Του Γ. ΔΕΛΑΣΤΙΚ*
Θέτει χωρίς περιστροφές το ζήτημα η γαλλική εφημερίδα «Λε Μοντ», παραδοσιακά συνδεόμενη στενά με το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών, σε ένα βαρυσήμαντο άρθρο της που φέρει τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η κρίση ταυτότητας του ΝΑΤΟ».
«Είναι μια βαθιά ταραχή, ίσως το πρελούδιο μιας πραγματικής υπαρξιακής κρίσης» αναφέρεται ευθύς από την αρχή στην ενδιαφέρουσα ανάλυση. Και ο αρθρογράφος συνεχίζει: «Είναι αποτέλεσμα ενός ερωτήματος με το οποίο έρχονται μερικές φορές αντιμέτωποι οι οργανισμοί: ”Μα τι πραγματικά υπηρετούμε;” Αυτή την ερώτηση αρχίζουν να τη θέτουν στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Υπουργικές σύνοδοι χωρίς ημερήσια διάταξη και σύνοδοι κορυφής χωρίς αποφάσεις. Το ΝΑΤΟ φυτοζωεί, ψάχνεται, προσπαθεί να ”επανακαθορίσει” αυτό ή να θέσει σε επανεκκίνηση το άλλο» τονίζει απαξιωτικά ο αρθρογράφος της γαλλικής εφημερίδας. «Επιπρόσθετο σημάδι των σημερινών δυσκολιών είναι ότι μια σύνοδος κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων του ΝΑΤΟ ματαιώθηκε επειδή δεν υπήρχε βεβαιότητα ότι θα παρίστατο ο Μπαράκ Ομπάμα» προσθέτει ανελέητα. Η γαλλική ανάλυση είναι γεμάτη στοιχεία πραγματικά, επιλεγμένα για να αποδείξουν ότι κανενός είδους σοβαρή ευρωαμερικανική συνεργασία δεν υπάρχει σήμερα στους κόλπους του ΝΑΤΟ, ότι οι Ευρωπαίοι είναι απρόθυμοι να δαπανούν πόρους για το ΝΑΤΟ και λόγω οικονομικών δυσκολιών και κυρίως επειδή δεν το θεωρούν πλέον όχι μόνο απαραίτητο, αλλά ούτε καν χρήσιμο για την ασφάλειά τους.
Το άρθρο επιτελεί πειστικότατα τον στόχο του. Υπονομεύει μεθοδικά και αριστοτεχνικά όλες τις κύριες πλευρές της συνεργασίας Αμερικανών και Ευρωπαίων στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ - στρατιωτική, οικονομική, πολιτική. Μέχρι που φτάνει στο σημείο να υπογραμμίσει ότι «η κοινή χρηματοδότηση του ΝΑΤΟ μπορεί να σημαίνει περισσότερες πωλήσεις αμερικανικού στρατιωτικού υλικού και επιβολή σε όλα τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ της νόρμας ”κατασκευασμένο στις ΗΠΑ”». Η ουσία αυτής της απαξίωσης του ΝΑΤΟ εκ μέρους των Γάλλων -οι οποίοι άλλωστε ουδέποτε είχαν καλές σχέσεις με την Ατλαντική Συμμαχία- είναι σαφώς βαθύτερη. Το ΝΑΤΟ ήταν ανέκαθεν το μέσον στρατιωτικής κυριαρχίας των Αμερικανών στην Ευρώπη, αποτέλεσμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οσο υπήρχαν η Σοβιετική Ενωση και το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, η τότε Δυτική Γερμανία θεωρούσε το ΝΑΤΟ ζωτικής σημασίας για την ίδια την ύπαρξή της. Ηταν απολύτως πειθαρχική στις στρατιωτικές εντολές και απαιτήσεις της Ουάσιγκτον, υποχρεώνοντας έτσι και τη Γαλλία, η οποία, σημειωτέον, δεν συμμετείχε στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, να το ανέχεται. Μόλις κατέρρευσε η Σοβιετική Ενωση και επανενώθηκε η Γερμανία, το ΝΑΤΟ έχασε το στοιχείο της υπεράσπισης των κοινών συμφερόντων των αστικών τάξεων ΗΠΑ και Ευρώπης και διατήρησε αποκλειστικά τον χαρακτήρα του μέσου της στρατιωτικοπολιτικής επικυριαρχίας των Αμερικανών στη Γηραιά Ηπειρο.
Την προηγούμενη δεκαετία οι Ευρωπαίοι διερεύνησαν μήπως θα μπορούσαν να προσποριστούν κέρδη από επιθετικούς πολέμους, κατακτητικούς πολέμους του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στη Λιβύη. Διαπίστωσαν όμως ότι η Ουάσιγκτον δεν είχε καμία απολύτως διάθεση να μοιραστεί τίποτα μαζί τους. Παράλληλα, με τη ραγδαία ενίσχυση της ηγεμονίας του Βερολίνου σε ολόκληρη την Ευρώπη μέσω του ευρώ και την αντικειμενική υπονόμευση εξ αυτού του γεγονότος της επιρροής των ΗΠΑ στη Γηραιά Ηπειρο, οι Γερμανοί αισθάνθηκαν επαρκώς ισχυροί ώστε να αρχίσουν να υπονομεύουν την αμερικανική στρατιωτική επικυριαρχία στην ήπειρό μας. Αθόρυβα έτσι προσέγγισαν τις γαλλικές θέσεις περί χαλάρωσης των δεσμών με το ΝΑΤΟ. Οι Γερμανοί έχουν πλήρη επίγνωση του ότι παρόλο που σήμερα η Γαλλία είναι ασύγκριτα ισχυρότερη της Γερμανίας στον στρατιωτικό τομέα, μια γαλλογερμανική στρατιωτική συνεργασία θα καταλήξει σύντομα σε υποτελή ρόλο για τη Γαλλία, η οποία είναι σοβαρότατα οικονομικά εξαρτημένη από το Βερολίνο, ιδίως όσο έχει ως νόμισμα το ευρώ.
Σε πρώτη φάση πάντως το Παρίσι δικαίως προσδοκά κέρδη, έστω και προσωρινά, από την τάση χειραφέτησης της Γερμανίας από την αμερικανική στρατιωτική επικυριαρχία. Ολα τα κατά καιρούς φληναφήματα περί «Ευρωπαϊκής Αμυνας» αντανακλούν ακριβώς γαλλικά όνειρα και γερμανικές προσδοκίες αλλά και την αμερικανική υπονομευτική δράση κατά των σχεδίων αυτών. «Τόσο η Γαλλία όσο και η Γερμανία -η τελευταία με πιο διφορούμενη στάση- αναρωτιούνται μήπως, αντί να εξετάσουν έναν νέο καταμερισμό ρόλων στους κόλπους ενός ΝΑΤΟ που γερνάει, θα ήταν καλύτερα να αναπτύξουν το δυναμικό (σ.σ. στρατιωτικής) ισχύος της ΕΕ» τονίζει η «Μοντ» στο όντως βαρυσήμαντο άρθρο της. Είναι φανερό ότι το μέλλον του ΝΑΤΟ δεν είναι καθόλου βέβαιο.
*Δημοσιεύθηκε στο “ΕΘΝΟΣ” την Τετάρτη 8 Μαίου 2013
