Πολιτικό παράδειγμα για όλη την Ευρώπη αποτελεί η Ελλάδα όπως υποστηρίζει σε ανάλυσή της η Goldman Sachs, τονίζοντας μάλιστα χαρακτηριστικά ότι η αποτυχία της κυβέρνησης συνασπισμού ΝΔ και ΠΑΣΟΚ να διαχειριστούν αποτελεσματικά την κρίση, φέρνει στην εξουσία τον ΣΥΡΙΖΑ.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs, η Ελλάδα αποτελεί μοντέλο πρότυπο για το πώς θα αντιμετωπιστούν οι λαϊκιστικές δυνάμεις και τα λαϊκιστικά κόμματα σε όλη την Ευρώπη.
Παρά τα προγράμματα λιτότητας της τρόικας και τις δυσκολίες που υπάρχουν στην εφαρμογή τους μια «σιωπηλή πλειοψηφία» στις περιφερειακές οικονομίες που θα εκλέξει κυβέρνηση θέλει το ευρώ.
Παρά την αύξηση της ανεργίας και το μεγάλο κόστος προσαρμογής της λιτότητας η σιωπηλή πλειοψηφία θέλει το ευρώ. Κατά ένα παράδοξο τρόπο, στατιστικά η σιωπηλή πλειοψηφία προέρχεται από τους ηλικιωμένους.
Η Ελλάδα βρέθηκε πολύ κοντά στην έξοδο από την ζώνη του ευρώ την περίοδο 2011-12. Το 2012 η βαθιά πολιτική εχθρότητα μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας (δεξιά) και το ΠΑΣΟΚ (αριστερά) ξεπεράστηκαν προκειμένου να σχηματίσουν ένα μεγάλο συνασπισμό ώστε να αντιμετωπίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ που εκπροσωπεί το λαϊκίστικο ρεύμα. Η κυβέρνηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ αποδέχθηκε το πρόγραμμα της τρόικας και με την πάροδο του χρόνου, κάποια σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας έχει επιτευχθεί (αν και σημαντικές προκλήσεις παραμένουν σαφώς).
Χρησιμοποιώντας αυτήν την εμπειρία ως πρότυπο, θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν τα λαϊκίστικα κόμματα και σε άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ μέσω μεγάλων συνασπισμών που υιοθετούν ορθόδοξες ευρωπαϊκές πολιτικές.
Επίσης η ισχυροποίηση του Podemos στην Ισπανία θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μέσω ενός μεγάλου συνασπισμού μεταξύ των λαϊκών και Σοσιαλιστικών Κομμάτων.
Ομοίως, θα μπορούσε να διαχειριστούν την λαϊκιστική δύναμη στην Ιρλανδία (π.χ., που ενσωματώνονται σε στήριξη για το Sinn Fein) μέσω ενός μεγάλου συνασπισμού μεταξύ του Fianna Fail και το Fine Gael, των δύο μεγάλων κομμάτων.
Η ελληνική εμπειρία έχει και μια άλλη, διάσταση που δεν αποτελεί καθησυχαστικό μήνυμα για τις αγορές. Η ελληνική κυβέρνηση συνασπισμού ΝΔ και ΠΑΣΟΚ δεν κατάφερε να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα και ως εκ τούτου τα λαϊκιστικά κόμματα έχουν ισχυροποιηθεί και πιθανόν να κυβερνήσουν (ΣΥΡΙΖΑ)
Η εμπειρία δείχνει ότι οι ψηφοφόροι έχουν μακροχρόνιες μνήμες: ακόμη και στην Ιρλανδία - μια χώρα φαινόμενο δημοσιονομικής προσαρμογής - τα λαϊκιστικά κόμματα συνεχίζουν να απολαμβάνουν ισχυρή υποστήριξη και στις εκλογές του 2016 ίσως αποτελέσουν έκπληξη.
Υπάρχει και μια μάχη μεταξύ νέων και ηλικιωμένων.
Ο νέος αναζητά εργασία και επωμίζεται την λιτότητα ενώ ο ηλικιωμένος ζητάει να προστατεύσει ότι έχει κατακτήσει.
Η ανάλυση αυτή είναι σύμφωνη με τις ισχύουσες δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα, που δείχνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σε θέση να νικήσει τα παραδοσιακά κόμματα κατά την επικείμενη εκλογή, στις 25 Ιανουαρίου, αντιστρέφοντας το αποτέλεσμα του 2012.
Δεδομένου ότι η Ισπανία και η Ιρλανδία έχουν προχωρήσει σε σημαντική προσαρμογή, χρήσιμη για την σταθεροποίηση των οικονομιών τους την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας και την αποκατάσταση της ανάπτυξης, στις εκλογές θα διαφανεί αν τα λαϊκίστικα κόμματα θα ισχυροποιηθούν και σε ποιο βαθμό.
Στην Ιταλία (εκλογές το 2018) η τεχνοκρατική κυβέρνηση έχει πετύχει σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή και έχει επανακαθορίσει τις παραδοσιακές διαφορές δεξιάς και αριστεράς. Μια κυβέρνηση Renzi εφαρμόζει τις μεταρρυθμίσεις σε αντίθεση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης (Forza Italia, το κίνημα Πέντε Αστέρων, η Λίγκα του Βορρά) που έχουν εκφράσει σε μικρό ή μεγάλο βαθμό ευρωσκεπτικιστικές τάσεις.
Και στη Γερμανία, τα παραδοσιακά κόμματα στο μεγάλο συνασπισμό, αντιμετωπίζουν ισχυρότερες προκλήσεις από τις AFD και Linke.
Η Ελλάδα αποτελεί την άμεση απειλή για την ευρωπαϊκή σταθερότητα, αλλά όπως αναφέρει η Goldman Sachs η μελλοντική ελληνική κυβέρνηση με επικεφαλής τον ΣΥΡΙΖΑ θα έρθει τελικά σε συμβιβασμό με την τρόικα.
Τα περισσότερα μεγάλα ελληνικά κόμματα έχουν ήδη δηλώσει δημόσια την επιθυμία τους να αποφευχθεί μια χρεοκοπία ή έξοδος από το ευρώ.
Όλα αυτά θα οδηγήσουν σε συμβιβασμό με την Τρόικα, στις διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν μετά τις εκλογές.
Αλλά η ελληνική εμπειρία μπορεί να είναι ένας οδηγός για την εξέλιξη των πολιτικών εξελίξεων στην Ευρώπη, ακόμη και αν τα ζητήματα που διακυβεύονται είναι διαφορετικά.
Ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι τα λαϊκιστικά κόμματα θα μετριάσουν τις δυνάμεις τους είναι
(α) αποκατάσταση της ανάπτυξης και δημιουργία θέσεων απασχόλησης και
(β) δημιουργία αξιόπιστης οικονομικής διακυβέρνησης σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ.
Οι πολιτικές εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα αλλά και η 5ετής ύφεσης μας δείχνουν ότι οι μεγάλοι συνασπισμοί μπορούν να αγοράσουν κάποιο χρόνο για να ανακόψουν τις λαϊκιστικές πολιτικές αλλά δεν μπορούν να τις ανακόψουν αν δεν επιτευχθούν θετικά αποτελέσματα στην οικονομία.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs, η Ελλάδα αποτελεί μοντέλο πρότυπο για το πώς θα αντιμετωπιστούν οι λαϊκιστικές δυνάμεις και τα λαϊκιστικά κόμματα σε όλη την Ευρώπη.
Παρά τα προγράμματα λιτότητας της τρόικας και τις δυσκολίες που υπάρχουν στην εφαρμογή τους μια «σιωπηλή πλειοψηφία» στις περιφερειακές οικονομίες που θα εκλέξει κυβέρνηση θέλει το ευρώ.
Παρά την αύξηση της ανεργίας και το μεγάλο κόστος προσαρμογής της λιτότητας η σιωπηλή πλειοψηφία θέλει το ευρώ. Κατά ένα παράδοξο τρόπο, στατιστικά η σιωπηλή πλειοψηφία προέρχεται από τους ηλικιωμένους.
Η Ελλάδα βρέθηκε πολύ κοντά στην έξοδο από την ζώνη του ευρώ την περίοδο 2011-12. Το 2012 η βαθιά πολιτική εχθρότητα μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας (δεξιά) και το ΠΑΣΟΚ (αριστερά) ξεπεράστηκαν προκειμένου να σχηματίσουν ένα μεγάλο συνασπισμό ώστε να αντιμετωπίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ που εκπροσωπεί το λαϊκίστικο ρεύμα. Η κυβέρνηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ αποδέχθηκε το πρόγραμμα της τρόικας και με την πάροδο του χρόνου, κάποια σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας έχει επιτευχθεί (αν και σημαντικές προκλήσεις παραμένουν σαφώς).
Χρησιμοποιώντας αυτήν την εμπειρία ως πρότυπο, θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν τα λαϊκίστικα κόμματα και σε άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ μέσω μεγάλων συνασπισμών που υιοθετούν ορθόδοξες ευρωπαϊκές πολιτικές.
Επίσης η ισχυροποίηση του Podemos στην Ισπανία θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μέσω ενός μεγάλου συνασπισμού μεταξύ των λαϊκών και Σοσιαλιστικών Κομμάτων.
Ομοίως, θα μπορούσε να διαχειριστούν την λαϊκιστική δύναμη στην Ιρλανδία (π.χ., που ενσωματώνονται σε στήριξη για το Sinn Fein) μέσω ενός μεγάλου συνασπισμού μεταξύ του Fianna Fail και το Fine Gael, των δύο μεγάλων κομμάτων.
Η ελληνική εμπειρία έχει και μια άλλη, διάσταση που δεν αποτελεί καθησυχαστικό μήνυμα για τις αγορές. Η ελληνική κυβέρνηση συνασπισμού ΝΔ και ΠΑΣΟΚ δεν κατάφερε να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα και ως εκ τούτου τα λαϊκιστικά κόμματα έχουν ισχυροποιηθεί και πιθανόν να κυβερνήσουν (ΣΥΡΙΖΑ)
Η εμπειρία δείχνει ότι οι ψηφοφόροι έχουν μακροχρόνιες μνήμες: ακόμη και στην Ιρλανδία - μια χώρα φαινόμενο δημοσιονομικής προσαρμογής - τα λαϊκιστικά κόμματα συνεχίζουν να απολαμβάνουν ισχυρή υποστήριξη και στις εκλογές του 2016 ίσως αποτελέσουν έκπληξη.
Υπάρχει και μια μάχη μεταξύ νέων και ηλικιωμένων.
Ο νέος αναζητά εργασία και επωμίζεται την λιτότητα ενώ ο ηλικιωμένος ζητάει να προστατεύσει ότι έχει κατακτήσει.
Η ανάλυση αυτή είναι σύμφωνη με τις ισχύουσες δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα, που δείχνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σε θέση να νικήσει τα παραδοσιακά κόμματα κατά την επικείμενη εκλογή, στις 25 Ιανουαρίου, αντιστρέφοντας το αποτέλεσμα του 2012.
Δεδομένου ότι η Ισπανία και η Ιρλανδία έχουν προχωρήσει σε σημαντική προσαρμογή, χρήσιμη για την σταθεροποίηση των οικονομιών τους την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας και την αποκατάσταση της ανάπτυξης, στις εκλογές θα διαφανεί αν τα λαϊκίστικα κόμματα θα ισχυροποιηθούν και σε ποιο βαθμό.
Στην Ιταλία (εκλογές το 2018) η τεχνοκρατική κυβέρνηση έχει πετύχει σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή και έχει επανακαθορίσει τις παραδοσιακές διαφορές δεξιάς και αριστεράς. Μια κυβέρνηση Renzi εφαρμόζει τις μεταρρυθμίσεις σε αντίθεση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης (Forza Italia, το κίνημα Πέντε Αστέρων, η Λίγκα του Βορρά) που έχουν εκφράσει σε μικρό ή μεγάλο βαθμό ευρωσκεπτικιστικές τάσεις.
Και στη Γερμανία, τα παραδοσιακά κόμματα στο μεγάλο συνασπισμό, αντιμετωπίζουν ισχυρότερες προκλήσεις από τις AFD και Linke.
Η Ελλάδα αποτελεί την άμεση απειλή για την ευρωπαϊκή σταθερότητα, αλλά όπως αναφέρει η Goldman Sachs η μελλοντική ελληνική κυβέρνηση με επικεφαλής τον ΣΥΡΙΖΑ θα έρθει τελικά σε συμβιβασμό με την τρόικα.
Τα περισσότερα μεγάλα ελληνικά κόμματα έχουν ήδη δηλώσει δημόσια την επιθυμία τους να αποφευχθεί μια χρεοκοπία ή έξοδος από το ευρώ.
Όλα αυτά θα οδηγήσουν σε συμβιβασμό με την Τρόικα, στις διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν μετά τις εκλογές.
Αλλά η ελληνική εμπειρία μπορεί να είναι ένας οδηγός για την εξέλιξη των πολιτικών εξελίξεων στην Ευρώπη, ακόμη και αν τα ζητήματα που διακυβεύονται είναι διαφορετικά.
Ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι τα λαϊκιστικά κόμματα θα μετριάσουν τις δυνάμεις τους είναι
(α) αποκατάσταση της ανάπτυξης και δημιουργία θέσεων απασχόλησης και
(β) δημιουργία αξιόπιστης οικονομικής διακυβέρνησης σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ.
Οι πολιτικές εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα αλλά και η 5ετής ύφεσης μας δείχνουν ότι οι μεγάλοι συνασπισμοί μπορούν να αγοράσουν κάποιο χρόνο για να ανακόψουν τις λαϊκιστικές πολιτικές αλλά δεν μπορούν να τις ανακόψουν αν δεν επιτευχθούν θετικά αποτελέσματα στην οικονομία.
