Η εικόνα είναι το μήνυμα. Και το μήνυμα είναι σαφές: Δεν πρέπει να περάσει ο φασισμός. Η δύναμη της εικόνας είναι καταλυτική. Τις περισσότερες φορές, η εικόνα είναι είδηση. Είναι δημοσιογραφική ύλη. Και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται. Η φωτογραφία του Πρώτου Θέματος είναι συγκλονιστική.
Γράφει ο Άγγελος Μόσχοβας
Αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, ένα ιστορικό ντοκουμέντο που αφυπνίζει συνειδήσεις για την δολοφονική ναζιστική συμμορία της Χρυσής Αυγής.
Καταλαβαίνω την ευαισθησία όσων αντέδρασαν στην δημοσιοποίηση της εικόνας του Παύλου Φύσσα να ψυχορραγεί στα χέρια της κοπέλας του. Αλλά πλέον ο Φύσσας δεν είναι ένας απλός νεκρός. Έχει γίνει σύμβολο στον αγώνα κατά του φασισμού. Όπως και τόσοι άλλοι πριν απ’ αυτόν.
Δεν πρόκειται για την άθλια περίπτωση δημοσιογραφικής αλητείας της δεκαετίας του ’80, όπου μια μεγάλη εφημερίδα είχε παρουσιάσει πρωτοσέλιδα το τεμαχισμένο πτώμα κοπέλας. Εκείνο δεν προσέφερε τίποτα στην ενημέρωση της κοινής γνώμης. Παρά μόνο φρίκη. Η κίτρινη δημοσιογραφία ικανοποιούσε το διεστραμμένο αίσθημα ενός κοινού, γαλουχημένου στην κλειδαρότρυπα των πιο βίαιων ενστίκτων του ανθρώπου.
Εδώ, είναι προφανές ότι δεν έχουμε κάτι αντίστοιχο. Ανεξάρτητα από τις προθέσεις της ιδιοκτησίας της εφημερίδας (που προφανώς ήταν οι πωλήσεις και η πρόκληση), ανεξάρτητα από την στάση της μέχρι τώρα έναντι της Χρυσής Αυγής, η εικόνα έπρεπε να παρουσιαστεί.
Αναρωτιέμαι, αν την φωτογραφία την έβαζε μια άλλη εφημερίδα, πχ η Αυγή ή ένα ξένο διεθνούς κυκλοφορίας έντυπο, πχ το Time ή το Newsweek ή η Washington Post, οι αντιδράσεις θα ήταν οι ίδιες; Πολύ αμφιβάλλω. Τα κίνητρα του επιχειρηματία-εκδότη δεν με αφορούν πρωτίστως. Με αφορά όμως η επίδρας του μηνύματος.
Το σοκ της κοινής γνώμης θα πρέπει να μετατραπεί σε ποτάμι οργής απέναντι στους φυσικούς και ηθικούς αυτουργούς της δολοφονίας. Και των πρακτικών της ναζιστικής/δολοφονικής οργάνωσης. Η φωτογραφία-ντοκουμέντο, βοηθάει σ’ αυτό.
Φυσικά υπάρχει και η εκδοχή ότι η εν λόγω εικόνα λειτουργεί παιδευτικά προς την αντίθετη κατεύθυνση: Προκαλεί τρόμο, παραλύει κάθε διάθεση αντίστασης. Περνά το μήνυμα «Αυτά θα πάθεις αν είσαι ενάντια στο φασισμό».
Είναι λογικό. Αλλά πιστεύω ότι είναι ένα ρίσκο που πρέπει να το πάρουμε. Εξακολουθώ να ελπίζω ότι όσοι φρίττουν από την εγκληματική δράση της ΧΑ, γίνονται πιο δυνατοί βλέποντας τα αποτελέσματα της δράσης της. Και όσοι στρουθοκαμήλιζαν μέχρι προχθές, πλέον άνοιξαν τα μάτια τους. Έστω με βίαιο τρόπο.
Θα είχα να γράψω πολλά. Αλλά η ανακοίνωση της οικογένειας του νεκρού, με κάνει να σταματήσω εδώ. Σέβομαι απολύτως την θέληση τους. Αν ήμουν ο ίδιος πατέρας του παιδιού, πιθανότατα να μην ήθελα να κυκλοφορήσει το καρέ με το παιδί μου να ξεψυχά.
Αν ήμουν όμως διευθυντής, θα ανέβαζα τη φωτογραφία.
Υ.Γ. Επειδή κάποιοι φίλοι με ρώτησαν και ίσως το κείμενο το αφήνει αδιευκρίνιστο: Θα ζητούσα προηγουμένως την άδεια της οικογένειας και της κοπέλας. Θα προσπαθούσα να τους πείσω γι΄αυτό. Αν δεν τα κατάφερνα, θα έβαζα mosaic.
