Έγινε με επιτυχία το Σάββατο 22-4-2023 στην αίθουσα εκδηλώσεων του οικοτροφείου στο Σταθμό η εκδήλωση μνήμης και τιμης για τους δυο συμπατριώτες μας Παντελή Μυλωνα και τον Θεμιστοκλή Τάταρη που έπεσαν στην μάχη του ΕΛΑΣ κατα των κατοχικών στρατευμάτων στις 18-4-1943.
Υπήρχε έκθεση τεκμηρίων (μέρος του αρχείου Π. Μυλωνά που σώθηκε), φωτογραφίες Κατοχής του Σταθμού και ομιλία. Υπήρξε επίσης καλλιτεχνικό πρόγραμμα με αντιστασιακά τραγούδια και αντιπολεμική ποίηση.
Παρακάτω δημοσιεύεται απόσπασμα της ομιλίας που έγινε από τον πρόεδρο του παραρτήματος.
«Η ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ –παράρτημα Κατερίνης τιμα σήμερα, μαζι με τους υπόλοιπους που επεσαν στη μάχη στα Ταχνιστα, δυο γείτονες μας που εμεναν στο Σταθμο. Τον Παντελή Μυλωνα και τον Θεμιστοκλή Τάταρη.
Βρισκόμαστε στα 1943.
Ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος διαρκούσε κοντά 4 χρονια.
Όμως τι ήταν αυτό που οδήγησε την ανθρωπότητα στο χείλος του γκρεμού , στα πενήντα εκατομμύρια νεκρών και τις τεράστιες καταστροφές;
Ο πόλεμος αυτός ήταν η μοιραία συνέπεια της οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού και της αντιπαράθεσης ανάμεσα στις αστικα κρατη για το ξαναμοίρασα του κόσμου ανάμεσα στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα …………………………..
Πόσο κόστισε στην περιοχή η γερμανική κατοχή; Μόνο το χειμώνα του 1941-1942 υπερδιπλασιάστηκαν οι θάνατοι από την πείνα και τις αρρώστιες στην Κατερίνη.
Στη συνοικία του Σταθμου οι πρόσφυγες παρα το ρατσισμό μερίδας των ντόπιων , την πείνα και τον πόλεμο όργανώθηκαν στο ΕΑΜ .
Λεηλατήθηκε ο παραγόμενος πλούτος της περιοχής, καταστράφηκαν υποδομές, κάηκαν χωριά και εκτελέστηκαν άνθρωποι, ως αντίποινα των αντιστασιακών πράξεων.
Μπροστά σ’ αυτή την επίθεση ο ελληνικός λαός έχοντας ως εφόδιο τη νίκη του επί της φασιστικής Ιταλίας , αφού συγκέντρωσε τις δυνάμεις του μετά την πείνα του 1941-42 , δημιούργησε τα δικά του δίκτυα επικοινωνίας και μεταφοράς προϊόντων, τις δικες του ανταλλαγές, τη δική του αλληλεγγύη. Δεν έμεινε όμως εκεί. Πάνω σ’ αυτό το έδαφος «άνθισε» ο αντιστασιακός άνθρωπος, ο εργαζόμενος που δεν αρκούνταν πλέον στη φιλανθρωπία που διαιώνιζε την άσχημη κατάστασή του, αλλά έβαζε το ζήτημα της δημιουργίας μιας άλλης κοινωνίας.
Η κύρια και μεγαλύτερη αντιστασιακή οργάνωση , το ΕΑΜ, που ήταν η μονη στην Πιερια, ιδρύθηκε με την πρωτοβουλία του ΚΚΕ που, μαζι με άλλα 3 μικρότερα κόμματα, το Σοσιαλιστικό κομμα, την Ενωση Λαικης Δημοκρατιας και το Αγροτικο κομμα προχώρησαν στο κτίσιμο του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ………………………….
Στις αρχές του 1943 το αντάρτικο άρχισε να φουντώνει και οι επιθέσεις κατά των κατοχικών δυνάμεων γινόντουσαν όλο και πιο πυκνές.
Στις 18 του Απρίλη του 1943 τα γερμανικά στρατεύματα στρατοπέδευσαν στην Κάτω Μηλιά , ενώ οι αντάρτες του ΕΛΑΣ είχαν πιάσει τα γύρω υψώματα. Ο ΕΛΑΣ επιτίθεται και μπαίνει στο χωριό . Σκοτώνεται ένας Γερμανός αξιωματικός και μερικοί στρατιώτες. Η μάχη όμως ήταν άνιση. Οι αντάρτες υπερέχουν στον ανταρτοπόλεμο, υστερούν όμως σε μάχη εκ παρατάξεως με έναν τακτικό , αριθμητικά υπέρτερο και καλυτέρα εξοπλισμένο, στρατό.
Το τμήμα του Παντελή Μυλωνά εγκλωβίζεται και παρά τον αντιπερισπασμό άλλων αντάρτικων δυνάμεων πληρώνει βαρύ φόρο αίματος για την απελευθέρωση της πατρίδας.
Η μάχη στα «Ταχνιστα» μπορεί να στοίχισε ακριβά στον ΕΛΑΣ , έδειξε όμως ότι το ένοπλο αντιστασιακό κίνημα ήταν αποφασισμένο να αντιμετωπίσει στα ίσια τους γερμανούς κατακτητές και τους συνεργάτες τους. Χάθηκε μια μάχη , κερδήθηκε όμως ο πόλεμος της απελευθέρωσης δυο χρόνια μετά.
Ο ΕΛΑΣ συνέχισε την ένδοξη αγωνιστική παράδοση των ανυπότακτων κατοίκων της περιοχής σε κάθε ξένη κατοχή και της έδωσε νέο νόημα και ποιότητα.
ΜΥΛΩΝΑΣ-ΤΑΤΑΡΗΣ
Από τους 28 μαχητές του ΕΛΑΣ που έπεσαν στη μάχη αυτή οι δύο ήταν κάτοικοι της συνοικίας μας, του Σταθμού.
Και οι δύο κατάγονταν από προσφυγικές οικογένειες.
Ο ένας ο Μυλωνάς Παντελής από Πόντιους ενώ ο δεύτερος ο Τάταρης Θεμιστοκλής από γονείς μικρασιάτες
Ο Παντελής Μυλωνάς γεννήθηκε στο Κρασνοντάρ στη Σοβιετική Ένωση το 1914 Ηρθε στην Ελλάδα μαζί με την οικογένειά του το 1929 με 1930 και εγκαταστάθηκε πρώτα στο Κιλκις και αργότερα στην Κατερίνη στη συνοικία του Σταθμού, το 1933
Ήταν μορφωμένος, είχε μία ευρύτερη παιδεία με ενδιαφέρον στη λογοτεχνία, γεγονός που μαρτυρούν τα βιβλία που είχε στην κατοχή του και διάβαζε .Μιλούσε πολύ καλά τη ρωσικη γλώσσα.
Ήταν φοιτητής της Νομικής και μαζί με τα βιβλία του σώθηκε και ένα ίδιογραφο κείμενο του που αποτελούσε αντιγραφή προφανώς κάποιου βιβλίου πολιτικής οικονομίας.
Ήταν έφεδρος αξιωματικός στον ελληνικό στρατό και πολέμησε στην Αλβανία.
Από εκει αλληλογραφούσε με μια κοπέλα από την Αθηνα που εστειλε ρουχισμο στο μετωπο. Ετσι γνωρίστηκαν και παντρευτηκαν
Η επαφή του με το αντιστασιακο κινήμα ξεκίνησε μαζί με άλλους εφέδρους αξιωματικούς που κλήθηκαν να στελεχώσουν το ένοπλο τμήμα του ΕΑΜ, τον Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό, τον ΕΛΑΣ.
Η συνάντηση έγινε στις 9-10-1942 (πεντε μερες πριν το γάμο του Μυλωνα) στο σπίτι του Πιπερόπουλου Κώστα στα Χηράδικα, όπου ο καπετάνιος του ΕΛΑΣ Λασσάνης έπεισε τους περισσότερους, με έναν πατριωτικό λόγο, να ενταχθούν στο αντιστασιακό κίνημα.
Μεταξυ τους ήσαν οι Καλεντζης Γιωργος, Καμπεριδης Γιωργος, Ψωμιαδης Λαζαρος- Κώστας
Οι ικανότητες του Μυλωνά Παντελή τον οδήγησαν να αναλάβει υπολοχαγος στον ΕΛΑΣ.
Ο Τάταρης Θεμιστοκλής και αυτός ήταν φοιτητής της Νομικής, εντάχθηκε στις γραμμές του ΕΛΑΣ. Γεννήθηκε πάνω σε ολλανδικό πλοίο που μετέφερε μικρασιάτες πρόσφυγες μετά την μικρασιατική καταστροφή του 1922 , στην Ελλάδα .
Η γέννηση του Ταταρη σε ολλανδικό πλοίο έδινε το δικαίωμα στον καπετάνιο να δώσει αυτος το όνομα στο παιδί που μπορούσε να παρει και την ολλανδική υπηκοότητα.
Ο καπετάνιος ήταν γνώστης της Αρχαίας Ελληνικής ιστορίας και ενδεχομένως θαυμαστής του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού και έτσι του έδωσε το όνομα ενός αρχαίου στρατηγού, του Θεμιστοκλή.
Είναι αλήθεια πως υπήρξαν και οι δυο ξεχωριστοί άνθρωποι καλλιεργημένοι, με ιδανικα και αξιες που τους οδήγησαν στο δρόμο του αγώνα για μια δικαιη κοινωνια και μια ανεξαρτητη ΕΛΛΑΔΑ, ρισκάροντας τη ζωη τους αν και ανοιγονταν μπροστα τους ο δρόμος μιας αποδοτικής καριέρας.
Τους επηρέασε , όπως και πολλούς άλλους , το αντιστασιακο πνεύμα της εποχής.
Είναι σίγουρο ότι η κοινωνία της Κατερίνης και του Σταθμου έγινε φτωχότερη από την απουσία τους αλλά, από την άλλη, πλούτισε από το παράδειγμα της θυσίας τους για μεγάλα ιδανικά.
Ως ένα βαθμο ο κόσμος αντιμετωπίζει και σήμερα αναλογα προβληματα.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία η ένταση και οι πολεμικές επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολη, στην Αφρική και στην Ταιβαν δείχνουν ότι οι κίνδυνοι εξακολουθούν να υπάρχουν οσο κυριαρχεί μια συγκεκριμένη οργάνωση της κοινωνίας που την κατευθύνει ο κερδοσκοπικος πλουτισμός των λιγων και η μοιρασιά και έλεγχος των πηγων και των δρομων ενεργειας .
Η χωρα μας πρέπει να μείνει μακρια από τις συγκρούσεις των μεγαλων συμφερόντων, να μην παραχωρεί το έδαφος της ως ορμητήριο επιθέσεων ξενων δυνάμεων σε άλλες χωρες , προασπίζοντας παράλληλα τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
ΖΗΤΑΜΕ
Να σταματήσει κάθε εμπλοκή της χώρας, να μην παρασχεθεί καμιά διευκόλυνση σε έδαφος, θάλασσα και αέρα στους στο ΝΑΤΟ.
Να σταματήσουν οι ασκήσεις ξένων --αμερικάνικων στρατευμάτων στο Λιτόχωρο.
Καμιά αλλαγή συνόρων και συνθηκών που τα κατοχυρώνουν.
Παλεύουμε ενάντια στον εθνικισμό, στο ρατσισμό, στο σοβινισμό.
Καλούμε την κυβέρνηση να διεκδικήσει τις Γερμανικές Επανορθώσεις και πολεμικές Αποζημιώσεις που οφείλει η Γερμανία στην Ελλάδα.
ΖΗΤΩ Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΝΑΖΙΣΤΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ
ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΑΘΑΝΑΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΜΑΣ»
