Κερδίζει συνεχώς υποστηρικτές η εκτίμηση ότι, παρότι τυπικά και οι 17 χώρες της Ευρωζώνης έχουν ως κοινό νόμισμα το ευρώ, ουσιαστικά έχουν διαφορετικά εθνικά νομίσματα.
Την άποψη αυτή παρουσίασε με τον πιο πλήρη τρόπο ο αναλυτής των Financial Times Wolfgang Munchau στο φύλλο της Τρίτης 16ης Απριλίου.
Ο βασικός λόγος είναι ότι το ευρώ έχει εντελώς διαφορετική αγοραστική δύναμη στην κάθε χώρα της ευρωζώνης. Γράφει συγκεκριμένα : « Από την έναρξη της ευρωζώνης οι μισθοί και οι τιμές καταναλωτή έχουν παραμείνει γενικά σταθερές στη Γερμανία. Στην Νότιο Ευρώπη το γενικό επίπεδο μισθών και τιμών έχει αυξηθεί από χρόνο σε χρόνο (πριν την κρίση). Με το πέρασμα των χρόνων αυτό το επίμονο χάσμα πληθωρισμού έχει οδηγήσει σε μεγάλη διαφοροποίηση τιμών στα περιουσιακά στοιχεία (κι όχι μόνο). Αυτό εξηγεί γιατί ένα διαμέρισμα στο Μιλάνο κοστίζει πια περισσότερο παρά ένα στο Μόναχο, την πόλη με τις υψηλότερες τιμές ακινήτων στη Γερμανία. Ένα Γερμανικό ευρώ αγοράζει περισσότερη ιδιοκτησία στο Μόναχο παρά ένα Ιταλικό ευρώ αγοράζει στο Μιλάνο».
Αυτή η διαφορετική αξία του ευρώ σε κάθε χώρα εξηγεί και τα, σε πρώτη ματιά, εντελώς αλλόκοτα στοιχεία για το πλούτο των νοικοκυριών στις διάφορες χώρες της Ευρώπης, που έφερε στη δημοσιότητα την περασμένη βδομάδα ειδική μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ο μέσος πλούτος ανά νοικοκυριό φθάνει κάτω από 200.000 ευρώ στη Γερμανία. Στην Ισπανία είναι πάνω από 300.000. Δεν πρόκειται για τυπογραφικό λάθος. Είναι πολύ και σωστά γνωστό ότι οι Γερμανοί είναι πιο πλούσιοι από τους Ισπανούς. Απλώς το «ισπανικό εθνικό νόμισμα» έχει πολύ μικρότερη αξία από το «γερμανικό εθνικό νόμισμα» παρότι και τα δύο είναι ευρώ.
Η διαφορά αυτή μεταξύ των εθνικών ευρώ, η οποία συνδέεται με τον διαφορετικό πληθωρισμό επιτείνεται και από πολλούς άλλους παράγοντες. Ένα παράδειγμα είναι η δυνατότητα να διακινεί ελεύθερα κάποιος τις αποταμιεύσεις του. Στη Γερμανία δεν υπάρχει πρόβλημα. Σήμερα όμως στην Κύπρο όπου ισχύουν οι έλεγχοι κεφαλαίου, δεν μπορούν να διακινηθούν. Και η Κύπρος είναι απλώς ένα προηγούμενο και για άλλες χώρες της ευρωζώνης. Η Κύπρος πια έχει το δικό της νόμισμα, το Κυπριακό ευρώ. Το Κυπριακό ευρώ δεν αντιμετωπίζει καν τα μικρά προβλήματα της σουηδικής κορώνας για παράδειγμα που χρειάζεται να περάσει από ένα ανταλλακτήριο συναλλάγματος για να γίνει ευρώ. Χρειάζεται κρατική απόφαση για να μπορέσει να κυκλοφορήσει στο χώρο της ευρωζώνης. Είναι δηλαδή ένα εντελώς απαξιωμένο νόμισμα σε σχέση με το γερμανικό ευρώ.
«Όλα αυτά με αφήνουν να συμπεράνω», γράφει ο Munchau, «ότι η νομισματική μονάδα δεν είναι πραγματικά η ίδια κατά μήκος της ευρωζώνης. Η Ισπανία και η Γερμανία έχουν ένα διαφορετικό ευρώ. Αυτός είναι επίσης ο λόγος που με κάνει να πιστεύω ότι οι νότιοι ευρωπαίοι έχουν δίκιο να μεταφέρουν τις καταθέσεις τους σε τραπεζικούς λογαριασμούς στο Βορρά. Με αυτόν τον τρόπο μόνο μπορούν να διατηρήσουν την αξία των ευρώ τους μακροπρόθεσμα». Για τον ίδιο λόγο οι γερμανικές εξαγωγές γίνονται πιο διεισδυτικές στις χώρες του νότου κι όχι το αντίστροφο.
«Από τη στιγμή που η Γερμανία δεν κινείται πληθωριστικά, και δεν φαίνεται και να κινείται και στο μέλλον, δεν μπορώ να δω καμία ευκαιρία να υπάρξει μια προσαρμογή, ακόμη και μακροπρόθεσμα. Το συμπέρασμά μου είναι ότι μακροπρόθεσμα αυτή η προσαρμογή ενδεχομένως θα συμβεί μέσα μία αλλαγή των νομισματικών ισοτιμιών. Αυτό απλά σημαίνει ότι κάποιοι πρέπει να εγκαταλείψουν την ευρωζώνη ή να προσφύγουν σε ένα παράλληλο νόμισμα».
«Από τη στιγμή που η Γερμανία δεν κινείται πληθωριστικά, και δεν φαίνεται και να κινείται και στο μέλλον, δεν μπορώ να δω καμία ευκαιρία να υπάρξει μια προσαρμογή, ακόμη και μακροπρόθεσμα. Το συμπέρασμά μου είναι ότι μακροπρόθεσμα αυτή η προσαρμογή ενδεχομένως θα συμβεί μέσα μία αλλαγή των νομισματικών ισοτιμιών. Αυτό απλά σημαίνει ότι κάποιοι πρέπει να εγκαταλείψουν την ευρωζώνη ή να προσφύγουν σε ένα παράλληλο νόμισμα».
Τη λογική και την αναγκαιότητα των εθνικών νομισμάτων, όπως βλέπουμε, την παράγει η ίδια η ευρωζώνη. Όσο πιο νωρίτερα το κατανοήσει κάνεις, τόσο καλύτερα για την χώρα του.
Β.Δ.
