της Κάτιας Βήχα
Ερευνητές από το αμερικανικό πανεπιστήμιο ΜΙΤ κατάφεραν να δημιουργήσουν μία «έξυπνη» συσκευή, που θα μπορούσε να περιγραφεί ως «έμπλαστρο-υπερηχογράφος», που εφαρμόζει στο σουτιέν, εφάπτεται στο στήθος και μπορεί να εντοπίσει εγκαίρως όγκους στον μαστό.
Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού είναι εξαιρετικά σημαντική για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου και την επιβίωση της ασθενούς. Όταν ο καρκίνος του μαστού διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο, το ποσοστό επιβίωσης αγγίζει το 100% στην πενταετία.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι πολλές γυναίκες δεν κάνουν τον ετήσιο έλεγχο με κλινική εξέταση, μαστογραφία (για γυναίκες άνω των 40) και υπέρηχο μαστών.
Οι όγκοι στο στήθος, που αναπτύσσονται το χρονικό διάστημα μεταξύ των τακτικών προγραμματισμένων μαστογραφιών (γνωστοί ως «καρκίνοι μεσοδιαστήματος») φθάνουν το 20%-30% όλων των περιστατικών καρκίνου του μαστού και συχνά είναι πιο επιθετικής μορφής σε σχέση με εκείνους που εντοπίζονται στον ετήσιο έλεγχο.
Οι ερευνητές του ΜΙΤ, δημιούργησαν ένα διαγνωστικό εργαλείο, που είναι εύκολο στη χρήση και ικανό να ανιχνεύει όγκους σε πρώιμο στάδιο.
Πρόκειται για μια φορητή συσκευή υπερήχων, ένα είδος εύκαμπτου «εμπλάστρου» με ανοίγματα, που δημιουργήθηκε με εκτυπωτή 3D.
Χρησιμοποιώντας μαγνήτες, το «έμπλαστρο» στερεώνεται στο σουτιέν, επιτρέποντας στον σαρωτή υπερήχων να έρχεται σε επαφή με το δέρμα του μαστού.
Η συσκευή μπορεί να μετακινηθεί σε έξι διαφορετικές θέσεις, επιτρέποντας την απεικόνιση ολόκληρου του μαστού, ενώ παράλληλα περιστρέφεται, καταγράφοντας εικόνες από διαφορετικές γωνίες. Η χρήση της συσκευής δεν απαιτεί κάποια εξειδίκευση. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιαδήποτε γυναίκα.
Το έμπλαστρο-υπερηχογράφος, δίνει τη δυνατότητα στη γυναίκα να έχει απεικόνιση του ιστού του μαστού ανά πάσα στιγμή και αξιοποιεί την ίδια τεχνολογία με τα απεικονιστικά μηχανήματα των διαγνωστικών κέντρων.
Η νέα συσκευή έχει ενσωματωμένο ένα νέο πιεζοηλεκτρικό υλικό, το οποίο επέτρεψε τη σμίκρυνση της συσκευής. Κρύσταλλοι μετατρέπουν τη μηχανική ενέργεια σε ηλεκτρική ενέργεια, που χρησιμοποιείται για το υπερηχογράφημα. Οι εικόνες που παρέχει η συσκευή είναι υψηλής ανάλυσης, παρόμοιας με αυτή που δίνουν τα σύγχρονα απεικονιστικά μηχανήματα.
Οι ερευνητές του ΜΙΤ δοκίμασαν την πρωτοποριακή συσκευή σε μια γυναίκα 71 ετών με ιστορικό κύστεων μαστού. Η συσκευή ανίχνευσε τις κύστεις, που είχαν διάμετρο μόλις 0,3 εκατοστά, δηλαδή μέγεθος σαν αυτό που έχουν οι όγκοι σε πρώιμο στάδιο. Η συσκευή κατάφερε να δώσει απεικόνιση του ιστού σε βάθος έως και 8 εκατοστών.
«Η τεχνολογία αυτή παρέχει τη δυνατότητα ανίχνευσης και έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου του μαστού, η οποία είναι καθοριστική για την εξέλιξη της νόσου της ασθενούς», είπαν οι ερευνητές.
«Έχοντας ένα διαγνωστικό εργαλείο, το οποίο θα κάνει εύκολο τον τακτικό προληπτικό έλεγχο των μαστών, θα μπορούσαμε να αυξήσουμε το ποσοστό επιβίωσης έως και 98%», υποστήριξε η επικεφαλής της μελέτης, Canan Dagdeviren, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο MIT.
«Οι επιπτώσεις μιας αργοπορημένης διάγνωσης είναι γνωστές. Αυτή η τεχνολογία μπορεί να άρει τα εμπόδια για την έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του μαστού, παρέχοντας ένα αξιόπιστο διαγνωστικό εργαλείο», είπαν οι ερευνητές.
Προκειμένου να δουν τις απεικονίσεις, επί του παρόντος, οι ερευνητές χρειάζεται να συνδέσουν τη συσκευή με μηχανήματα υπερήχων που χρησιμοποιούνται σε κέντρα απεικόνισης. Στο άμεσο μέλλον ελπίζουν να δημιουργήσουν ένα σύστημα απεικόνισης στο μέγεθος κινητού τηλεφώνου.
«Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός στις γυναίκες και είναι θεραπεύσιμος όταν ανιχνεύεται έγκαιρα», δήλωσε ο ερευνητής Tolga Ozmen, χειρουργός καρκίνου του μαστού στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης.
Αυτό το προσαρμόσιμο έμπλαστρο-υπερηχογράφος θα μπορούσε να αποδειχθεί μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογία, που θα δίνει τη δυνατότητα στις γυναίκες να εξετάζουν συχνά τους μαστούς τους μόνες στο σπίτι, αυξάνοντας τις πιθανότητες να εντοπιστεί σε πρώιμο στάδιο ένας καρκίνος του μαστού.
Η απεικόνιση θα χρειαζόταν να αξιολογηθεί από ειδικό, να είναι συμπληρωματική της μαστογραφίας (για γυναίκες άνω των 40 ετών) ενώ απαραίτητη είναι και η κλινική εξέταση. Τα επόμενα χρόνια, η ομάδα των ερευνητών εκτιμά ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να κάνει και την αξιολόγηση των εικόνων.
Το έμπλαστο-υπερηχογράφος που εφάπτεται στο σουτιέν, αναμένεται να κυκλοφορήσει σε 4-5 χρόνια.