενώ η συντριπτική πλειοψηφία του στο κορυφαίο 0,1%. Ως εκ τούτου, το 90% που εξ ορισμού συμπεριλαμβάνει τη μεσαία τάξη, κερδίζει μόλις το 3% των εσόδων από κεφάλαια – ενώ βαθμιαία θα καταλήξει στο μηδέν. Εν προκειμένω, στο γνωστό «Monopoly Versus Democracy» αναφέρονται τα εξής:
“Το δέκα τοις εκατό των Αμερικανών ελέγχει τώρα το 97 τοις εκατό του συνόλου των κεφαλαιουχικών εισοδημάτων στη χώρα. Σχεδόν το ήμισυ του νέου εισοδήματος που δημιουργήθηκε από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, πήγε στο πλουσιότερο ένα τοις εκατό των πολιτών των ΗΠΑ. Οι τρεις πλουσιότεροι Αμερικανοί έχουν συλλογικά περισσότερο πλούτο από τους φτωχότερους 160 εκατομμύρια Αμερικανούς” (πηγή).
Συμπερασματικά λοιπόν, η μεσαία τάξη στις Η.Π.Α. έχει απογυμνωθεί από τα περιουσιακά στοιχεία που δημιουργούν εισόδημα, έχοντας ταυτόχρονα φορτωθεί όλα τα φορολογικά βάρη – αφού η ελίτ της χώρας πληρώνει ελάχιστα, επειδή διαθέτει πολλούς τρόπους αποφυγής των φόρων.
Για να είμαστε πιο ακριβείς, αφού προηγήθηκε η απογύμνωση και η εκμετάλλευση της εργατικής τάξης χωρίς περιουσιακά στοιχεία, η χρηματοπιστωτική ελίτ «σκουπίζει» τώρα τα τελευταία περιουσιακά στοιχεία της μεσαίας τάξης – όπου όμως δημιουργείται η απορία, σχετικά με το τι θα συμβεί αμέσως μετά. Η απάντηση είναι βέβαια απλή (α) είτε θα φαγωθεί μεταξύ της, είτε (β) θα ληστέψει άλλες ελίτ σε άλλες χώρες, ενδεχομένως με τη βοήθεια πολέμων.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, η χρηματοπιστωτική ελίτ της Ευρώπης πρωτοστάτησε, όσον αφορά το Νεοαποικιοκρατικό μοντέλο – μετατρέποντας με τη βοήθεια της κρίσης την Ελλάδα και άλλες περιφερειακές χώρες της ΕΕ, σε αποικίες χρέους του κέντρου. Στην ουσία, τα «βασικά» έθνη της ΕΕ, με ηγέτη τη Γερμανία, αποίκισαν τα περιφερειακά, μέσω της χρηματιστικοποίησης του ευρώ – γεγονός που επέτρεψε τη μαζική αύξηση του χρέους και της κατανάλωσης στην περιφέρεια.
Εν προκειμένω, οι τράπεζες και οι εξαγωγείς των «βασικών» χωρών, αποκόμισαν τεράστια κέρδη από την πιστωτική επέκταση και από την κατανάλωση – καθιστώντας ταυτόχρονα τα περιφερειακά κράτη νεοαποικιακούς οφειλέτες των τραπεζών και των κρατών του κέντρου. Έτσι, το μεν κέντρο, κυρίως η Γερμανία, έχει το ρόλο του φεουδάρχη, ενώ η περιφέρεια του δουλοπάροικου – η εργασία του οποίου είναι αφιερωμένη στην αποπληρωμή των χρεών του.
Οι φορολογούμενοι Πολίτες όμως των χωρών του κέντρου, έχουν το ρόλο του φεουδάρχη δουλοπάροικου – με την έννοια πως η δική τους εργασία είναι αφιερωμένη στην αποπληρωμή τυχόν τραπεζικών ή άλλων δανείων προς την περιφέρεια που είναι προβληματικά. Για παράδειγμα, οι Γερμανοί Πολίτες επιδοτούν ήδη μέσω της ΕΚΤ την εξόφληση των δανείων της Ιταλίας – εισπράττοντας πολύ λιγότερους τόκους από αυτούς που θα τους επέτρεπε η δική τους οικονομία, όσον αφορά τις καταθέσεις τους. Την ίδια στιγμή πληρώνουν ένα άλλο μεγάλο κόστος των χαμηλών επιτοκίων: την άνοδο των τιμών των ακινήτων στη χώρα τους, των ενοικίων και του πληθωρισμού.
Τόσο η ΕΕ λοιπόν, όσο και η Ευρωζώνη, είναι «κατασκευές» που ωφελούν πλέον αποκλειστικά και μόνο τις ελίτ, ιδίως αυτές του κέντρου – ενώ οι Πολίτες θα υποφέρουν όλο και πιο πολύ. Δεν είναι λογικό επομένως να αναζητηθούν λύσεις, πριν οδηγηθούμε σε επικίνδυνα μονοπάτια;
του Βασίλη Βιλιάρδου
