Οι νέες συνθετικές ναρκωτικές ουσίες εξαπλώνονται με γρήγορο ρυθμό και στην Ελλάδα, παρότι είναι πλέον γνωστό ότι διεθνώς έχουν αρχίσει να καταγράφονται θάνατοι από τη χρήση τους.
Ενδεικτικό της διείσδυσης των ουσιών αυτών στη χώρα, με πιο συχνές τις μεθαμφεταμίνες, είναι το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι χρήστες ζητούν βοήθεια για απεξάρτηση. Οι ουσίες αυτές που κυκλοφορούν με τη μορφή χαπιών, εισπνέονται ή καπνίζονται, τα τελευταία χρόνια άρχισαν να χρησιμοποιούνται και σε ενέσιμη μορφή.
Οι ειδικοί όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και πανευρωπαϊκά, εκτιμούν ότι η ενέσιμη χρήση πολλών ναρκωτικών ουσιών θα αυξάνεται τα προσεχή χρόνια, ενώ ήδη μετά το 2012 στην Ελλάδα φαίνεται να αυξάνεται ελαφρώς και η ενέσιμη χρήση ηρωίνης, η οποία εμφάνιζε μικρή αλλά σταθερή μείωση τα προηγούμενα χρόνια.
Έρευνα πραγματοποίησε και το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ) σε 148 χρήστες σε πιάτσες της Αθήνας, από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο του 2011. Η συντριπτική πλειονότητα των ερωτώμενων (ποσοστό 95,3%) απάντησε ότι γνωρίζουν για το σίσα, ενώ το 65,5% το έχουν δοκιμάσει. Από αυτούς το 68% έχει καπνίσει σίσα, ενώ το 15,5% έχει κάνει ενδοφλέβια χρήση. Επίσης, το 68,5% δήλωσε ότι κάνει περιστασιακή χρήση.
Η επιστημονική υπεύθυνη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά στην Ελλάδα, Μ. Τερζίδου, εξηγεί ότι στην εποχή της κρίσης «έχει μειωθεί το χαρτζιλίκι του χρήστη, καθώς οι γονείς και οι φίλοι δεν έχουν πια χρήματα για να τον βοηθήσουν να αγοράσει τη δόση, αλλά και η επαιτεία πλέον δεν αποδίδει όσο παλιότερα». Αυτό, επισημαίνει, «οδηγεί σε αύξηση της ενέσιμης χρήσης και άλλων ουσιών πέραν της ηρωίνης, διότι με ελάχιστα χρήματα αγοράζουν μικρή ποσότητα της ουσίας, η οποία είναι πολύ πιο δραστική όταν γίνεται με ένεση».
Η ανάγκη που δημιούργησε η οικονομική κρίση για πιο «φθηνά» ναρκωτικά στην Ελλάδα, έφερε το sisa. Ένα πολύ οικονομικό ναρκωτικό που εισπνέεται συνήθως μέσα από γυάλινη πίπα. Πρόκειται για μεθαμφεταμίνη που αναμιγνύεται με αιθυλική αλκοόλη, υδροχλωρικό οξύ, αλλά και υγρά μπαταρίας, όπως έχει διαπιστωθεί.
Η κ. Τερζίδου, που παρέχει κάθε χρόνο στοιχεία από την Ελλάδα για να συνταχθεί η ετήσια Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα ναρκωτικά, εκτιμά ότι η αύξηση της χρήσης του σχετίζεται με το γεγονός ότι είναι δέκα φορές φθηνότερο από την ηρωίνη και επισημαίνει: «Είναι λογικό να προτιμάται από χρήστες, ανάμεσα στις κοινότητες των εξαρτημένων του δρόμου που δεν διαθέτουν χρήματα. Όταν η μέση δόση ηρωίνης έχει 30 ευρώ και το sisa κοστίζει μόλις 3 ευρώ είναι λογικό να αναζητούν το δεύτερο». Μάλιστα, όπως σημειώνει, οι ίδιοι οι χρήστες λένε ότι είναι δέκα φορές πιο δραστικό από την ηρωίνη, με αποτέλεσμα να το χρησιμοποιούν παρότι γνωρίζουν ότι τελευταία καταγράφονται θάνατοι από τη χρήση του.
Ένα άλλο εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχείο, που προσθέτει η κ. Τερζίδου, είναι το γεγονός ότι τελευταία παρατηρείται το φαινόμενο να μεταδίδονται σοβαρά νοσήματα, όχι μόνο με την ενέσιμη αλλά και με την εισπνεόμενη χρήση, όταν αυτή είναι με κοινά σύνεργα μεταξύ χρηστών, καθώς καταστρέφεται ο βλεννογόνος της ρινικής κοιλότητα και συχνά στην εισπνεόμενη χρήση αιμορραγεί, είτε αυτή αφορά το sisa, είτε τη χρήση κοκαΐνης.
Η κ. Τερζίδου επισημαίνει ότι έχει αυξηθεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και η χρήση άλλων νέων συνθετικών ναρκωτικών ουσιών και συμπληρώνει: «Πρόκειται για φθηνά ναρκωτικά που παρασκευάζονται ακόμη και σε κουζίνες σπιτιών, από νόμιμες ύλες που διατίθενται στο εμπόριο και φτιάχνονται από τον χρήστη με οδηγίες που βρίσκει στο διαδίκτυο». Ενδεικτικά αναφέρεται ότι τα συνθετικά κανναβοειδή πωλούνται ελεύθερα και νόμιμα σε σακουλάκια με τη μορφή σκόνης, αλάτων για το μπάνιο ή ως αρωματικά χώρου.
Όσον αφορά τη χρήση κοκαΐνης στην Ελλάδα, δείχνει να σταθεροποιείται τα τελευταία χρόνια. Η τιμή της έπεσε γιατί έγινε πιο εύκολη η διακίνησή της, ενώ για πρώτη φορά παρατηρείται το φαινόμενο όλο και περισσότεροι εξαρτημένοι από κοκαΐνη στην Ελλάδα να ζητούν βοήθεια για απεξάρτηση.
Απεξάρτηση ζητούν και πολλοί χρήστες κάνναβης, οι οποίοι μετά από κατάχρηση της ουσίας δεν μπορούν να λειτουργήσουν στην καθημερινότητά τους, καθώς εμφανίζουν συχνά αδυναμία συγκέντρωσης, απώλεια μνήμης, προβλήματα από το κεντρικό νευρικό σύστημα, ακόμα και συμπτώματα ψύχωσης.
Όταν το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ζήτησε από την κ. Τερζίδου να σχολιάσει τις διαπιστώσεις της Ευρωπαϊκής Έκθεσης για την επίπτωση των μολύνσεων με τον ιό HIV ανάμεσα στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών στην Ελλάδα, εξήγησε ότι τα στοιχεία αφορούν κυρίως το 2012 και υποστήριξε ότι «το 2013 σταθεροποιείται ο επιπολασμός (σ.σ.: συχνότητα στον γενικό πληθυσμό) και μειώνεται η επίπτωση, μειώνεται δηλαδή η εμφάνιση των νέων κρουσμάτων, αλλά δεν υπάρχει κανένας λόγος για εφησυχασμό». Όπως σημειώνει, η επιδημία αφορούσε και αφορά την Αθήνα και ευτυχώς δεν επεκτάθηκε στην υπόλοιπη χώρα αλλά και εκτός της κοινότητας των χρηστών ενέσιμων ναρκωτικών.
Τέλος, η κ. Τερζίδου επισημαίνει ότι παρά την οικονομική κρίση, δημιουργήθηκαν νέες μονάδες υποκατάστασης, αυξήθηκε η διανομή συρίγγων μιας χρήσης και είναι ήδη υπό θεραπεία ο μισός πληθυσμός προβληματικών χρηστών.