Κατακράτηση υγρών ονομάζουμε εκείνη την κατάσταση κατά την οποία τα νεφρά κατακρατούν περισσότερο νερό από αυτό που χρειάζονται εξαιτίας παθολογικών παραγόντων. Η κατάσταση αυτή συχνά χαρακτηρίζεται ως ανεπιθύμητη και προκαλεί αύξηση βάρους και δυσάρεστο αίσθημα πρηξίματος.
Σε ποιες περιπτώσεις εμφανίζεται κατακράτηση υγρών;
Λίγες ημέρες πριν από την έμμηνη ρύση των γυναικών.
Κατά την εγκυμοσύνη, η οποία οφείλεται στην αύξηση της παραγωγής της ορμόνης αλδοστερόνης και στην υπέρμετρη αύξηση των οιστρογόνων.
Η λήψη ορισμένων φαρμάκων όπως αντισυλληπτικά, κορτιζόνη, αγχολυτικά, και οπιούχα σκευάσματα μπορεί να επηρεάσει το ισοζύγιο του νερού και των μεταλλικών αλάτων στον οργανισμό.
Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού είτε μέσω αλατισμένων τροφίμων (αλλαντικά, καπνιστά κρέατα, ξηροί καρποί, τουρσιά, κέτσαπ, μουστάρδα, σάλτσες, πατατάκια) είτε με τη χρήση του επιτραπέζιου αλατιού έχει ως συνέπεια την κατακράτηση υγρών στα νεφρά.
Ο περιορισμός της κατανάλωσης νερού μπορεί να οδηγήσει σε κατακράτηση υγρών. Ο οργανισμός για να διώξει το νάτριο από τον οργανισμό, το οποίο είναι υπεύθυνο για την κατακράτηση, χρειάζεται αρκετό νερό.
Κατά την εμμηνόπαυση εξαιτίας των ορμονολογικών διαταραχών που παρατηρούνται στον οργανισμό των γυναικών.
Στην κακή κυκλοφορία του αίματος και της λέμφου που έχει ως αποτέλεσμα το πρήξιμο στα πόδια και την κατακράτηση υγρών.
Σε ορμονικές διαταραχές που σχετίζονται με το θυρεοειδή αδένα, τα επινεφρίδια ή το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να παρουσιαστεί κατακράτηση υγρών.
Σε ασθενείς µε καρδιακή και νεφρική ανεπάρκεια συχνά παρατηρείται µια µορφή κατακράτησης υγρών. Στους ασθενείς αυτούς συνήθως συστήνονται διουρητικά χάπια από το γιατρό προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.
Σε ασθενείς µε καρδιακή και νεφρική ανεπάρκεια συχνά παρατηρείται µια µορφή κατακράτησης υγρών. Στους ασθενείς αυτούς συνήθως συστήνονται διουρητικά χάπια από το γιατρό προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.
Άλλοι παράγοντες που ευθύνονται για την κατακράτηση υγρών και τα πρηξίματα είναι η ορθοστασία, η κακή θέση του σώματος σε κάθισμα, η ακινησία κατά το ταξίδι ή την οδήγηση και η χρόνια έλλειψη μαγνησίου.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η κατακράτηση υγρών;
Περιορίστε την κατανάλωση αλατιού. Το νάτριο, το οποίο προσλαμβάνετε από το αλάτι, είναι ένας από τους πιο κοινούς ηλεκτρολύτες στο ανθρώπινο σώμα. Παίζει σημαντικό ρόλο στα επίπεδα ενυδάτωσης. Μία υψηλή πρόσληψη αλατιού, συνήθως οφείλεται σε μία διατροφή με πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα και μπορεί να αυξήσει την κατακράτηση υγρών. Αντί του αλατιού, χρησιμοποιείστε χυμό λεμονιού, βότανα, αρωματικό ξύδι και μυρωδικά, προκειμένου να δοθεί γεύση στο φαγητό.
Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε κάλιο (μπανάνα, πατάτες, γλυκοπατάτες, ροδάκινο, σταφίδες, παντζάρια, φυσικός χυμός πορτοκάλι) και μαγνήσιο (φρούτα, πράσινα λαχανικά, όσπρια, θαλασσινά, δημητριακά ολικής άλεσης) τα οποία βοηθούν στην εξάλειψη της κατακράτησης υγρών.
Καταναλώστε φρούτα και λαχανικά, τα οποία έχουν φυσική διουρητική δράση ή είναι πλούσια σε νερό με αποτέλεσμα να βοηθούν στην αντιμετώπιση της κατακράτησης υγρών. Τέτοια είναι: το καρπούζι, το αγγούρι, οι φράουλες και το σέλινο.
Eιδικά το καρπούζι, εξαιτίας της πολύ υψηλής περιεκτικότητας σε νερό που έχει, είναι μία πολύ καλή επιλογή φρούτου είτε για σνακ είτε για βραδινό προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κατακράτηση υγρών!Καταναλώστε πιο συχνά ψάρια αντί κρέας, τα οποία αποτελούν μια από τις καλύτερες διατροφικές πηγές λινολεϊκού οξέος, το οποίο βοηθάει στην καταπολέμηση του λίπους και την κατακράτηση υγρών.
Καταναλώστε περισσότερο νερό (τουλάχιστον 1,5-2 λίτρα νερό την ημέρα), τσάι και υγρά που καθαρίζουν και αποτοξινώνουν τον οργανισμό και απομακρύνουν το νάτριο. Ακούγεται παράδοξο, αλλά είναι αλήθεια. Ένας καλά ενυδατωμένος οργανισμός θα κάνει λιγότερη κατακράτηση υγρών. Το σώμα προσπαθεί διαρκώς να διατηρήσει μια υγιή ισορροπία υγρών, οπότε εάν είναι συχνά αφυδατωμένο, έχει την τάση να κρατάει περισσότερο νερό σε μία προσπάθειά του να αποτρέψει τα επίπεδα του νερού να πέσουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Καταναλώστε περισσότερο νερό (τουλάχιστον 1,5-2 λίτρα νερό την ημέρα), τσάι και υγρά που καθαρίζουν και αποτοξινώνουν τον οργανισμό και απομακρύνουν το νάτριο. Ακούγεται παράδοξο, αλλά είναι αλήθεια. Ένας καλά ενυδατωμένος οργανισμός θα κάνει λιγότερη κατακράτηση υγρών. Το σώμα προσπαθεί διαρκώς να διατηρήσει μια υγιή ισορροπία υγρών, οπότε εάν είναι συχνά αφυδατωμένο, έχει την τάση να κρατάει περισσότερο νερό σε μία προσπάθειά του να αποτρέψει τα επίπεδα του νερού να πέσουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Περιορίστε την καφεΐνη σε οποιαδήποτε μορφή (καφές, αναψυκτικά) και μην πίνετε πάνω από 2 καφέδες την ημέρα.
Αποφύγετε όσο μπορείτε το κάπνισμα.
Αποφύγετε το αλκοόλ, καθώς αφυδατώνει αρκετά τον οργανισμό (με εξαίρεση ίσως 1 ποτήρι μπίρα – μπορεί να δράσει διουρητικά και ανακουφιστικά).
Κάντε άσκηση (κολύμπι, τρέξιμο, βάδισμα), καθώς βοηθάει στην καλή διατήρηση του κυκλοφορικού συστήματος.
Κοιμηθείτε περισσότερο. Έρευνες σχετικά με τον ύπνο έχουν δείξει ότι είναι εξίσου σημαντικός με τη διατροφή και την άσκηση. Ο ύπνος μπορεί να επηρεάσει τα συμπαθητικά νεύρα στα νεφρά, τα οποία ρυθμίζουν το επίπεδο νατρίου και το ισοζύγιο νερού στο σώμα. Όταν κοιμόμαστε, το σώμα μας λειτουργεί σαν ένα σύστημα υδραυλικών εγκαταστάσεων και απομακρύνει τοξίνες από τον εγκέφαλό μας.
Πώς μπορείτε να ανακουφιστείτε;
Αποφύγετε την ακινησία και την ορθοστασία. Εάν αυτό δεν είναι εφικτό, κάντε περιοδικά μια μικρή βόλτα ή ανασηκωθείτε μερικές φορές στις μύτες των ποδιών.
Τοποθετείτε τα πόδια σας ψηλά σε περιοδικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας ή στο τέλος αυτής. Για παράδειγμα, βάλτε τα πόδια σας ψηλότερα με μαξιλάρια την ώρα που βλέπετε τηλεόραση καθισμένοι στον καναπέ.
Χρησιμοποιήστε τις ειδικές κάλτσες και καλσόν που υπάρχουν στα φαρμακεία, τα οποία βοηθούν την κυκλοφορία του αίματος και κάντε μικρής διάρκειας μασάζ με κρύο νερό κατά τη διάρκεια του μπάνιου στα πόδια σας.
Γράφει: Αλεξοπούλου Μαρία-Χριστίνα, Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
