Το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για τον κοινοτικό προϋπολογισμό του 2012 και του 2013, μεταξύ Συμβουλίου και Ευρωβουλής, μπορεί να οδηγήσει την Κομισιόν σε στάση πληρωμών και να καθυστερήσει την εκταμίευση προς την Ελλάδα 508 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση δράσεων, κυρίως με στόχο την καταπολέμηση της ανεργίας.
Προχθές το βράδυ ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, απέσυρε τους εκπροσώπους του από τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο, γιατί τα κράτη-μέλη δεν υιοθέτησαν το ποσό των 9 δισ. ευρώ για την κάλυψη της τρύπας στον κοινοτικό προϋπολογισμό το 2012. Η απαίτηση αυτή αποτελούσε προϋπόθεση για να συμμετάσχουν οι ευρωβουλευτές στις διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό του 2013.
Διαρθρωτικά ταμεία
Αυτή τη στιγμή, τα τρία βασικά διαθρωτικά ταμεία της Ε.Ε. βρίσκονται σε κατάσταση στάσης πληρωμών, δεδομένου ότι το 2012 χρειάζονται για να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους: 3,09 δισ. ευρώ το Κοινωνικό Ταμείο, 2,72 δισ. ευρώ το Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και 1,35 δισ. ευρώ το Ταμείο Συνοχής. Μικρότερα ποσά απαιτούνται για τη χρηματοδότηση άλλων δράσεων όπως το πρόγραμμα «Έρασμος» για τη διακίνηση των φοιτητών που έχει έλλειμμα φέτος 90 εκατ. ευρώ και το πρόγραμμα-πλαίσιο Έρευνας και Καινοτομίας με έλλειμμα 344,8 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, οι χώρες που θα πληγούν περισσότερο είναι η Ισπανία όπου θα καθυστερήσουν εκταμιεύσεις 1,47 δισ. ευρώ, η Πολωνία με 1,58 δισ. ευρώ και η Ελλάδα με 508 εκατ. ευρώ.
Για την Ισπανία και την Ελλάδα που εφαρμόζουν προγράμματα σκληρής λιτότητας και βρίσκονται σε ύφεση το πρόβλημα είναι οξύτατο, αφού ένα μεγάλο μέρος των ποσών αφορά τη χρηματοδότηση δράσεων για την καταπολέμηση της ανεργίας.
Σχετικά με το σχέδιο του προϋπολογισμού του 2013 που αποσύρεται, τα κράτη-μέλη είχαν καταλήξει σε κοινή θέση που τον καθόριζε στα 132,7 δισ. ευρώ (αύξηση 2,79% σε σχέση με το 2012), ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητούσε να καθοριστεί ο προϋπολογισμός στο ύψος που προέβλεπε η αρχική πρόταση της Επιτροπής, δηλαδή τα 137,9 δισ. ευρώ (αύξηση 6,85%). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για την υιοθέτηση του προϋπολογισμού της Ε.Ε. απαιτείται συναπόφαση μεταξύ του Συμβουλίου και της Ευρωβουλής.
Οι δαπάνες 2014-2020
Οι παραπάνω εξελίξεις αναμένεται να επηρεάσουν αρνητικά και τη διαπραγμάτευση στις 22 και 23 Νοεμβρίου στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, δηλαδή τον καθορισμό των κοινοτικών δαπανών της περιόδου 2014-2020.
Η κατάσταση αναμένεται να επιβαρυνθεί περισσότερο μετά τη διαρροή της συμβιβαστικής πρότασης που θα καταθέσει στη Σύνοδο Κορυφής ο πρόεδρος της Ε.Ε. Χέρμαν βαν Ρομπέι, η οποία συρρικνώνει κατά 75 δισ. ευρώ την αρχική πρόταση της Κομισιόν, ενώ είναι δυσμενέστερη και από την πρόταση που είχε παρουσιάσει τον προηγούμενο μήνα η Κυπριακή Προεδρία για «κούρεμα» 50 δισ. ευρώ.
Προχθές, με πρωτοβουλία του προέδρου της Ευρωβουλής συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες ηγέτες 15 φτωχότερων κρατών-μελών, προκειμένου να συντονίσουν τις ενέργειές τους εν όψει της Συνόδου Κορυφής. Από την άλλη, οι πλούσιες χώρες, με επικεφαλής τη Γερμανία, ζητούν ακόμη μεγαλύτερες περικοπές, μάλιστα ορισμένες ακραίες θέσεις μιλούν για μείωση μέχρι 200 δισ. ευρώ.
Η Ελλάδα μέσα σε αυτό το αρνητικό κλίμα έχει και ένα πρόσθετο πρόβλημα που είναι το γεγονός ότι η Eurostat, η οποία καθορίζει βάσει κριτηρίων πλούτου τις χρηματοδοτήσεις ανά περιφέρεια, δεν λαμβάνει υπόψη τις επιπτώσεις της ύφεσης στη χώρα μας. Αποτέλεσμα αυτού είναι να εμφανίζονται οι ελληνικές περιφέρεις στα χαρτιά πλούσιες, ενώ στην πράξη με την ύφεση που ακολούθησε τα τελευταία τρία χρόνια να είναι πολύ φτωχότερες. Όσο φτωχότερη είναι μια περιφέρεια τόσο περισσότερα κονδύλια παίρνει από την Ε.Ε.
Χρηματοδότηση
Την περίοδο 2007-2013 οι συνολικές χρηματοδοτήσεις που αναλογούν στην Ελλάδα ανέρχονται σε 20,4 δισ. ευρώ, ενώ εάν δεν ληφθεί υπόψη η ύφεση για την περίοδο 2014-2020, η χώρα μας κινδυνεύει να μην ξεπεράσει τα 12 δισ. ευρώ.
Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς έθεσε την Τρίτη το θέμα σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις που είχε στις Βρυξέλλες με τους Βαν Ρομπέι και Μπαρόζο. Τους επισήμανε ότι θα ήταν αφύσικο μια χώρα που περνάει τη μεγαλύτερη λιτότητα και ύφεση που έχει περάσει ποτέ ευρωπαϊκή χώρα, να τιμωρηθεί με τη μεγίστη των ποινών στο θέμα των διαρθρωτικών πόρων, που είναι μια μείωση των κονδυλίων της τάξης του 40%. Μετά τις συναντήσεις, ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ελπίδα ότι θα πάρουμε περισσότερα χρήματα.
Νίκος Μπέλλος, στον Ελεύθερο Τύπο