Πλωτά έργα τέχνης

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΠΗ ΛΑΖΑΡΟΠΟΥΛΟΥ

Εδώ, βέβαια, μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι όσον αφορά την ιδέα και τη σύλληψή της τίποτα δεν έχει αλλάξει, αφού ο παράγοντας «άνθρωπος» παραμένει σταθερό σημείο αναφοράς. Οσα εργαλεία 3d και να έχει στη διάθεσή της μια μετριότητα, μέτριο αποτέλεσμα θα παράξει. Τι ακριβώς είναι, όμως, το τρισδιάστατο design; Με απλά λόγια, είναι η εφαρμογή της γεωμετρίας πάνω σε όγκους. Εχεις ένα σχήμα που θέλεις να του δώσεις συγκεκριμένη μορφή και, για να το κάνεις, πρέπει να δουλέψεις πάνω σε γραμμές που, στο τέλος, να μη δίνουν καμία παραμόρφωση. Ουσιαστικά, θα έλεγε κανείς ότι είναι η γεωμετρική εξίσωση ενός σχήματος. Παλιά, τα εξωτερικά τμήματα ενός σκάφους τα έκαναν οι ναυπηγοί, που τόσο εμπειρικά όσο και επιστημονικά γνωρίζουν αρκετά. Με μια μεγάλη διαφορά όμως: Ο ναυπηγός δεν έχει την καλλιτεχνική ευαισθησία που έχει ο designer ούτε το αισθητικό χάρισμα. Συνεπώς, η τεχνική γνώση σε συνδυασμό με την αισθητική δίνουν το ιδανικό αποτέλεσμα.

Αρχιτέκτονες όπως οι Ron Holland, George Steers, Robert Tucker, Stefano Righini, German Frers, Philippe Starck, Tony Castro ή Espen Oeino ανήκουν στα πιο λαμπρά μυαλά του χώρου, ενώ τα έργα τους -γιατί μόνο ως έργα μπορεί να τα δει κανείς- έχουν κατά καιρούς αποθεώσει οι κριτικοί του design, με συνέπεια να απολαμβάνουν σήμερα περίοπτη θέση στον χώρο της ναυπηγικής. Στα έργα τους η φαντασία και η δημιουργικότητα έχουν τον πρώτο λόγο και ο σταθερός στόχος είναι η δημιουργία σκαφών που θα φιλοξενήσουν εμπειρίες -εξεζητημένες τις περισσότερες φορές. Τοιχογραφίες στα ταβάνια, τραπεζαρίες με περίτεχνο φωτισμό μόνο και μόνο για να δημιουργηθεί «ατμόσφαιρα» ή φύλλα χρυσού σε κιγκλιδώματα και σκάλες είναι μερικά απο όσα μπορεί να ζητήσει και να ονειρευτεί κάποιος αρκεί να είναι διατεθειμένος να πληρώσει το αντίτιμο. Από κει και πέρα, ανατρεπτικές φόρμες, αεροδυναμικές γραμμές, γάστρες αριστοτεχνικά ζωγραφισμένες και σχεδιασμένες, ελλειπτικές γυάλινες επιφάνειες, χρώμα σε όλες του τις διακυμάνσεις, puzzle design, yachts που θυμίζουν ιαπωνικά origami και αντισυμβατικά layouts είναι τα πιόνια για ένα φιλόδοξο παιχνίδι εντυπωσιασμού το οποίο παίζουν οι σύγχρονοι μαικήνες του design έξυπνα και με όρους άκρως ανταγωνιστικούς.

Οι προϋποθέσεις και τα ζητούμενα

Οταν ωστόσο μιλά κανείς για τον σχεδιασμό ενός yacht ή, καλύτερα, για έναν naval designer θα πρέπει να λάβει υπ' όψιν αρκετές παραμέτρους. Εδώ δεν μιλάμε για ένα σπίτι ή για ένα οποιοδήποτε gadget που κάπου θα βρει τη θέση του· μιλάμε για ένα θαλάσσιο αντικείμενο που οφείλει να τηρεί συγκεκριμένες προδιαγραφές, να είναι 100% ασφαλές και λειτουργικό, και σαφέστατα κάθε σχεδιαστική υπέρβαση πρέπει να είναι προσαρμοσμένη απόλυτα και αρμονικά τόσο στο υδάτινο περιβάλλον όσο και στις όποιες διαθέσεις του ανέμου. Ο βαθμός δυσκολίας λοιπόν ανεβαίνει, και τα περισσότερα ναυπηγεία, προτού συνεργαστούν με κάποιον διάσημο αρχιτέκτονα ή σε συνεργασία μαζί του, επενδύουν εκατομμύρια ευρώ σε έρευνες και εξαντλητικές δοκιμές, ώστε προτού πέσει στο νερό οποιοδήποτε luxury item, να είναι ελεγμένο ακόμα και στην παραμικρή λεπτομέρεια. Φυσικά στα mega yachts, ιδίως όταν μιλάμε για διψήφιο ή τριψήφιο νούμερο σε μέτρα, επιδόσεις και πολυτέλεια ισοσκελίζονται στη μέγιστη κλίμακα. Αυτό είναι άλλωστε το τελικό ζητούμενο. Κυρίαρχα υλικά, ο πολυεστέρας (που αντικατέστησε τον χάλυβα) και το ξύλο (η κατεργασία του οποίου γίνεται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, στους οποίους επικρατούν ιδανικές συνθήκες πίεσης, θερμοκρασίας και υγρασίας). Σήμερα κατασκευάζονται και μεταλλικά σκάφη καθώς επίσης και ξύλινα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις κατασκευάζονται σκάφη από μπετόν! Αυτά όσον αφορά την υπερκατασκευή, διότι στους εσωτερικούς χώρους το ξύλο παραμένει ο αδιαφιλονίκητος πρωταγωνιστής.

Σήμερα, στον χώρο του yacht design υπάρχουν εκείνοι που ασχολούνται με το εξωτερικό κομμάτι, άλλοι που επιστρατεύονται αποκλειστικά για τους εσωτερικούς χώρους και πολλοί (κυρίως μεγάλα γραφεία) που αναλαμβάνουν και τα δύο μέρη, για ένα αποτέλεσμα πιο συγκροτημένο, με ενιαία αισθητική. Είναι αυτό που αποκαλείται three-dimensional & interior design από έναν άνθρωπο και την ομάδα του που καλούνται να κάνουν θαύματα και τις περισσότερες φορές το επιτυγχάνουν, όπως οι διαβόητοι Lazzarini & Pickering, το Studio Zuccon και το Studio Vafiadis, που έχουν σφραγίσει με την υπογραφή τους ναυαρχίδες του yachting όπως τα Wally και τα Ferretti. Η λογική που ακολουθείται είναι η εξής: Υπερκατασκευή, exterior styling, μελέτη των εσωτερικών χώρων και κατόπιν ακόμη και σχεδιασμός επίπλων, μοκετών, υφασμάτων κ.λπ. Ενα από τα πιο λαμπρά ονόματα του χώρου, ο δικός μας Lally Poulias, σχεδιάζει ακόμη και τα πόμολα, καθώς αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου τον σχεδιασμό του σκάφους.